Զահիրեդդին Մուհամմադ Բաբուր

Զահիրեդդին Մուհամմադ Բաբուր (փետրվարի 14, 1483[1][2][3], Անդիժան, Թեմուրյանների պետություն - դեկտեմբերի 26, 1530, Ագրա, Մեծ Մողոլների կայսրություն), Հնդկաստանում Մեծ մողոլների կայսրության հիմնադիր, զորավար, գրող։

Զահիրեդդին Մուհամմադ Բաբուր
պարս.՝ ظهیرالدین مُحمَّد بابُر
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 14, 1483[1][2][3]
ԾննդավայրԱնդիժան, Թեմուրյանների պետություն
Մահացել էդեկտեմբերի 26, 1530 (47 տարեկան)
Մահվան վայրԱգրա, Մեծ Մողոլների կայսրություն
ԳերեզմանGardens of Babur, Քաբուլ և Աֆղանստան
Մայրենի լեզուՉագատայ
Կրոնիսլամ
ԵրկերBaburnama?
Մասնագիտությունբանաստեղծ, ինքնակենսագիր, միապետ և գրող
ԱմուսինAisha Sultan Begum?, Mubarika Yusufzai?, Maham Begum?, Masuma Sultan Begum? և Zainab Sultan Begum?
Ծնողներհայր՝ Umar Shaikh Mirza II?, մայր՝ Qutlugh Nigar Khanum?
Զբաղեցրած պաշտոններMughal emperor?
ԵրեխաներMirza Hindal?, Gulbadan Begum?, Հումայուն, Kamran Mirza?, Askari Mirza?, Fakhr-un-Nissa?, Gulchehra Begum?, Altun Bishik?, Masuma Sultan Begum? և Gulrukh Begum?
 Babur Վիքիպահեստում

Հայրական կողմից եղել է Լենկթեմուրի, իսկ մայրական կողմից՝ Չինգիզ խանի հետնորդներից մեկը։ 12 տարեկան հասակում հորից ժառանգել է Ֆերգանայի գահը։ 1504 թվականին նվաճել է Քաբուլը։ 1519 թվականին արշավանք է կատարել դեպի Հնդկաստան, 1525 թվականին՝ Դելի։ 1526 թվականին հիմնադրել է Հնդկաստանում Մեծ մողոլների պետությունը։ Իր արշավանքի պատմությունն է տվել «Բաբուր-նամե» ինքնակենսագրական երկում, ուր պատկերել է նաև ավատական ավագանու բարքերը, դարաշրջանի սովորույթները։ Թողել է նաև քնարական բանաստեղծությունների մի ժողովածու («Դիվան»)։ Գրել է չաղաթայերեն․ հետագայում նրա երկերը թարգմանվել են պարսկերեն և այլ լեզուներ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զահիրեդդին Մուհամմադ Բաբուր» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 196