Լուտեցիա
Լուտեցիա, անտիկ բնակավայր ժամանակակից Փարիզի տարածքում։ Ի սկզբանե այն եղել է կելտական ցեղերից մեկի՝ փարիզիների կենտրոնական բնակավայրը։ Հռոմեական նվաճումներից հետո բնակավայրը պահպանում է իր անվանումը. եթե կելտերեն louk-teih, louk-tier նշանակում էր «խոնավ, տղմոտ տարածք», ապա լատիներեն՝ lutum նշանակում էր «կեղտ, աղբ»[1]։ Մ.թ.ա. 1-ին դարից Լուտեցիան դառնում է Հռոմեական կայսրության պրովինցիաներից մեկի՝ Գալլիայի քաղաքական և տնտեսական կենտրոնը։
| Լուտեցիա Lutetia | |
|---|---|
 Փարիզի հռոմեական միջնաբերդը (4-րդ դար) | |
| Մոտակա քաղաք | Փարիզ,  Ֆրանսիա |
| Բարձրություն ծ. մ. | 65 |
| Ձևավորվել է | մ.թ.ա. 1-ին դար |
| Ճարտարապետական ոճ(եր) | հռոմեական քաղաք |
 | |
 | |
3-րդ դարում գերմանական ցեղերից ալեմանները ասպատակում են քաղաքը, ինչի հետևանքով Սեն գետի ձախափնյա հատվածի բնակիչները տեղափոխվում են առավել պաշտպանված ու ապահով Սիտե կղզի։ Լուտեցիան սկսում են կոչել «փարիզիների քաղաք» (լատին․՝ Civitas Parisiorum), ապա՝ Պարիզիում (лат. Parisium): Ենթադրվում էր, որ գալլա-հռոմեական քաղաքը կառուցված է եղել ժամանակակից Փարիզի տեղում, սակայն 1994-2005 թվականներին արված հնագիտական պեղումները ցույց են տալիս, որ բնակավայրը գոյություն է ունեցել նախքան հռոմեական իշխանության հաստատումը[2]։ Պեղումներն ընդգրկել են 15 հա տարածք։
Փարիզի տարածքում այսօր գտնվում են հին քաղաքի մնացորդները՝ աքվեդուկներ, կամարներ, ամֆիթատրոն, բաղնիքներ, որոնք լավ են պահպանվել։ Լուտեցիա անունն է կրում նաև աստերոիդների հիմնական գոտու 21-րդ աստերոիդը, որը հայտնաբերվել էր 1852 թվականի նոյեմբերի 15-ին Հերման Գոլդշմիդտի կողմից, Փարիզում[3], ինչպես և Լուտեցիում տարրը, որը օքսիդի տեսքով հայտնաբերել են ֆրանսիացի քիմիկոս Ժորժ Ուրբենը, ավստրիացի հանքաբան Կարլ Աուեր ֆոն Վելսբախը և ամերիկացի քիմիկոս Չարլզ Ջեյմսը 1907 թվականին[4][5]։
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Կլունի բաղնիք -
Ֆորում -
Նավագործների սյուն
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Histoire des hommes et de leurs ordures: du Moyen Âge à nos jours
- ↑ Les origines de Lutèce
- ↑ «ՆԱՍԱ-ի Ռեակտիվ Շարժման Լաբորատորիայի (ՌՇԼ) Փոքր մարմինների տվյալների շտեմարան (21) Լուտեցիա». ՌՇԼ. (անգլ.)
- ↑ James, C. (1907). «A new method for the separation of the yttrium earths». Journal of the American Chemical Society. 29: 495–499. In a footnote on page 498, James mentions that Carl Auer von Welsbach had announced " … the presence of a new element Er, γ, which is undoubtedly the same as here noted, … ." The article to which James refers is: C. Auer von Welsbach (1907) "Über die Elemente der Yttergruppe, (I. Teil)" (On the elements of the ytterbium group (1st part)), Monatshefte für Chemie und verwandte Teile anderer Wissenschaften (Monthly Journal for Chemistry and Related Fields of Other Sciences), 27 : 935-946.
- ↑ «Separation of Rare Earth Elements by Charles James». National Historic Chemical Landmarks. American Chemical Society. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 21-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լուտեցիա» հոդվածին։ |