Անվար բին Իբրահիմ (մալայերեն՝ Dato' Seri Anwar bin Ibrahim, օգոստոսի 10, 1947(1947-08-10)[5][11][12], Cherok Tok Kun, Central Seberang Perai, Պինանգ, Մալայզիա[13][7]), Մալայզիայի պետական և քաղաքական գործիչ, 2022 թվականից Մալայզիայի 10-րդ վարչապետը։

Անվար Իբրահիմ
 
Կուսակցություն՝ People's Justice Party?[1][2][3] և United Malays National Organisation?[4][5][6]
Կրթություն՝ Մալայա համալսարան[4][7][8], Malay College Kuala Kangsar?[4][9][6] և Stowell National School?[7]
Գիտական աստիճան՝ բակալավր[10]
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ
Դավանանք սուննի իսլամ[5]
Ծննդյան օր օգոստոսի 10, 1947(1947-08-10)[5][11][12] (77 տարեկան)
Ծննդավայր Cherok Tok Kun, Central Seberang Perai, Պինանգ, Մալայզիա[13][7]
Քաղաքացիություն  Մալայզիա
Հայր Ibrahim Abdul Rahman?[14][6]
Ամուսին Wan Azizah Wan Ismail?[15][16]
Զավակներ Nurul Izzah Anwar?[17][18][6]
 
Կայք՝ anwaribrahimblog.com
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ
Grand Commander of the Order of Kinabalu

Կենսագրություն

խմբագրել
 
Անվար Իբրահիմը նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ

Ծնվել է պետական ծառայողի ընտանիքում։ Հայրը՝ Իբրահիմ Աբդուլ Ռահմանը, խորհրդարանի անդամ էր և առողջապահության նախարարության խորհրդարանական քարտուղար։ Մայրը՝ Չե Յան Հուսեյն, ՄՄԱԿ-ի կանանց կազմակերպության ակտիվ գործիչ է և 1972 թվականից Մալայա համալսարանի շրջանավարտ։

Իր քաղաքական կարիերան սկսել է դեռ ուսանողական տարիներին։ 1968-1971 թվականներին եղել Է Մալայզիայի մուսուլման ուսանողների ազգային ասոցիացիայի նախագահ, ինչպես նաև Մալայզիայի համալսարանի մալայերենի հասարակության ակտիվ անդամ, մալայական լեզվի ուսանողական շարժման առաջնորդներից։ 1974-1982 թվականներին ղեկավարել է իր ստեղծած «Մալայզիայի մուսուլմանների երիտասարդ սերունդ» կազմակերպությունը, որը հարել է Իսլամական կուսակցությանը։ 1974-1976 թվականներին բանտարկվել է ներքին անվտանգության մասին օրենքի հիման վրա՝ աղքատության և սովի դեմ ուսանողական բողոքի ցույցեր կազմակերպելու համար[19]։ 2022 թվականի նոյեմբերին ընտրվել Է Մալայզիայի վարչապետ[20]։

Պետական գործունեություն

խմբագրել

1982 թվականին Անվար Իբրահիմը կտրուկ փոխել է իր քաղաքական հայացքները և միացել Մահաթիր Մոհամադի կուսակցությանը՝ Միավորված մալայական ազգային կազմակերպությանը։ Նույն թվականի ընտրություններում ընտրվել է խորհրդարանի անդամ։ 1984 թվականին գլխավորել է ՄՄԱԿ-ի երիտասարդական թևը, իսկ 1986 թվականին դարձել է կուսակցության փոխնախագահ։

1983 թվականին նշանակվել է մշակույթի, երիտասարդության հարցերի և սպորտի նախարար, 1984 թվականին՝ գյուղատնտեսության նախարար, 1986-1990 թվականներին՝ կրթության նախարար։ Նրա նախաձեռնությամբ դպրոցներում և լրատվամիջոցներում սկսվել է մալայերենի ստանդարտ արտասանության ներդրումը, որը մոտ է ինդոնեզերենի արտասանությանը։

