Գարեգին Բ

Գարեգին Բ; Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ; 132-րդ Ծայրագույն Պատրիարք; և Կաթողիկոս Ամենայն Հայոց
Ընդհանուր տեղեկություններ
Եկեղեցի	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տիտղոս	Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ; Ծայրագույն Պատրիարք; և Կաթողիկոս Ամենայն Հայոց
Գահակալություն	նոյեմբերի 4, 1999
Իրավանախորդ	Գարեգին Ա Սարգիսյան
Ծնվել է	օգոստոսի 21, 1951 (73 տարեկան)
Ծննդավայր	Ոսկեհատ գյուղ, Էջմիածնի շրջան (ներկայիս Արմավիրի մարզ), Հայկական ԽՍՀ
Ազգություն	հայ
Կրթություն	Գևորգյան Հոգևոր Ճեմարան,; Վիեննայի համալսարան; Բոննի համալսարան
Կուսակրոնության ընդունում	հոկտեմբեր 15, 1972 թ.
	Karekin II Վիքիպահեստում

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագույն Պատրիարք և Կաթողիկոս Ամենայն Հայոց (ավազանի անունը՝ Կտրիճ Գրիգորի Ներսիսյան, օգոստոսի 21, 1951(1951-08-21)^[1], Ոսկեհատ, Էջմիածնի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ)։ Հայ ազգային եկեղեցական գործիչ, 1999 թվականի նոյեմբեր 4-ից Հայաստանյայց Առաքելական Եկեղեցու 132-րդ Կաթողիկոս։

Կենսագրություն

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը, ավազանի անունով՝ Կտրիճ Գրիգորի Ներսիսյան, ծնվել է 1951 թվականի օգոստոսի 21-ին Խորհրդային Հայաստանի Ոսկեհատ գյուղում։ Նախնական կրթությունը հայրենի գյուղում ստանալուց հետո՝ 1965 թվականին ընդունվել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Գևորգյան Հոգևոր Ճեմարան։ 1970 թվականի դեկտեմբերի 26-ին՝ Ստեփանոս Նախավկայի տոնի օրը, Տ. Հայկազուն արք. Աբրահամյանի կողմից ձեռնադրվել է սարկավագ^[2]։ 1971 թվականին գերազանց առաջադիմությամբ ավարտել է Գևորգյան Հոգևոր Ճեմարանը և նշանակվել տեսչի օգնական՝ ստանձնելով նաև «Նոր Կտակարան» առարկայի դասավանդման պարտականությունը։ 1972 թվականի հոկտեմբերի 15-ին Գերաշնորհ Տ. Տիրան արք. Ներսոյանի կողմից ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա և ի պատիվ Ավարայրի ճակատամարտին նահատակված Գարեգին Սրվանձտյան իշխանի վերակոչվել Գարեգին անվամբ^[3]։ Նույն թվականին Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Վազգեն Ա-ի տնօրինությամբ մեկնել է Ավստրիա՝ Վիեննայի համալսարանի աստվածաբանության ֆակուլտետում իր կրթությունը շարունակելու համար։ 1975 թվականին նշանակվել է Գերմանիայի հայ համայնքի հոգևոր հովիվ՝ միաժամանակ իր աստվածաբանական կրթությունը շարունակելով Բոննի համալսարանում։

1979 թվականին Գերմանիայից տեղափոխվել է Խորհրդային Ռուսաստան և իր ուսումը շարունակել Ռուս Ուղղափառ Եկեղեցու Մոսկվայի հոգևոր ակադեմիայի ասպիրանտուրայում։ 1980 թվականին վերադարձել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին և նշանակվել Արարատյան հայրապետական թեմի Առաջնորդական փոխանորդի օգնական^[4], իսկ 1983 թվականի ապրիլին՝ փոխանորդ։ 1983 թվականի հոկտեմբերի 23-ին Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Վազգեն Ա-ի կողմից արժանացել է եպիսկոպոսական ձեռնադրության^[5]։ Գարեգին եպիսկոպոսը 1992 թվականին ստացել է արքության պատիվ։ Վազգեն Ա Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի վախճանից հետո 1995 թվականի կաթողիկոսական ընտրությունների ժամանակ համարվում էր Հայոց Հայրապետական աթոռի ամենահավանական թեկնածուն, սակայն ընտրության երկրորդ փուլում Գարեգին արքեպիսկոպոսը հանում է իր թեկնածությունը՝ հօգուտ Մեծի Տանն Կիլիկիո Գարեգին Բ Կաթողիկոսի։ 1998 թվականի նոյեմբերի 30-ին Գարեգին Ա Ամենայն հայոց Կաթողիկոսի կողմից նշանակվել է Կաթողիկոսական ընդհանուր փոխանորդ^[6], իսկ վերջինիս մահից հետո՝ 1999 թվականի հոկտեմբերի 27-ին տեղի ունեցած Ազգային-եկեղեցական ժողովի կողմից ընտրվել է Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս և նոյեմբերի 4-ին արժանացել կաթողիկոսական ձեռնադրության և օծման։

