Ինոկենտի Սմոկտունովսկի (ռուս.՝ Иннокентий Смоктуновский, իսկական ազգանունը՝ Սմոկտունովիչ, մարտի 28, 1925(1925-03-28)[1][2], Տատյանովկա, Q19837073?, Շեգարսկի շրջան, ԽՍՀՄ - օգոստոսի 3, 1994(1994-08-03)[3], Kubinka, Օդինցովսկի շրջան, Մոսկվայի մարզ, Ռուսաստան), թատրոնի և կինոյի ռուս դերասան, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1974 թ.), Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1990 թ.), Լենինյան մրցանակի դափնեկիր (1965 թ.), 1941-1945 թվականների Հայրենական Մեծ պատերազմի մասնակից։

Ինոկենտի Սմոկտունովսկի
ռուս.՝ Иннокентий Михайлович Смоктуновский
Ծնվել էմարտի 28, 1925(1925-03-28)[1][2]
ԾննդավայրՏատյանովկա, Q19837073?, Շեգարսկի շրջան, ԽՍՀՄ
Մահացել էօգոստոսի 3, 1994(1994-08-03)[3] (69 տարեկան)
Մահվան վայրKubinka, Օդինցովսկի շրջան, Մոսկվայի մարզ, Ռուսաստան
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
ԿրթությունPushkin Drama Theatre?
ՔաղաքացիությունԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Ռուսաստան Ռուսաստան
ԱզգությունՌուսաստան Ռուսաստան
Մասնագիտությունդերասան
ԱշխատավայրԳ․ Տովստոնոգովի անվան դրամատիկական մեծ թատրոն, Norilsk Polar Drama Theater named after Vladimir Mayakovsky?, Մոսկվայի գեղարվեստական ակադեմիական թատրոն և Մոսկվայի Ա. Պ. Չեխովի անվան գեղարվեստական թատրոն
Ակտիվ շրջան1946-1994
Պարգևներ և մրցանակներ
smoktunovsky.com

Սմոկտունովսկու կերտած կերպարները՝ կնյազ Միշկինը Դրամատիկական մեծ թատրոնում, ցար Ֆյոդոր Իոանովիչը՝ Դրամատիկական փոքր թատրոնում, չեխովյան Իվանովն ու Պորֆիրի Գոլովյովը ՄԽԱՏ-ում, ընդգրկվել են ռուսական թատերական մշակույթի «ոսկե ֆոնդում»[7][8][9]։

Սմոկտունովսկուն կոչել են խորհրդային կինեմատոգրաֆիայի առաջին ինտելեկտուալ դերասան. նկարահանվել է ավելի քան 100 ֆիլմերում։ Իր լավագույն դերերը նա խաղացել է «Զինվորներ», «Մի տարվա ինը օրերը», «Համլետ», «Չայկովսկի», «Կանացի դերձակը» ֆիլմերում և Էլդար Ռյազանովի «Զգուշացիր ավտոմեքենայից» լիրիկական կատակերգությունում[7][10][9]։

Կենսագրություն

խմբագրել

Ինոկենտի Սմոկտունովսկին ծնվել է Տոմսկի շրջանի Տատյանովկա գյուղում այժմ՝ Տոմսկի մարզի Շեգարսկի շրջանում, եղել է Միխայիլ Պետրովիչ Սմոկտունովիչի (1899-1942 թթ.) և Աննա Ակիմովնա Մախնևայի (1902-1985 թթ.) ընտանիքի վեց երեխաներից երկրորդը[11]։

Առկա է վարկած, ըստ որի Սմոկտունովիչները (լեհ.՝ Smoktunowicz) սերում են վոլինյան շլյախտիչների հին ազգից և Սիբիր են աքսորվել 1863 թվականի ապստամբությանը մասնակցելու համար[12][13], սակայն դերասանի իսկ վկայությամբ, իր նախապապը ոչ ազնվական էր, և ոչ էլ լեհ։ Նա ազգությամբ բելառուս էր[13]։ Հարցազրույցներից մեկում իր նախապապի մասին Սմոկտունովսկին պատմում էր՝ «Նա որսորդ էր Բելովեժյան անտառներում և 1861 թվականին բիզոն է որսում։ Ինչ-որ մեկը մատնում է և նրան ամբողջ ընտանիքով աքսորում են Սիբիր»[13]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Смоктуновский Иннокентий Михайлович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119033739 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. Память народа (ռուս.) — 2015.
  5. Память народа (ռուս.) — 2015.
  6. Память народа (ռուս.) — 2015.
  7. 7,0 7,1 Горфункель Е. И. Смоктуновский. — М.: Искусство, 1990. — 238 с. — ISBN 5-210-00180-6
  8. Смелянский А. М. Предлагаемые обстоятельства. Из жизни русского театра второй половины XX века. — М.: Артист. Режиссёр. Театр, 1999. — 351 с. — ISBN 5-87334-038-2
  9. 9,0 9,1 Иннокентий Смоктуновский. Жизнь и роли / Составитель В. Я. Дубровский. — Москва: АСТ-пресс книга, 2002. — С. 356-357. — ISBN 5-7805-1017-2
  10. Соловьёва, Шитова, 1966, էջ 222-237
  11. Гереб А. (2000, № 47). «Иннокентий Смоктуновский: Воспоминания в саду, или Фотографии из актёрского альбома. Октябрь 1993 г. [стенограмма беседы]». «Киноведческие записки». Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 8-ին.
  12. Смоктуновский И. М. Время добрых надежд / Вступит. статья А. Свободина. — М.: Искусство, 1979. — С. 6. — 240 с.
  13. 13,0 13,1 13,2 Иннокентий Смоктуновский. Жизнь и роли, 2002, էջ 7
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ինոկենտի Սմոկտունովսկի» հոդվածին։