1990 թվականին դարձել է ֆինանսների նախարար, իսկ 1993 թվականից՝ նաև փոխվարչապետ[21]։

Իշխանությունից հեռացում։ Առաջին քրեական գործ

խմբագրել

1998 թվականին «Newsweek» ամսագիրը Անվար Իբրահիմին անվանել է «տարվա ասիացի»[22], սակայն նույն թվականին վարչապետի և տեղակալի միջև տարաձայնությունները հասել են գագաթնակետին։

ՄՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայում ներկայացվել են կոռուպցիայի և նեպոտիզմի մեղադրանքներ, ինչպես նաև տարածվել է «50 պատճառ, թե ինչու Անվար չի կարող դառնալ վարչապետ» գիրքը։ Գրքում տեղ գտած պնդումներից մեկը Անվար Իբրահիմի համասեռականության մասին պնդումն էր։ Ոստիկանության կողմից գրքի տվյալների ստուգման արդյունքների համաձայն՝ 1999 թվականին Անվար Իբրահիմը կոռուպցիայի և համասեռականության համար դատապարտվել է 15 տարվա ազատազրկման[23][24][25]։

2003 թվականին Մալազիայի կառավարությունը փոխվել է։ Իբրահիմի դեմ կոռուպցիայի մեղադրանքները հանվել են, իսկ մեկ տարի անց նույնասեռական գործողությունների մեղադրանքները նույնպես անվավեր են ճանաչվել, և նա ազատ է արձակվել[26][27]։

Ընդդիմության առաջնորդ

խմբագրել

Ազատ արձակվելուց հետո դարձել է իր կնոջ՝ Վան Ազիզա Վան Իսմայիլի ստեղծած ժողովրդական արդարության կուսակցության խորհրդականը։ 2008 թվականի օգոստոսի 26-ին միջանկյալ ընտրություններում ընտրվել է խորհրդարանի անդամ և դարձել ընդդիմության առաջնորդ։ Անվար Իբրահիմը չէր կարող մասնակցել 2008 թվականի մարտին կայացած ընդհանուր ընտրություններին, քանի որ այդ ժամանակ՝ բանտից ազատվելուց հետո, հնգամյա ժամկետը դեռ չէր լրացել, որի ընթացքում նա օրենքով իրավունք չի ունեցել առաջադրվել խորհրդարանի անդամի թեկնածու։ 2013 թվականի մայիսի 5-ի ընտրություններում կրկին ընտրվել է Մալայզիայի խորհրդարանի անդամ։

Երկրորդ քրեական գործ

խմբագրել

Այն բանից հետո, երբ 2008 թվականին Անվար Իբրահիմի կուսակցությունը մեծ թվով ձայներ է ստացել ընտրություններում, քաղաքական գործչի 23-ամյա օգնական Սայֆուլ Մուհամմադ Ազլանը մեղադրել է Անվար Իբրահիմին ոտնձգությունների մեջ և կրկին քրեական գործ է հարուցվել նրա դեմ։ Դատական լսումների ժամանակ ընդդիմության առաջնորդը հերքել է ամուսնանալու մասին մեղադրանքները՝ տեղի ունեցածն անվանելով երկրում իր հեղինակությունը խարխլելու ցածր փորձ։ 2012 թվականին մեղադրանքները հանվել են, բայց ազատ արձակումը մթագնվել է ի նշան Անվար Իբրահիմի ազատ արձակման դեմ բողոքի երեք պայթյուններով[28]։ 2013 թվականի մարտի 8-ին Սայֆուլի հայրը հայտարարել է, որ «Անվարը մեղավոր չէ և դարձել է քաղաքական դավադրության զոհ»[29]։

