Ալեքսանդր Նևսկու տաճար (Թիֆլիս)
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ալեքսանդր Նևսկու տաճար (այլ կիրառումներ)
Ալեքսանդր Նևսկու տաճար (վրաց.՝ ტფილისის სამხედრო ტაძარი, tp'ilisis samkhedro tadzari; ռուս.՝ Тифлисский Александро-Невский военный собор, Թիֆլիսի Ալեքսանդր Նևսկու զինվորական տաճար), 19-րդ դարի վերջին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում կառուցված ուղղափառական տաճար։ Ավերվել է 1930 թվականին։
Ալեքսանդր Նևսկու տաճար վրաց.՝ ტფილისის სამხედრო ტაძარი ռուս.՝ Тифлисский Александро-Невский военный собор | |
---|---|
Հիմնական տվյալներ | |
Տեսակ | տաճար |
Երկիր | Վրաստան |
Տեղագրություն | Թբիլիսի |
Հիմնական ամսաթվերը | 1871 |
Ներկա վիճակ | քանդվել է 1930 թվականին |
Ճարտարապետ | Դավիդ Գրիմ |
Ճարտարապետական ոճ | ռուս-բյուզանդական ճարտարապետություն |
Կառուցման սկիզբ | 1871 |
Կառուցման ավարտ | 1897 |
Հիմնադրված | 1871 |
Գմբեթ | 8 |
Alexander Nevsky Cathedral, Tbilisi Վիքիպահեստում |
Տաճարը կառուցվել է Կովկասի նվաճման առթիվ[1]։ Տեղակայված էր քաղաքի կենտրոնում՝ Գոլովինի պողոտայում՝ Գունիբի հրապարակում։ Այն ութ գմբեթ ունեցող կառույց էր։ Ուներ նաև զանգակատուն։ Տեղավորում էր մինչև հազար մարդ։ Տաճարի գլխավոր խորանը կառուցվել է ի պատիվ Շնորհապարտ Մեծ իշխան Ալեքսանդր Նևսկու, աջ կողմինը՝ ի պատիվ Միքայել հրեշտակապետի, ձախինը՝ ի պատիվ Նիկոլայ Հրաշագործի։
Կառուցման պատմություն
խմբագրելՏաճարի սկզբնական նախագիծը կազմել է ճարտարապետ Դավիթ Գրիմը 1866 թվականին։ Շինարարությունը ձգվել է երկար տարիներ։ 1871 թվականի ապրիլի 6-ին հանդիսավորությամբ տեղի է ունեցել տաճարի հիմնադրման արարողությունը։ 1890 թվականին տաճարի նախնական պլանը փոփոխվել է, ընտրվել է տաճարի կառուցման նոր վայր նույն պողոտայի վրա։ 1891 թվականին ավարտին են հասցվել հիմքի կառուցման աշխատանքները, և սկսվել թ բուն տաճարի կառուցումը։ Շինարարությունը ղեկավարել է ինժեներ-գնդապետ Վ. Գերասիմովը։ Տաճարն օծվել է 1897 թվականի մայիսի 21-ին։
Տաճարը լուսավորվել է էլեկտրականությամբ։ Ներսից այն զարդարված էր Կովկասի գրավմանը մասնակցած զորամասերի համարները կրող վահաններով ու նրանց դրոշներով։ Տաճարի պատերը գեղազարդել են տեղացի նկարիչներ Կոլչինն ու Լոնգոն։
Ալեքսանդր Նևսկու տաճարն ավերվել է 1930 թվականին Լավրենտի Բերիայի հրամանով։ Նրա տեղում կառուցվել է Կառավարության տունը (այդ շենքում ներկայում տեղակայված է Վրաստանի խորհրդարանը)։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Тифлис // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Գրականություն
խմբագրել- Новый соборь войскъ кавказскаго военнаго округа въ г. Тифлисе: «КавказЪ», 21. Мai 1897.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- სამხედრო ტაძარი — სობორო (Тифлисский Александро-Невский военный собор)
- Kvirkvelia, Tengiz. ძველთბილისური დასახელებანი (The placenames of Old Tbilisi), p. 28. Tbilisi: Sabchota Sakartvelo, 1985.
- Тифлисский Александро-Невский военный собор Արխիվացված 2007-09-27 Wayback Machine in: Tsitovich, G. A. Храмы армии и флота Արխիվացված 2007-09-29 Wayback Machine (The Army and Fleet Churches), pp. 399–400. Pyatigorsk, 1913.
- Savelyev, Yu. R. Vizantiysky stil v architecture Rossii (Савельев, Ю. Р. Византийский стиль в архитектуре России. - СПБ., 2005) Saint Petersburg, 2005. ISBN 5-87417-207-6, pp. 42–45
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ալեքսանդր Նևսկու տաճար (Թիֆլիս) կատեգորիայում։ |