Ժուն Իժեն (չինարեն՝ 荣 毅仁,մայիսի 1, 1916(1916-05-01)[1], Վուքսի, Ցզյանսու, Beiyang Government - հոկտեմբերի 26, 2005(2005-10-26)[2][1], Պեկին, Չինաստան), չինացի ձեռնարկատեր, պետական գործիչ, միլիարդատեր, Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության փոխնախագահ (1993-1998 թթ)։ Նրան անվանում էին «կարմիր կապիտալիստ»[3]։ 2000 թվականի Forbes-ի վարկածով Չինաստանի ամենահարուստ գործարարը (1,9 միլիարդ դոլար կարողությամբ)[3][4]։ Նրան նաև անվանում էին «նախկին կապիտալիստին բանվորի վերածելու տիպիկ օրինակ»[5]։ CITIC Group ընկերության հիմնադիր (1978թ)[6], ղեկավար։ 1985 թվականից Չինաստանի կոմունիստական կուսակցության անդամ։ Ինչպես նշել է Վադիմ Շաբալինը, նա եղել է «ազգային կապիտալը ՉԺՀ քաղաքականության փոխակերպելու խորհրդանիշը»[7]։

Ժուն Իժեն
Կուսակցություն՝Չինաստանի կոմունիստական կուսակցություն
Ծննդյան օր՝ մայիսի 1, 1916(1916-05-01)[1]
Ծննդավայր՝Վուքսի, Ցզյանսու, Beiyang Government
Վախճանի օր՝հոկտեմբերի 26, 2005(2005-10-26)[2][1] (89 տարեկան)
Վախճանի վայրը՝Պեկին, Չինաստան
Ամուսին ՝Yang Jianqing?
Երեխաներ՝Larry Yung?
Դինաստիա՝family of Rong Xitai?
Հայր՝Rong Desheng?

Կենսագրություն

խմբագրել

1930-ականների Չինաստանի ամենահարուստ մարդկանցից մեկի՝ Ժուն Դեշենի որդին է, ում իր եղբոր՝ Ժուն Ցոնջինի հետ կոչում էին «Ալլյուրի և տեքստիլի արքաներ»[8]։ Նրանք «Ֆունֆեն» մասնավոր ալրաղացի տերերն էին, որը իր բացման պահին՝ 1900 թվականին ամենամեծն էր Արևելյան Ասիայում, իսկ 60-ականներին այն դարձավ Շանհայի ալրաղաց[9]։

Մինչև Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության ձևավորումը նա երկրի ամենահարուստ տեքստիլ մագնատներից էր[5]։ Նա սերում է հայտնի արդյունաբերողների Ժոն ընտանիքից (մինչ Չինաստանի ազատագրումը նրանք ունեին 24 ձեռնարկություն՝ տեքստիլ, ներկարարական և տպագրական, ալյուր ֆրեզերային, մեխանիկական)[10]։ 1956 թվականին նա իր գործարաններն ու ընտանեկան կապիտալը փոխանցեց կառավարությանը[3][5]։

50-ական թվականներին եղել է Շանհայի փոխքաղաքապետ։ Ավելի ուշ՝ տեքստիլ արդյունաբերության փոխնախարար, Արդյունաբերողների և առևտրականների համաչինական ասոցիացիայի նախագահ, 5-րդ «Չինաստանի ժողովրդական քաղաքական խորհրդատվական համաժողովի» նախագահի տեղակալ, 6-րդ և 7-րդ «Համաչինական ազգային ժողովրդական կոնգրեսի» մշտական ​​կոմիտեի նախագահի տեղակալ (1983 -1988, 1988 -1993)։ 1988-1993 թվականներին ղեկավարել է «Արդյունաբերողների և առևտրականների համաչինական ֆեդերացիան»։ 1993 թվականից մինչև 1998 թվականը Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության նախագահի տեղակալ։

Ճնշվել է մշակութային հեղափոխության ժամանակ, հետագայում ռեաբիլիտացվել[11]։ Տնտեսական բարեփոխումների ակտիվ ջատագովը՝ 1978 թվականին միացել է Դեն Սյաոպինի թիմին[3]։ 1979 թվականի հոկտեմբերի 4-ին Չինաստանում հիմնել է Միջազգային միջնորդ ներդրումային ընկերությունը և դարձել ընկերության խորհրդի նախագահ։ Հիշատակված է Մարգարեթ Թետչերի «Պետության ղեկավարման ​​արվեստը» գրքում, ինչպես նաև Դմիտրի Շեպիլովի հուշերում՝ «Անհամաձայնեցված. Հիշողություններ»[11][12]։

Որդին՝ Ռոն Չժիյանը (Լարի Յունգ), 2000 թվականին դարձել է Forbes-ի առաջին չինացի միլիարդատերը[13][14]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.legacy.com/Obituaries.asp?Page=APStory&Id=10254
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 В Китае ушел из жизни бывший заместитель председателя КНР Жун Ижэнь - Газета Труд
  4. «China's 50 Richest Entrepreneurs». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 1-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 19-ին.
  5. 5,0 5,1 5,2 В Китае умер "красный капиталист" Жун Ижэнь
  6. http://www.tianxia.link/ru/article/5541-stratieghichieskiie-partniery-bielarus-i-kitai-obsuzhdali-novyie-masshtabnyie-proiekty(չաշխատող հղում)
  7. «Архивированная копия». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 25-ին.
  8. «Создан казахстанско-китайский деловой совет | Экономика | Информационный портал Республики Казахстан». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 25-ին.
  9. Շանհայում Շամիրամի կախովի այգիների չինական տարբերակն են կառուցում
  10. «Международное радио Китая». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  11. 11,0 11,1 Искусство управления государством: Стратегии для меняющегося мира - М. Тэтчер - Google Books
  12. Непримкнувший. Воспоминания - Дмитрий Шепилов - Google Books
  13. «Красный миллиардер – Деньги – Коммерсантъ». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 19-ին.
  14. «World's Billionaire List 2000». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 19-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել