Ժորժ Բրաք

ֆրանսիացի նկարիչ

Ժորժ Բրաք (ֆր.՝ Georges Braque, մայիսի 13, 1882(1882-05-13)[1][2][3][…], Արժանտյո[4][5] - օգոստոսի 31, 1963(1963-08-31)[4][1][2][…], Փարիզ, Ֆրանսիա[4][5]), ֆրանսիացի նկարիչ, գրաֆիկ, քանդակագործ, դիզայներ։ Արվեստի պատմության մեջ նրա անունը կապվում է ֆովիզմի հետ (1906) և մեծ դեր է խաղացել կուբիզմի զարգացման գործում։ 1908-1912 թվականներին Բրաքի աշխատանքները սերտորեն կապված են իր գործընկեր Պաբլո Պիկասոյի աշխատանքների հետ։ Պաբլո Պիկասոյի հետ համատեղ համարվում է կուբիզմի հիմնադիրը (1908)։

Ժորժ Բրաք
ֆր.՝ Georges Braque
Ծնվել էմայիսի 13, 1882(1882-05-13)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԱրժանտյո[4][5]
Վախճանվել էօգոստոսի 31, 1963(1963-08-31)[4][1][2][…] (81 տարեկան)
Մահվան վայրՓարիզ, Ֆրանսիա[4][5]
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
ԿրթությունՓարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց և Հավր-Ռուանի արվեստի և դիզայնի բարձրագույն դպրոց
Մասնագիտությունքանդակագործ, նկարիչ, նկարիչ-փորագրող, վիմագրող, դիզայներ, ակնագործ, բեմանկարիչ, collagist և գծանկարիչ
Ոճկուբիզմ[5] և ֆովիզմ[5]
Ժանրնատյուրմորտ[5], Անիմալիստիկա[5], կենցաղային ժանր[5] և բնանկար[5]
Թեմաներգեղանկարչություն, Կերպարվեստ[6], գրաֆիկա[6] և քանդակագործություն[6]
Ուշագրավ աշխատանքներԼ'Էստակի տներ, Կիթառը «Սարսափի արձանը» և Մանդոլա
Ներշնչվել էՊոլ Սեզան[7], African sculpture?[7] և Պաբլո Պիկասո
Պարգևներ
ԱնդամակցությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Արգենտինայի գեղարվեստի ազգային ակադեմիա, Société Normande de Peinture Moderne?, Բելգիայի գիտությունների և արվեստի թագավորական ֆլամանդական ակադեմիա և Գեղարվեստի ակադեմիա
ԱմուսինMarcelle Lapré?
 Georges Braque Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ժորժ Բրաքը ծնվել է 1882 թվականի մայիսի 13-ին Արժանտյոում։ Մանկությունն անցել է Le Havre-ում, և հոր և պապիկի նման պետք է դառնար տան ներքին հարդարանքներ կատարող նկարիչ, սակայն 1897-1899 թվականներին նա գեղարվեստի դպրոցում նկարչության երեկոյան դասընթացների է հաճախում։ 1902-1904 թվականներին սովորում է Փարիզի Académie Humbert-ում։ Այստեղ հանդիպում է Մարի Լորենսին և Ֆրանսիս Պիկաբիային։

Ֆովիզմ

խմբագրել

Բրաքի ամենավաղ շրջանի աշխատանքները իմպրեսիոնիստական են, սակայն, տեսնելով հայտնի գեղարվեստական խմբի «Fauves» կոչվող աշխատանքների ցուցադրությունը 1905 թվականին, նա ընդունում է այս ոճը։ Ֆովիզմի հետևորդները (Հենրի Մատիս, Անդրե Դերեն), ի պատասխան հուզական արձագանքին օգտագործում էին վառ գույներ։ Բրաքի աշխատանքները սերտորեն կապված են Ռաուլ Դյուֆի, Օտոն Ֆրիեզի աշխատանքների հետ, ովքեր Բրաքի ծննդավայրից էին։

1907 թվականի մայիսին Բրաքը Salon des Indépendants-ում հաջողությամբ ցուցադրում է իր ֆովիզմի ոճով արված աշխատանքները։ Նույն թվականին Բրաքի ոճում նկատվում է դանդաղ էվոլյուցիա, և նա գտնվում է Պոլ Սեզանի ստեղծագործությունների ներքո։

Կուբիզմ

խմբագրել

Բրաքի 1908-1913 թվականների աշխատանքներն արտացոլում են նրա նոր հետաքրքրությունները երկրաչափության և համաժամանակյա տեսանկյունից։
Գյուղական տեսարաններում Բրաքը, հաճախ նվազեցրել է ճարտարապետական կառույցի երկրաչափական ձևը՝ մոտեցնելով խորանարդի, ստվերը ներկայացնելով իբրև հարթ և եռաչափ հեռացող պատկեր։ Բրաքի նոր նկարներն անվանեցին "bizarreries cubiques"։

Բրաքը հեղինակել է բազմաթիվ դեկորատիվ ու էկեգանտ կոմպոզիցիաներ՝ կազմված տարրական եռաչափական ծավալներից։ Նրա աշխատանքները հակված են վերացական ձևերի, որոնք իրենց մեջ ներառում են կտոր, թուղթ, փայտ, ավազի խառնուրդներ։ 1917 թվականին Ժորժ Բրաքը հեռանում է կուբիզմից և ստեղծում նոր նկարների շարք (տարբեր տեսարաններ, նատյուրմորտներ, դիմանկարներ), որտեղ նրա գծերը դառնում են ավելի դեկորատիվ՝ լի արտահայտչականությամբ ու ճկունությամբ[8]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Georges Braque (նիդերլ.)
  3. 3,0 3,1 Georges BraqueOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Брак Жорж // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 RKDartists (նիդերլ.)
  6. 6,0 6,1 6,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  7. 7,0 7,1 Barr A. H. Cubism and Abstract Art — 1936.
  8. «Georges Braque». Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժորժ Բրաք» հոդվածին։