Ալգիմանտաս Ստոշկուս

; Algimantas Vlado Stoškus
	Ալգիմանտաս Ստոշկուս
Ծնվել է	մայիսի 24, 1925
Ծննդավայր	Կաունաս, Լիտվա
Վախճանվել է	հոկտեմբերի 23, 1998
Մահվան վայր	Վիլնյուս, Լիտվա
Ազգություն	լիտվացի
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ, Լիտվա
Կրթություն	Կաունասի Դեկորատիվ-կիրառարական արվեստի ինստիտուտ
Մասնագիտություն	արվեստագետ, մանկավարժ, վիտրաժի վարպետ,
Ոճ	մոնումենտալ արվեստ
Ժանր	վիտրաժ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Մայր հող, Կյանքի երգը
Ակտիվ շրջան	1951 թվականից
Ուսուցիչ	Ստասիս Ուշինսկաս
Աշակերտներ	Ա․ Գարբաուսկաս, ; Ս․ Կազիմերայտիս, ; Բ․ Բրուժաս; Կ․ Շատունաս, ; Գ․ Բագինսկենե, ; Ի Լիպենե;

Ալգիմանտաս Վլադո Ստոշկուս (լիտ.՝ Algimantas Vlado Stoškus ^[1], մայիսի 24, 1925(1925-05-24)^[4]^[2]^[3], Կաունաս, Լիտվա - հոկտեմբերի 23, 1998(1998-10-23)^[2]^[3], Վիլնյուս^[5]), լիտվացի արվեստագետ, մոնումենտալ արվեստի, վիտրաժի վարպետ, մանկավարժ։ Լիտվական ԽՍՀ Արվեստի վաստակավոր գործիչ (1965), Լիտվայի ժողովրդական արվեստագետ (1975)^[6]։ Եղել է Լիտվայում հաստ ձուլված ապակով և ցեմենտով հավաքված վիտրաժի տեխնիկայի ստեղծողն ու առաջատարը^[7]։ Ստեղծագործական վերջին շրջանում ստեղծել է տարածական վիտրաժներ^[8]։

Կենսագրություն

Ալգիմանտաս Ստոշկուսը ծնվել է 1925 թվականի մայիսի 24-ին Կաունասում ուսուցիչների ընտանիքում։ Նկարչական հակումները վաղ են բացահայտվել։ Սկսել է նկարել գիմնազիայում սովորելու տարիներին՝ գծանկարին զուգահեռ նկարել է յուղաներկով։ Նրա նկարները ցուցադրվել են «Մանսարդ» գեղարվեստական սալոնում։ 1944 թվականին Ստոշկուսը ընդունվել է Կաունասի Դեկորատիվ-կիրառարական արվեստի ինստիտուտ՝ մոնումենտալ գեղանկարչության և վիտրաժի բաժանմունք։ Սովորել է պրոֆեսոր Ստասիս Ուշինսկասի (լիտ.՝ Ushinskas Stasis) մոտ։ 1948 թվականից ուսմանը զուգահեռ սկսել է դասավանդել՝ սկզբում գծանկար, ապա կոմպոզիցիա և աշխատանք նյութով։ 1951 թվականից ինստիտուտի հետ մեկտեղ տեղափոխվել է Վիլնյուս, և այնտեղ շարունակել մանկավարժական աշխատանքը Լիտվայի գեղարվեստի ինստիտուտում^[9]։

Ստոշկուսը մեծ ներդրում ունի լիտվական վիտրաժի դպրոցի ստեղծման գործում։ Նրա աշակերտներից են եղել Ա․ Գարբաուսկասը, Ս․ Կազիմերայտիսը, Բ․ Բրուժասը, Կ․ Շատունասը, Գ․ Բագինսկենեն, Ի Լիպենեն և ուրիշները^[10]։

Ստեղծագործական ուղի

Ստեղծագործական շրջանի սկզբից արվեստագետը մեծ ուշադրություն է դարձրել վիտրաժի և ճարտարապետության փոխկապակցությանը, նյութի դերին և նրա մշակման ձևերին։

Ստոշկուսի ստեղծագործական ուղին կարելի է պայմանականորեն բաժանել մի քանի շրջանի՝ 1951-1957 թվականներ՝ ստեղծագործական կրեդոյի փնտրումներ, 1958-1965 թվականներ, վիտրաժի արվեստում նոր նյութերի օգտագործում, 1966-1970 թվականներ՝ կոմպոզիցիոն ուղիների և գունային ու պլաստիկ որոշումների փնտրում, իսկ 1970-ական թվականներից հետո՝ ստեղծագործական ծաղկման շրջան։

Մեծ գնահատական են ստացել Ստոշկուսի աշխատանքները Փարիզի, Լոնդոնի, Մոնրեալի, Օսակայի միջազգային ցուցահանդեսներում։

Աշխատանքներից

«Մայր հող» (1960-1961, Կաունասի վիտրաժի և քանդակի պատկերասրահ)^[8],
«Կյանքի երգը» (1963-1965, Կաունասի վիտրաժի և քանդակի պատկերասրահ)^[11],
«Հանգիստ» (1965, Գուրզուֆի Կորովինի անվ, ստեղծագործական տուն)
Լենինյան հուշահամալիր Ուլյանովսկում (1969-1970)^[7]։

Մրցանակներ

Լիտվայի պետական մրցանակ (1978)^[12]

Ծանոթագրություններ

↑ Persons ino-Stoskus Algimantas Vlado(չաշխատող հղում)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 LIMIS (լիտ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Visuotinė lietuvių enciklopedija (լիտ.)
↑ Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
↑ Personaliju-zodynas
↑ Большой Энциклопедический словарь. 2000.
↑ ^7,0 ^7,1 Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. 1969-1978
↑ ^8,0 ^8,1 Будрис С. Альгимантас Стошкус (Альбом репродукций). Вильнюс, 1970. 37 с. с ил
↑ «Популярная художественная энциклопедия.» Под ред. Полевого В.М.; М.: Издательство "Советская энциклопедия", 1986.
↑ Альгимантас Стошкус : альбом репродукций = Algimantas Stoskus: reprodukciju albumas / авт. текста Раманаускайте Людвика. – Вильнюс, 1989. – 188 с,: ил.
↑ Илюстрация "Стошкус А. «Песня жизни»" в Большой Советской Энциклопедии
↑ Visuotinė lietuvių enciklopedija, Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 2012, t. 22, p. 565.

[1] Persons ino-Stoskus Algimantas Vlado(չաշխատող հղում)

[_f262839ba5dafe22-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 LIMIS (լիտ.)

[_dfd9fc639b0921b7-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Visuotinė lietuvių enciklopedija (լիտ.)

[_9493d0a513971a2c-4] Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL

[5] Personaliju-zodynas

[6] Большой Энциклопедический словарь. 2000.

[Բ-7] 7,0 ^7,1 Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. 1969-1978

[Վ-8] 8,0 ^8,1 Будрис С. Альгимантас Стошкус (Альбом репродукций). Вильнюс, 1970. 37 с. с ил

[9] «Популярная художественная энциклопедия.» Под ред. Полевого В.М.; М.: Издательство "Советская энциклопедия", 1986.

[10] Альгимантас Стошкус : альбом репродукций = Algimantas Stoskus: reprodukciju albumas / авт. текста Раманаускайте Людвика. – Вильнюс, 1989. – 188 с,: ил.

[11] Илюстрация "Стошкус А. «Песня жизни»" в Большой Советской Энциклопедии

[12] Visuotinė lietuvių enciklopedija, Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 2012, t. 22, p. 565.

[1]

[4]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]