Իվան Աբալյաև
Իվան Աբալյաև Միխայլովիչ (Աբալյաև[1], 1901, Նուտրոմո (գյուղ, Կիմրսկի շրջան), Ռուսաստան - 1941), խորհրդային ինքնուսույց–քանդակագործ[2] և փայտագրության վարպետ։
| Իվան Աբալյաև | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1901 |
| Ծննդավայր | Նուտրոմո (գյուղ, Կիմրսկի շրջան), Ռուսաստան |
| Մահացել է | 1941 |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Ժանր | Փայտագրություն |
| Մասնագիտություն | նկարիչ և քանդակագործ |
Կենսագրություն
խմբագրելԻվան Աբալյաևը ծնվել է 1901 թվականին Տվերի մարզի Նուտրոմո գյուղում (այժմ Կիմրսկի շրջանի Տվերի մարզ)։ Աշխատել է Կիմրիում և պատրաստել է փայտե բարձիկներ ձեռագործ կոշկակարների համար։ Հիվանդության ժամանակ սկսել է փորագրել փայտից կենդանիների և մարդկանց արձանիկներ։ Փայտե արձանիկները լավ են ստացվել, և Աբալյաևը սկսել է զարգացնել իր տաղանդը։ 1920-1930-ական թվականներին պատրաստել է հարյուրավոր փայտե քանդակներ և տասնյակ բազմակազմ կոմպոզիցիաներ։ 1930-ական թվականների վերջին Կիմրիում անցկացվել են նրա երկու անհատական ցուցահանդեսները։ 1938 թվականին նրա աշխատանքները ցուցադրվել են Տվերում[3]։
Հայրենական մեծ պատերազմի սկսվելուց հետո գնացել է ռազմաճակատ։ 1941 թվականին մահացել է[2]։
Ստեղծագործություն
խմբագրելԻվան Աբալյաևը մասնագիտացել է փոքր չափերի քանդակների վրա։ Նրա մի շարք աշխատանքներ նվիրված են Կիմրի արհեստագործական կոշկակարների նախահեղափոխական կյանքին[4]։ Աբալյաևի աշխատանքներից են՝ «Ձկնորս», «Զբաղվածություն», «Վերադարձ շուկայից», «Տոն արհեստավորների ընտանիքում», «Հանդիպում բռունցքի հետ», «Կոշկակարների ստախանովսկի բրիգադ», «Հերկած խոպան», «Դպրոց ճանապարհելը», «Վերադարձ դպրոցից», «Հումքի մերժում», «Կաշվի գողությունը կնոջ մոտ», «Հանդիպում աղքատներին», «Ստախանովիստների ընտանիք» և ուրիշներ[1][2]։
Իվան Աբալյաևի աշխատանքները պահվում են Տվերի տարածաշրջանային պատկերասրահում, Տվերի պետական միավորված թանգարանում և Կիմրայի երկրագիտական թանգարանում[1]։ Արվեստաբան Ս. ն. Յուրենևն իր գրքում նրա մասին այսպես է արտահայտվել․ «Ես դժվարանում եմ Աբալյաևին անվանել ինքնուս քանդակագործ․․․ Աբալյաևը պետք է համարվի որպես լիարժեք կայացած և անխոնջ առաջընթացի վարպետ, որին կարող ենք պահանջներ ներկայացնել, ինչպես ցանկացած պրոֆեսիոնալ նկարչի»[3]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 Абаляев (Оболяев) Иван Михайлович // Художники народов СССР. Биографический словарь. «Искусство», 1970.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Наука и Жизнь. Скульптор-самоучка Иван Абаляев. — М., 1979-8. — С. 102—103.
- ↑ 3,0 3,1 Русь многоликая : думы о национальном / сост. Д. Н. Меркулов; худож. А. Мешков. — Москва: Советский писатель, 1990. — 368 с.: ил., цв. ил. — ISBN 5-265-01457-8.
- ↑ «Абаляев (Оболяев) Иван Михайлович». Тверская область. Энциклопедический справочник. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 6-ին.
Գրականություն
խմբագրել- Юренев С., Кимрский резчик по дереву Абаляев, Калинин, 1940;
- Орешкин П., Скульптор Абаляев, в сб.: «Родной край», Калинин, 1956;
- Петров М. Г., Скульптор Иван Абаляев: Очерк. — Тверь, 2004.