Ժաննա Էրշ
Ժաննա Էրշ (ֆր.՝ Jeanne Hersch, հուլիսի 13, 1910[1][2][3][…], Ժնև, Շվեյցարիա[4] - հունիսի 5, 2000[2][3][5], Ժնև, Շվեյցարիա), շվեյցարացի փիլիսոփա։
 ֆր.՝ Jeanne Hersch | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 13, 1910[1][2][3][…] Ժնև, Շվեյցարիա[4] |
| Մահացել է | հունիսի 5, 2000[2][3][5] (89 տարեկան) Ժնև, Շվեյցարիա |
| Գերեզման | Թագավորների գերեզմանատուն[6] |
| Քաղաքացիություն |  Շվեյցարիա |
| Մասնագիտություն | փիլիսոփա, գրող և համալսարանի դասախոս |
| Հաստատություն(ներ) | Ժնևի համալսարան և International School of Geneva? |
| Ալմա մատեր | Ժնևի համալսարան, Բարձրագույն հետազոտությունների գործնական դպրոց, Ֆրայբուրգի համալսարան և Հայդելբերգի համալսարան |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն և շվեյցարական գերմաներեն[1] |
| Ազդվել է | Կառլ Յասպերս |
| Պարգևներ | |
| Կուսակցություն | Շվեյցարիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն |
| Հայր | Liebmann Hersch? |
Ներշնչվել է
| |
 Jeanne Hersch Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելԺաննա Էրշը ծնվել է հրեաների ընտանիքում. մայրը ծնունդով Վիլնյուսից էր, հայրը՝ Վարշավայից։ Մաթեմատիկոս Յոզեֆա Հերշայի (1925—2012) քույրն է, մաթեմատիկոս Ալֆրեդ Տարսկիի բարեկամուհին[8]։ Հայրը Ժնևի համալսարանում դասավանդել է ժողովրդագրություն և վիճակագրություն, մայրը եղել է բժշկուհի։ Փիլիսոփայություն սովորել է Ժնևում, Փարիզում, Հայդելբերգում, Ֆրայբուրգում։ Կարլ Յասպերսի ուսանողն ու աշխատությունների թարգմանիչն է, նրա մասին մենագրության հեղինակը։
Եղել է Ժնևի համալսարանի փիլիսոփայության պրիվատ-դոցենտ (1947-1956), այնուհետև պրոֆեսոր (1956-1977), ԱՄՆ-ի, Կանադայի, Լատինական Ամերիկայի համալսարանների հրավիրված պրոոֆեսոր, Սոցիալիստական կուսակցության անդամ, Եվրոպական դաշնային միության ակտիվիստ։
Ընկերական և ստեղծագործական կապեր
խմբագրելԸնկերություն է արել Ռայմոն Արոնի, Ստանիսլավ Վինցենցի, Յուզեֆ Չապսկիի, Չեսլավ Միլոշի հետ, թարգմանել է Չ. Միլոշի «Իսսա հովիտը» ինքնակենսագրական վեպը (1956)։
Աշխատություններ
խմբագրել- L’illusion philosophique (1936)
- Temps alternés (1940)
- L'être et la forme (1946)
- Idéologies et réalité (1956)
- Le droit d'être un homme (1968)
- Karl Jaspers (1978, վերահրատարակություն՝ 2002)
- L'étonnement philosophique (De l'école Milet à Karl Jaspers) (1981, վերահրատարակություն՝ 1993)
- L’ennemi c’est le nihilisme (1981)
- Textes (1985)
- Éclairer l’obscur (1986)
- Temps et musique (1990)
Ճանաչում
խմբագրել- Մարդու իրավունքների հիմնադրամի մրցանակ (1973),
- Միշել դը Մոնտենի մրցանակ (1979),
- Սանկտ Գալլենի համալսարանի մրցանակ ազատության համար (1980),
- Ալբերտ Այնշտեյնի մեդալ (1987),
- Կարլ Յասպերսի մրցանակ (1992) և այլն։
- Օլդենբուրգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր,
- Լոզանի դաշնային պոլիտեխնիկական դպրոցի պատվավոր դոկտոր։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118815679 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Babelio (ֆր.) — 2007.
- ↑ Kathari S., Riliet N. Histoire et Guide des cimetières genevois (ֆր.) — Genève: Éditions Slatkine, 2009. — P. 502. — ISBN 978-2-8321-0372-2
- ↑ https://www.somazzi-stiftung.ch/preistr%C3%A4gerinnen-und-preistr%C3%A4ger
- ↑ Alfred Tarski: Life and Logic
Գրականություն
խմբագրել- Larese D. Jeanne Hersch: eine Lebensskizze. — Amriswil: Amriswiler Bücherei, 1976.
- Penser dans le temps: mélanges offerts à Jeanne Hersch. — Lausanne : Éditions l’Age d’homme, 1977.
- Die Macht der Freiheit: kleine Festschrift zum 80. Geburtstag von Jeanne Hersch / Annemarie Pieper, Hrsg. — Zürich: Benziger, 1990.
- Dufour-Kowalski E. Jeanne Hersch: présence dans le temps. — Lausanne: L’Age d’homme, 1999.
- De Monticelli R. Jeanne Hersch: la dame aux paradoxes. — Lausanne: Age d’homme, 2003.
- Cuccinelli R. La forma del fare: estetica e ontologia in Jeanne Hersch. — Milano: B. Mondadori, 2007.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժաննա Էրշ» հոդվածին։ |