Գործունեություն

1989 թվականին Արարատյան Հայրապետական թեմի հովանու ներքո Տ. Գարեգին արքեպիսկոպոս Ներսիսյանը հիմնել է Սևանի Վազգենյան Դպրանոցը։ 1990 թ.-ին Արարատյան Հայրապետական թեմում հիմնել է «Քրիստոնեական դաստիարակության կենտրոնը», որը համակարգում է Առաքելական եկեղեցու կողմից թեմի տարածքում իրականացվող քրիստոնեական ուսուցումը։ Այն ներկայումս ընդգրկում է ավելի քան 56 հանրակրթական դպրոց։ 1992 թվականին նրա նախաձեռնությամբ Երևանում գտնվող նախկին պիոներ-պալատներից երեքը սեփականաշնորհվել են Հայ Առաքելական եկեղեցու կողմից և դարձել «Հայորդյաց տներ», որտեղ բազմաթիվ երեխաներ ստանում են կրոնական ու գեղագիտական կրթություն։ Նա հանդիսանում է մի շարք հասարակական կազմակերպությունների հոգաբարձուների խորհրդի անդամ, այդ թվում՝ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի, Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության հոգաբարձուների խորհրդի (պատվո անդամ), Միջազգային ինֆորմատիզացիայի ակադեմիայի անդամ (2000 թվական)^[փա՞ստ]։

Կաթողիկոսական գործունեություն

Գարեգին Բ կաթողիկոսի գահակալության ընթացքում կառուցվել են 100-ից ավել եկեղեցիներ, վերանորոգվել ավելի քան 40։ Մեծածավալ շինարարական աշխատանքներ է կատարել Էջմիածնի Մայր Աթոռում։

Կոչումներ, շքանշաններ

Գարեգին Բ կաթողիկոսը ստացել է հետևյալ կոչումները՝

Արցախի պետական համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում,
Փիլիսոփայության դոկտորի կոչում (Միջազգային ինֆորմատիզացիայի ակադեմիայի կողմից),
Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի պատվավոր անդամի կոչում (2003 թվական),
Երևանի պետական համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում (2004 թվական),

Գարեգին Բ կաթողիկոսը պարգևատրվել է հետևյալ շքանշաններով և մեդալներով՝

Հորդանանի բարձրագույն Ա կարգի շքանշան,
Պաղեստինի «Բեթղեհեմ-2000» շքանշան,
Ռումինիայի ազգային բարձրագույն պարգևով՝ «Ռումինիայի աստղ» շքանշան (2000 թվական),
Ուկրաինայի Հանրապետության «Իշխան Յարոսլավ Իմաստուն» 5-րդ աստիճանի շքանշան (2001 թվական),
Ֆրանսիայի Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան (2001 թվական),
Ռուս Ուղղափառ եկեղեցու «Սուրբ Անդրեաս առաքյալ» շքանշան (2004 թվական)։
Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան (2009 թվական)^[7]։
Պատվո շքանշան, 2015^[8]
Ռուսաստանի Դաշնության Պատվո շքանշան (2023^[9])

Ծանոթագրություններ

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գարեգին Բ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գարեգին Բ» հոդվածին։

Նախորդող՝
Գարեգին Ա

Կաթողիկոս
1999-

Հաջորդող՝
---

[_0785949903bb3fc4-1] Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[2] Սուրբ Ստեփանոսի տոնը և սարկավագական ձեռնադրություն Մայր Աթոռում, «Էջմիածին», 12(1970), էջ 27-29

[3] Սամվել սրկ. Պետրոսյան, Ձեռնադրություն Մայր Տաճարում, «Էջմիածին», 10(1972), էջ 43-45

[4] Հոգևոր պաշտոնյաների նոր նշանակումներ, «Էջմիածին», 2-3(1970), էջ 15

[5] Եպիսկոպոսական ձեռնադրություն, «Էջմիածին», 9-10(1983), էջ 79-83

[6] Հայրապետական տնօրինութիւն, «Էջմիածին», 10-11(1998), էջ 3

[7] Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Ն. Ս. Օ. Տ. Տ. Գարեգին Երկրորդին Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանով պարգևատրելու մասին

[8] ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ Ն. Ս. Օ. Տ. Տ. ԳԱՐԵԳԻՆ ԵՐԿՐՈՐԴԻՆ ՊԱՏՎՈ ՇՔԱՆՇԱՆՈՎ ՊԱՐԳԵՎԱՏՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

[9] «The Armenian Church - Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին». www.armenianchurch.org. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 27-ին.(չաշխատող հղում)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]