Սակայն 2014 թվականի մարտին դատարանը բավարարել է Սայֆուլի բողոքը, Անվար Իբրահիմին մեղավոր ճանաչել և դատապարտել 5 տարվա ազատազրկման։ Նա էլ իր հերթին բողոք է ներկայացրել։ Որոշման սպասելիս նա մնացել է ազատության մեջ, բայց չի կարողացել ակտիվորեն մասնակցել քաղաքական կյանքին, մասնավորապես, ստիպված է եղել հանել իր թեկնածությունը Սելանգոր նահանգի ընտրություններում։ Մալայզիայում համասեռական կապերը քրեական հանցագործություն են և պատժվել են մինչև 20 տարի ազատազրկմամբ, սակայն այս հոդվածը հազվադեպ է կիրառվել[30]։

2015 թվականի փետրվարի 10-ին Մալայզիայի Գերագույն դատարանը հաստատել է Անվար Իբրահիմի դատավճիռը։

Ազատագրում

խմբագրել

2018 թվականի մայիսին՝ «Հույսի դաշինք» ընդդիմադիր դաշինքի հաղթանակից հետո, որի մեջ մտնում էր նաև Ժողովրդական արդարություն կուսակցությունը, որի նախագահը Անվարի կինն է եղել, նա ազատ է արձակվել Գերագույն կառավարչի ներման որոշմամբ[31]։ Ընտրվել է «Ժողովրդական արդարություն» կուսակցության նախագահ։

Մրցանակներ

խմբագրել
  • Պակիստանի նախագահի կողմից «Իքբալի հարյուրամյակին» գլխավոր մեդալ (1979 թվական)
  • Իսլամի և ժողովրդավարության հետազոտությունների կենտրոնի «Համեստմուսուլման» մրցանակ (ԱՄՆ, 2005 թվական)
  • «Թայմ» ամսագրի կողմից աշխարհի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց ցուցակում ընդգրկվելը (2008 թվական)
  • Հասարակական գիտությունների մուսուլման գիտնականների ասոցիացիայի «Ժողովրդավարության զարգացման գործում նշանակալի ավանդի համար» մրցանակ (Անգլիա, 2010 թվական)

Ընտանիք

խմբագրել

Ամուսնացել է 1979 թվականին։ Կինը՝ Վան Ազիզա Վան Իսմայիլը, Ժողովրդական արդարություն կուսակցության նախագահն է եղել։ Ունեղել է վեց երեխա։ Նուրուլ Իզզա Անվարը՝ ավագ դուստրը, Ժողովրդական արդարություն կուսակցության փոխնախագահն է եղել։

Ստեղծագործություն

խմբագրել
  • Anwar Ibrahim. The Asian Renaissance. Times Editions, 1996։

Գրականություն

խմբագրել
  • Погадаев В. А. Малайзия: Анвар Ибрагим — феникс, восставший из пепла. Արխիվացված 2022-11-24 Wayback Machine // «Азия и Африка сегодня», № 5, 2015, с. 45-50.
  • Mohd Sayuti Omar. Anwar Ibrahim — Mimpi Dan Realiti (Анвар Ибрагим — Мечты и реальность). Tinta Merah, 1990
  • Ahmad Lufti Othman. Anwar Terjerat? (Анвар в ловушке?) Penerbitan Pemuda, 1997
  • Mohd Sayuti Omar. Anwar di-Zalimi, Siapa TPM Baru? (Жестокое обращение с Анваром. Кто следующий заместитель премьер-министра?) Tinta Merah, 1998
  • Khalid Jafri. 50 Dalil Mengapa Anwar Tidak Boleh Jadi PM (50 причин, почему Анвар не может стать премьер-министром). Media Pulau Lagenda, 1998
  • Razali Endun. Anwar Ibrahim: Doa & air mata (Анвар Ибрагим: молитвы и слёзы). [Kuala Lumpur]: [Penerbitan Muttaqin], [2001] ISBN 9789834063603.
  • Mutharasan. Strategi Kemenangan Anwar Ibrahim (Стратегия победы Анвара Ибрагима). Focus Media Enterprise, 2008.

