Եժի Էյնհորն
Եժի (Յոսեֆ-Հիլ) Էյնհորն (շվեդ.՝ Jerzy Einhorn, հուլիսի 26, 1925[1], Չեստոխովա, Սիլեզիայի վոյեվոդություն - ապրիլի 28, 2000[2][1], Դանդերյուդ, Դանդերյուդ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[1]), Լեհաստանում ծնված շվեդ գիտնական, բժիշկ, պրոֆեսոր (1967), բժշկագիտության դոկտոր (1958), քաղաքական գործիչ։
 շվեդ.՝ Jerzy Einhorn | |
|---|---|
 | |
| Ի ծնե | շվեդ.՝ Jerzy Einhorn[1] |
| Ծնվել է | հուլիսի 26, 1925[1] |
| Ծննդավայր | Չեստոխովա, Սիլեզիայի վոյեվոդություն |
| Մահացել է | ապրիլի 28, 2000[2][1] (74 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Դանդերյուդ, Դանդերյուդ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[1] |
| Մահվան պատճառ | լեյկոզ |
| Քաղաքացիություն |  Լեհաստան և  Շվեդիա |
| Կրթություն | Poznań University of Medical Sciences? (1951)[3] |
| Մասնագիտություն | քաղաքական գործիչ, համալսարանի դասախոս և բժիշկ |
| Գիտական աստիճան | scientific professorship degree?[3] |
| Աշխատավայր | Կարոլինյան ինստիտուտ |
| Պաշտոն | Ռիկսդագի անդամ և Առողջության և բարեկեցության հանձնաժողովի անդամ |
| Անդամակցություն | Հյուսիսային Ամերիկայի ճառագայթային ընկերություն |
| Կուսակցություն | Քրիստոնյա դեմոկրատներ |
| Ամուսին | Նինա Էյնհորն |
| Զավակներ | Ստեֆան Էյնհորն և Լենա Էյնհորն |
Կենսագրություն
խմբագրելԵժի Էյնհորնը ծնվել է Լեհաստանում, հրեական ընտանիքում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին դարձել է Հոլոքոստի զոհ Գերմանիայի կողմից գրավված Լեհաստանում։ Առաջիններից մեկն էր, որ ուղարկվեց Վարշավյան գետտո[4], ապա՝ Չենստոհովյան գետո[5], որտեղ 1943 թվականի հունիսից մինչև 1945 թվականի հունվար ստիպված էր աշխատել HASAG-ի համակենտրոնացման ճամբարներում։
Պատերազմից հետո ստացել է միջնակարգ կրթություն, այնուհետև ընդունվել Լոձի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ։ 1946 թվականին մեկնել է Լեհաստանից՝ ուսումը Դանիայում շարունակելու նպատակով։ Լոձում հակասեմիտիստական ցույցերից հետո որոշել է չվերադառնալ Լեհաստան և ապաստան խնդրել Շվեդիայից։ Զբաղվել է ռադիոթերապիայով։
1958 թվականին ստացել է բժշկության դոկտորի աստիճան։ 1959 թվականից եղել է Կարոլինյան ինստիտուտի ճառագայթային թերապիայի դոցենտ, զբաղեցրել է Ստոկհոլմի հեղինակավոր Կարոլինյան ինստիտուտի քաղցկեղի հիվանդանոցի գլխավոր բժշկի պաշտոնը։ Մեծ ներդրում է ունեցել քաղցկեղի բուժման բնագավառում։
1975 թվականից եղել է Քաղցկեղային հիվանդությունների եվրոպական ֆեդերացիայի նախագահ, բժշկության բնագավառում ամենամյա Նոբելյան մրցանակների գնահատման, որոշումների կայացման ու դրանց հանձնման կոմիտեի անդամ (1984 թվականից)[4]։
Եղել է Հյուսիսային Ամերիկայի ճառագայթային ընկերության պատվավոր անդամ և ոսկե մեդալակիր, բազմաթիվ միջազգային ուռուցքաբանական կազմակերպությունների անդամ։ Հրապարակել է մի շարք գիտական աշխատություններ։ Իր կյանքի մասին երկու գրքերի հեղինակ է, որոնցում անդրադարձել է Հոլոքոստի մասին հիշողություններին (Utvald att leva, Bonniers (1996) և Det är människor det handlar om, Bonniers (1998)): Եղել է քաղաքական գործիչ, Շվեդիայի քրիստոնյա դեմոկրատներ կուսակցության անդամ։ Ողջ կյանքի ընթացքում կնոջ՝ Նինայի հետ ակտիվորեն մասնակցել են սիոնիստական դրամահավաքությանը։ 1991-1994 թվականներին եղել է Ռիքսդագի անդամ Քրիստոնեա-դեմոկրատական կուսակցությունից։ Եղել է Շվեդիայի ամենահայտնի հասարակական գործիչներից մեկը։
Մահացել է լեյկեմիայից[4]։ Թաղված է Ստոկհոլմի Նորրա բեգրավնինգսպլատսեն գերեզմանատանը[6]։
Երկեր
խմբագրել- Jerzy Einhorn, Utvald att leva, Bonniers (1996).
- Jerzy Einhorn, Det är människor det handlar om, Bonniers (1998).
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Sveriges dödbok 1830–2020 (շվեդերեն) — 8 — Sveriges Släktforskarförbund, 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 https://sztetl.org.pl/en/node/4591
- ↑ 3,0 3,1 Polish Science
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Jerzy Einhorn dog i blodcancer
- ↑ Jerzy Einhorn; Holocaust Survivor Revolutionized Cancer Care in Sweden
- ↑ «Polskie ślady, Norra begravningsplatsen». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.