Ա. Պ. Սալավաթովի անվան կումիկական երաժշտա-դրամատիկական թատրոն

Ա. Պ. Սալավաթովի անվան կումիկական երաժշտա-դրամատիկական թատրոն (ռուս.՝ Кумыкский музыкально-драматический театр имени А. П. Салаватова), ազգային թատրոն, որը հիմնադրվել է 1925 թվականին Ռուսաստանի Մախաչկալա քաղաքում, Բույնակսկու փողոց, 10 հասցեում։

Ա. Պ. Սալավաթովի անվան կումիկական երաժշտա-դրամատիկական թատրոն
ռուս.՝ Кумыкский музыкально-драматический театр имени А. П. Салаватова
Կումիկների թատրոնը Մախաչկալայում
Տեսակերաժշտա-դրամատիկական
ղեկավարի պաշտոնԶաուրբեկ Բաբատով
ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
Գտնվելու վայրըԴաղստան
Հիմնադրման ամսաթիվ1925
Անվանված էԱ. Պ. Սալավատովա
Գլխավոր դիրիժորԻսլամ Կազիև
Կայքkumukteatr.ru

Պատմություն

խմբագրել

Հիմնադրվել է 1925 թվականին Տամիր-Խան-Շուրեում մանկավարժական տեխնիկումի թատերական ստուդիայի հիման վրա։ Թատրոնի ստեղծման նախաձեռնությունը պատկանում էր ժողկոմին, իսկ առաջին ղեկավարներ և ուսուցիչներ դարձան դերասաններ և ռեժիսորներ Տեմիրբուլատ Բիյբուլատովը, Ն. Շատրովը և Բ. Բայկովը։ Ավելի ուշ թատերախումբը համալրեցին Տ. Գաջիևը, Դ. Սաինդուրովը, Ա. Իխլյասկովը, Մ. Ռաշիդխանովը և շատ ուրիշներ։

Պաշտոնապես բացվել է 1930 թվականին։ Առաջին ներկայացումը եղել է Աբդուլհամիթի պիեսի հիման վրա ստեղծված «Հնդկաստանի աղջիկ»-ը։

1932-1943 թվականներին թատրոնն աշխատել է Բույնակսկում, 1943 թվականի փետրվարից տեղափոխվել է Մախաչկալա քաղաք։ 1938 թվականից գեղարվեստական ղեկավարն էր Գ. Ռուստամովը։

1955 թվականին թատրոնը կոչվել է Ա. Պ. Սալավատովայի անունով, ով հիմնադրել էր դաղստանյան դրամատուրգիան։ Թատրոնի խաղացանկում ավանդաբար գերակշռում էր դաղստանցի հեղինակների պիեսները։

Տարբեր ժամանակներում գլխավոր ռեժիսորներն էին Ի. Կազիևը, Զ. Խիյասովը, Բ. Մանտարը, Բ. Օսաևը (1987-1994 թթ.):

1994 թվականից անձնակազմը ղեկավարում է Ա. Այգումովը։ 2002 թվականի մայիսին թատրոնը տեղափոխվել է նոր շենք՝ Բույնակսյան փողոց, 10։

Դերասանական կազմ

խմբագրել
  • Ամիր Կուրբանով (1930-1937, 1944 - 1966)[1]
  • Ելենա Լեգոմենիդի (1930)
  • Բարիյատ Մուրադովա (1930-1994)։ Թատրոնում խաղցել է մոտ 300 դեր[2]
  • Ուշկիյատ Սաֆարալիևա (1930)
  • Շախմարդան Աբդուլլաև (1934)[3]
  • Մագոմեդ Ռաշիդխանով (1936)
  • Սերբեր Ջետերե (1942)[4];
  • Մագոմեդմին Ակմուրզաև (1952 - 1994)
  • Շարապուտդին Մանտաշև (1955)
  • Իսլամ Կազիև (1962)
  • Նադեժդա Մուսաևա (1962-1995)
  • Վահսոլտան Օսաև (1973)
  • Նուրիե Ջետերե (1946)
  • Ադիլբեկ Իխլասով - թատրոնում անցկացրել է 50 տարի
  • Ալիմ Կուրումով (1930)
  • Խայբատ Մագոմեդովա (1930)
  • Գամիդ Ռուստամով (1930-1935, 1939-1951, 1956 թվականից)[5]

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Писатели Дагестана – ХХ век (автор-составитель М. Ахмедов). – Мх.: Юпитер, 2004. с. 160
  2. Шабаева А. К. Деятели музыкальной культуры Дагестана: Справочник. Мх.: 2006. с. 102
  3. Писатели Дагестана – ХХ век (автор-составитель М. Ахмедов). – Мх.: Юпитер, 2004. с. 180
  4. Писатели Дагестана – ХХ век (автор-составитель М. Ахмедов). – Мх.: Юпитер, 2004. с. 153
  5. Писатели Дагестана – ХХ век (автор-составитель М. Ахмедов). – Мх.: Юпитер, 2004. с. 169