«Աշնանային ռիթմ (համար 30)» (անգլ.՝ Autumn Rhythm (Number 30)), ամերիկացի նկարիչ Ջեքսոն Պոլլոքի նկարը՝ ստեղծված 1950 թվականին։ Այն աբստրակտ էքսպրեսիոնիզմ ոճի մեջ է և պահպանվում է Նյու Յորքի Մետրոպոլիտեն թանգարանում[3]։ «Աշնանային ռիթմը» հանդիսանում է 1947-1952 թվականներին Պոլլոքի՝ նկարչության տեխնիկայի հիանալի օրինակ և հաճախ համարվում է նրա ամենահայտնի գործերից մեկը[3][4]։

Աշնանային ռիթմ (համար 30)
Autumn Rhythm (Number 30)
տեսակգեղանկար
նկարիչՋեքսոն Պոլլոք
տարի1950 թվական
բարձրություն266,7
լայնություն525,8
ստեղծման վայրՆյու Յորք
ստեղծման երկիր ԱՄՆ
ուղղությունաբստրակտ էքսպրեսիոնիզմ[1] և գործողության գեղանկարչություն[1]
ժանրաբստրակցիոնիզմ և գործողության գեղանկարչություն[1]
նյութenamel paint? և կտավ
գտնվում էՄետրոպոլիտեն թանգարան
հավաքածուՄետրոպոլիտեն թանգարան[2]
Ծանոթագրություններ

Ստեղծումը

խմբագրել

«Աշնանային ռիթմը» գրվել է 1950 թվականի աշնանը Սպրիգսում (Նյու Յորքի նահանգ)՝ Պոլլոքի ստուդիայում այն նկարների շարքում, որոնք նա առաջին անգամ 1951 թվականի նոյեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին ցուցադրեց Բեթի Պարսոնսի պատկերասրահում[5]։ Իր կարիերայի այդ ժամանակաշրջանում այս աշխատանքում Պոլլոքն օգտագործել է այն նույն «հոսող» տեխնիկան, ինչպես մնացած աշխատանքներում։ Այն ստեղծում էր հենց հատակին փռելով հսկայական կտավը և վրձնով ցրցողելով ներկը՝ առանց մակերեսին դիպչելու[6]։ 266,7 սմ և 525,8 սմ չափերով «Աշնանային ռիթմը» համարվում է Պոլլոքի ամենամեծ նկարներից մեկը։

«Աշնանային ռիթմի» ստեղծումը մասամբ փաստագրվել է Հանս Նամութի կողմից, ով լուսանկարել է Պոլլոքին աշխատանքի ժամանակ մի քանի ամիսների ընթացքում 1950 թվականին[7]։ Արվեստաբան Մոնիկա Բոմ-Դյուշենի խոսքով Նամութի լուսանկարները պատկերացնումներ են տալիս հաջորդականության մասին, որում Պոլլոքը լցնում էր կտավների մակերեսը, ինչպես նաև հերթականության մասին, որով փոխվում էին ներկերը։ Պոլլոքը սկսել է կտավի աջ կողմի երրորդ մասը ստեղծելով՝ նկարելով բարակ սև գծերի կծիկ, այնուհետև ավելացնելով այլ գունավոր ներկեր (հիմնականում շագանակագույն և սպիտակ, քիչ քանակությամբ փիրուզագույն)։ Նկարիչն օգտագործել է կաթեցնելու և թափելու մի քանի եղանակներ, որպեսզի ստեղծեր տարբեր տեսակի գծեր և ներկերի խտացված հատվածներ, մինչև այդ մասը չսկսեր նմանվել իր պատրաստի վիճակին։ Այնուհետև նա տեղափոխվել է կենտրոնական մաս, իսկ հետո՝ ձախ՝ օգտագործելով նույն մեթոդը։ «Աշնանային ռիթմը» ստեղծելու ողջ ընթացքում Պոլլոքը նկարել է կտավի բոլոր կողմերից[8]։

Անվանում և ցուցադրություն

խմբագրել

Պոլլոքը նկարին տվեց «Համար 30» անվանումը, և այն ցուցադրվեց այս անվան տակ 1951 թվականին Բեթի Պարսոնսի պատկերասրահում, ինչպես նաև 1952 թվականին Ժամանակակից արվեստի թանգարանում «15 ամերիկացիներ» ցուցադրության շրջանակներում (անգլ.՝ 15 Americans) ցուցահանդեսի շրջանակներում[3][9]։ 1947-1952 թվականներին Պոլլոքը իր գործերը համարակալում էր, այլ ոչ թե անուններ տալիս, որպեսզի հանդիսատեսի ուշադրությունը չշեղեր ենթադրյալ իմաստներով[6]։ Համարակալված նկարներ, կարծես, չէին համընկնում այն հաջորդականությանը հետ, ըստ որի ստեղծվել էին[10]։ Երբ նկարը ցուցադրվեց Սիդնի Ջենիսի պատկերասրահում 1955 թվականին, այն կրում էր «Աշնանային ռիթմ» անվանումը՝ առանց համարի հղման[3]։ Պոլլոքը չբացատրեց, թե ինչու է փոխել նկարի անվանումը. արվեստագետ Թիմոթի Կլարքը կարծում է, որ «Աշնանային ռիթմ» անվանումը մտածված է հենց Պոլլոքի կողմից, ի տարբերություն այդ շրջանի նրա մյուս որոշ գործերի, որոնք ի սկզբանե առաջադրվել են Պոլլոքին քննադատ Քլեմենտ Գրինբերգի կողմից[11]։ 195 թվականին Մետրոպոլիտեն թանգարանը ձեռք բերեց Պոլլոքի ժառանգության նկարը 20,000 ԱՄՆ դոլարի չափով և նկարչի մեկ այլ աշխատանքի դիմաց՝ «1951 թվականին թիվ 17», որն այդ ժամանակ պահվում էր թանգարանում։ Թանգարանի վարիչ Ռոբերտ Բեվերլի Հեյլը առաջարկեց և վերահսկեց գործարքը։ Այդ ժամանակվանից ի վեր, այս աշխատանքը սովորաբար ցուցադրվում է որպես «Աշնանային ռիթմ (համար 30)»[12]. С того времени эта работа обычно выставляется как «Осенний ритм (Номер 30)»[3]:

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 Կազմեք ցանկեր, ոչ թե պատերազմ — 2013.
  2. https://www.metmuseum.org/art/collection/search/488978
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Autumn Rhythm (Number 30), 1950». Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  4. Perl, Jed Pollock Fever(անգլ.) // The New Republic : magazine. — № 30 ноября 1998. — С. 44. — ISSN 0028-6583.
  5. Naifeh, Steven; Smith, Gregory White Jackson Pollock: An American Saga. — New York: Clarkson N Potter, 1989. — С. 616; 654—55. — ISBN 9780517560846
  6. 6,0 6,1 O'Connor, Francis V. «Pollock, Jackson». Oxford Art Online. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  7. Naifeh, Steven; Smith, Gregory White Jackson Pollock: An American Saga. — New York: Clarkson N. Potter, 1989. — С. 618—621. — ISBN 9780517560846
  8. Bohm-Duchen, Monica The Private Life of a Masterpiece. — Berkeley, CA: University of California Press[en], 2001. — С. 225. — ISBN 9780520233782
  9. «15 Americans». The Museum of Modern Art (անգլերեն).
  10. Friedman, B. H. Jackson Pollock: Energy Made Visible. — 1st. — New York: McGraw-Hill Education, 1972. — ISBN 9780070224216
  11. Clark, Timothy "Jackson Pollock’s Abstraction" in Reconstructing Modernism: Art in New York, Paris, and Montreal, 1945-1964 / Guilbaut, Serge. — Cambridge, MA: MIT Press, 1992. — С. 204; 207. — ISBN 9780262071208
  12. Potter, Jeffrey To a Violent Grave: An Oral Biography of Jackson Pollock. — Wainscott, NY: Pushcart Press[en], 1987. — С. 196—197. — ISBN 9780916366476

Գրականություն

խմբագրել
  • Geldzahler, Henry American Painting in the Twentieth Century. — New York: Metropolitan Museum of Art, 1965.
  • Rubin, William Jackson Pollock and the Modern Tradition, Part II(անգլ.) // Artforum : magazine. — 1967. — Т. 5. — № 7. — С. 28—37. — ISSN 0004-3532.
  • Johnson, Ellen H. "Jackson Pollock and Nature" in Modern Art and the Object: A Century of Changing Attitudes. — New York: Icon Editions, 1995. — ISBN 0064302261
  • Varnedoe, Kirk, with Karmel, Pepe Jackson Pollock (exhibition catalogue). — New York: Abrams, 1998. — ISBN 9780810961937