Աշոտավան
Աշոտավան, գյուղ Հայաստանի Սյունիքի մարզի Սիսիան համայնքում[1]։
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
| Աշոտավան | |||
 Աշոտավան գյուղը և Հացավանի բերդը | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Սյունիքի մարզ | ||
| Համայնք | Սիսիան (համայնք) | Սիսիան համայնք[1] | ||
| Մակերես | 17.16 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 1680 մետր | ||
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
| Բնակչություն | 589[2] մարդ (2011) | ||
| Տեղաբնականուն | աշոտավանցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| |||
Անուն
խմբագրելՆախկինում կոչվել է Հին Կիրակոսիկ։ Խորհրդային Միության մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի առաջարկությամբ 1948 թվականին գնդապետ Աշոտ Սարգսյանի հիշատակին վերանվանվել է Աշոտավան։
Աշխարհագրություն
խմբագրելԱշոտավանը գտնվում է Որոտան գետի աջակողմյան վտակ Սիսիան գետի ձախ օժանդակ Կամրջակ գետակի ստորին հոսանքի շրջանում՝ Տոլորսի ջրամբարի արևմտյան ափին։ Ծովի մակերևույթից 1660-ից 1700 մ բարձրության վրա։ Սիսիան քաղաքից հեռու է մոտ 4-5 կմ դեպի հարավ-արևմուտք։ Մարզկենտրոն Կապան քաղաքից հեռու է ճանապարհով մոտ 109 կմ։
Պատմություն
խմբագրելԴարեր շարունակ գոյություն ունեցող հին գյուղը մնացել է Տոլորսի ջրամբարի տակ, որը կառուցվել է 1971-1972 թվականներին։ Ջրի մակարդակի տատանումների հետևանքով ժամանակ առ ժամանակ գյուղի որոշ շինություններ, մասնավորապես՝ եկեղեցին, սկսում են երևալ։ Նոր Աշոտավանը կառուցվել է 1970-1971 թվականներին՝ հին գյուղից վերև, այդ իսկ պատճառով ժողովուրդը այն անվանում է Քաշի (ներքևի, ցած գտնվող) գյուղ։ Նոր Աշոտավանի եկեղեցին կառուցվել է բնակիչների ջանքերով 21-րդ դարում։
Ռուսական կայսրության ժամանակաշրջանում ընդգրկված է Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում[3]։ Խորհրդային տարիներին մասն է կազմել նախ Խորհրդային Հայաստանի Զանգեզուրի գավառի, իսկ 1930 թվականից՝ Սիսիանի շրջանի։ Հայաստանի անկախության հռչակումից հետո, երբ վերակազմավորվեց նոր վարչական միավորբները, Աշոտավանը 1995 թվականին ընդգրկվեց Սյունիքի մարզի մեջ։
Պատմամշակութային հուշարձաններ
խմբագրելԳյուղն ունի 1903 թվականին կառուցված եկեղեցի, որի ավերակները կանգուն են Տոլորսի ջրամբարի ջրերում։ Քիչ հեռու Հացավանի բերդն է։ Ծայրամասերում նշմարվում են հին «Կիրակոսիկի» և «Խնոքի» ավերակները։
Բնակչություն
խմբագրելԳյուղի բնակչության էթնիկ կազմը հայեր են[4], որոնց նախնիների մի մասը 1828-1829 թվականներին գաղթել է Պարսկահայաստանի Խոյի և Սալմաստի շրջաններից[5]։
Ստորև աղյուսակի տեսքով ներկայացված է Աշոտավան գյուղի բնակչության վիճակագրական տվյալներն ըստ ժամանակաշրջանի[5].
| Տարի | 1831 | 1873 | 1908 | 1919 | 1931 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 18 | 293 | 390 | 803 | 557 | 497 | 455 | 448 | 584[6] | 623[7] | 589[2] |
Պատկերասրահ
խմբագրել |
 |
 |
|
| Տոլորսի ջրամբար | Աշոտավանի նոր եկեղեցին | Աշոտավանի հին եկեղեցին | Հացավանի բերդը հեռվում |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Տեղեկություններ Սիսիան համայնքի մասին Սյունիքի մարզի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 27․11․2023 թվական)։
- ↑ 2,0 2,1 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 203
- ↑ Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
- ↑ 5,0 5,1 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հ. 5, էջ 116
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 556
- ↑ 2001 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աշոտավան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 488)։ 
|