Էնվեր փաշա
Իսմայիլ Էնվեր փաշա (նոյեմբերի 22, 1881[1][2][3], Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն - օգոստոսի 4, 1922[1][4][2][…], Բուխարայի ժողովրդական խորհրդային հանրապետություն), թուրք պետական և ռազմական գործիչ, Օսմանյան Թուրքիայի Ռազմական գործերի նախարարը (1913-1918 թվականներ) և երիտթուրքական «Միություն և առաջադիմություն» կուսակցության ղեկավարներից, օսմանյան ռազմական հանցագործ։ Հայոց Մեծ Եղեռնի գլխավոր կազմակերպողներից և իրականացնողներից մեկը։
| Էնվեր փաշա | |
|---|---|
| օսման.՝ اسماعیل انور پاشا | |
 | |
| նոյեմբերի 22, 1881[1][2][3] - օգոստոսի 4, 1922[1][4][2][…] (40 տարեկան) | |
| Ծննդավայր | Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն |
| Մահվան վայր | Բուխարայի ժողովրդական խորհրդային հանրապետություն |
| Գերեզման | Monument of Liberty, Istanbul |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Օսմանյան կայսրություն |
| Զորատեսակ | Ottoman Army? |
| Կոչում | գեներալ |
| Մարտեր/ պատերազմներ | Առաջին համաշխարհային պատերազմ[5], Իտալա-թուրքական պատերազմ, Երիտթուրքական հեղափոխություն[5], Առաջին Բալկանյան պատերազմ, Երկրորդ Բալկանյան պատերազմ, Սարիղամիշի ճակատամարտ և Ռազմական ինտերվենցիա Ռուսաստանում 1918-1921 |
| Կրթություն | Օսմանյան ռազմական քոլեջ |
| Պարգևներ |       և  |
| Ստորագրություն |  |
Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկզբին անմիջականորեն գլխավորել է Կովկասյան ճակատում թուրքական լայնածավալ հարձակումը, որը սակայն կատարյալ անհաջողությամբ է ավարտվել (Սարիղամիշի օպերացիա, 1914 թվականի դեկտեմբեր-1915 թվականի հունվար)։
Օսմանյան կայսրության պարտությունից հետո 1918 թվականի նոյեմբերին Էնվերը ապաստանել է Գերմանիայում։ 1919 թվականի հեռակա կարգով մահվան է դատապարտվել օսմանյան նոր իշխանությունների կողմից։
1921 թվականին անցել է Միջին Ասիա, որտեղ գլխավորել է բասմաչների գործողությունները։ Սպանվել է 1922 թվականի օգոստոսի 4-ին խորհրդային զորքերի հետ բախումներից մեկի ժամանակ 40-ամյա տարիքում՝ արցախցի ռազմիկ Հակոբ Մելքումյանի կողմից։
Տես նաև
խմբագրել- Մալթայի աքսորականներ
- Առաջին համաշխարհային պատերազմի օսմանյան ռազմական հանցագործների պատժի փորձ
- Օսմանյան բանակի մասնակցությունը հայոց ցեղասպանությանը Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ
- I բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- II բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- III բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- IV բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- V բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- VI բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- VII բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- VIII բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- IX բանակ (Օսմանյան կայսրություն)
- Կովկասյան բանակախումբ (Օսմանյան կայսրություն)
- «Յըլդըրըմ» բանակախումբ
- Արևելյան բանակախումբ (Օսմանյան կայսրություն)
- I բանակային կորպուս
- II բանակային կորպուս
- III բանակային կորպուս
- IV բանակային կորպուս
- V բանակային կորպուս
- VI բանակային կորպուս
- VII բանակային կորպուս
- VIII բանակային կորպուս
- IX բանակային կորպուս
- XI բանակային կորպուս
- XII բանակային կորպուս
- XIII բանակային կորպուս
- XIV բանակային կորպուս
- XV բանակային կորպուս
- XVI բանակային կորպուս
- XVII բանակային կորպուս
- XVIII բանակային կորպուս
- XIX բանակային կորպուս
- XX բանակային կորպուս
- XXI բանակային կորպուս
- XXII բանակային կորպուս
- XXV բանակային կորպուս
- Էնվեր փաշա
- Օտտո Լիման ֆոն Սանդերս
- Յաղուբ Շևքի փաշա
- Քյազըմ Կարաբեքիր
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 5,0 5,1 Энвер-паша (ռուս.) // Малая советская энциклопедия / под ред. Н. Л. Мещеряков — 2 — Советская энциклопедия, 1936.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էնվեր փաշա» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 59)։ 
|