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 https://londonspeakerbureau.com/speaker-profile/anwar-ibrahim/
  2. 2,0 2,1 https://www.mstar.com.my/lokal/semasa/2022/11/24/kenali-siapa-anwar-ibrahim-ini-fakta-yang-anda-perlu-tahu-tentang-pm-ke-10
  3. 3,0 3,1 https://www.workwithdata.com/person/anwar-ibrahim-1947
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 https://ecentral.my/anwar-ibrahim-perdana-menteri-malaysia-ke-10/
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Moredock J. Encyclopædia Britannica
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 https://www.ghgossip.com/anwar-ibrahim-bio-age-career-wife/
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2022/11/1030879/selepas-24-tahun-anwar-akhirnya-ke-putrajaya
  8. 8,0 8,1 https://www.freemalaysiatoday.com/category/photos/2022/11/24/anwar-ibrahim-from-student-leader-to-prime-minister/
  9. 9,0 9,1 https://www.astroawani.com/berita-politik/empat-bekas-pelajar-mckk-barisi-kabinet-anwar-394838
  10. 10,0 10,1 https://www.parlimen.gov.my/images/webuser/buletin/no2/buletin7-12.pdf (մալայ.)
  11. 11,0 11,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  12. 12,0 12,1 Evidence zájmových osob StB
  13. 13,0 13,1 13,2 https://www.mstar.com.my/lokal/semasa/2022/11/24/kenali-siapa-anwar-ibrahim-ini-fakta-yang-anda-perlu-tahu-tentang-pm-ke-10 (մալայ.)
  14. https://www.todayonline.com/world/asia/anwars-father-dies
  15. https://www.channelnewsasia.com/asia/anwar-ibrahim-wife-birthday-wan-azizah-wan-ismail-malaysia-3122336
  16. https://www.xtra.com.my/trending/kisah-viral/dedikasi-ucapan-hari-lahir-buat-isteri-warganet-akui-anwar-ibrahim-lelaki-sejati-buat-azizah/
  17. https://www.utusan.com.my/premium/2020/07/saya-gembira-dengan-kerjaya-anak-anak/
  18. https://www.astroawani.com/berita-malaysia/lelaki-warga-emas-belanja-orang-ramai-kerana-anwar-pm-394108
  19. Погадаев В. Малайский мир (Бруней, Индонезия, Малайзия, Сингапур). Лингвострановедческий словарь. М.: «Восточная книга», 2012, с. 57
  20. «Анвар Ибрагим назначен премьер-министром Малайзии». Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  21. «Anwar Ibrahim» (անգլերեն). maximsnews.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 21-ին.
  22. «Anwar Ibrahim» (անգլերեն). investing.businessweek.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 21-ին.
  23. «Outdated political thuggery embarrasses Malaysia» (անգլերեն). smh.com.au. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 21-ին.
  24. «Malaysia's Ruling Party Members Urged to Shun Anwar Ibrahim» (անգլերեն). archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 21-ին.
  25. «Canadian Lawyers Defend the Independence of the Bar in Malaysia». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 12-ին.
  26. «С лидера оппозиции Малайзии сняты обвинения в мужеложстве». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 8-ին.
  27. «В Малайзии лидера оппозиции посадили на пять лет за совращение помощника». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 12-ին.
  28. Взрывы прогремели в столице Малайзии, где был оправдан лидер оппозиции Արխիվացված 2015-02-12 Wayback Machine
  29. «Bapa mohon maaf pada Anwar, dakwa Saiful dipergunakan - Malaysiakini». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 26-ին.
  30. «Лидера малайзийской оппозиции посадили за однополые связи». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 12-ին.
  31. «Малайзийский оппозиционер после королевского помилования вышел из тюрьмы». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 30-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել