Կլարա Էլիզաբետ Յոհանսոն (շվեդ.՝ Klara Elisabeth Johanson, հոկտեմբերի 6, 1875(1875-10-06)[1][2][3], Հալմստադ, Շվեդիա[1][4][3] - հոկտեմբերի 8, 1948(1948-10-08)[1][2], Սանկտ Մատտեուս, Շվեդիա[1]), շվեդ գրաքննադատ, էսսեիստ, հասարակական գործիչ։ Սկզբում գրել է ամսագրերի և թերթերի համար, նախքան իր գործընկերոջ հետ հինգ տարի շարունակ Ֆրեդրիկա Բրեմերի նամակագրությունը համակարգելը։

Կլարա Յոհանսոն
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 6, 1875(1875-10-06)[1][2][3]
ԾննդավայրՀալմստադ, Շվեդիա[1][4][3]
Մահացել էհոկտեմբերի 8, 1948(1948-10-08)[1][2] (73 տարեկան)
Մահվան վայրՍանկտ Մատտեուս, Շվեդիա[1]
ԳերեզմանՍոլնա գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Շվեդիա
ԿրթությունՈւփսալայի համալսարան[1][5]
ԵրկերՍիգրիդ Ֆրիդման և այլ արվեստագետներ
Մասնագիտությունլրագրող, գրական քննադատ, սյունակագիր և թարգմանչուհի
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Klara Johanson Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Կլարա Յոհանսոնը ծնվել է 1875 թվականին, Հալմստադում` գլխարկ կարող և մորթեգործ վարպետ Ալեքսանդր Յոհանսոնի (շվեդ.՝ Alexander Johanson) և Աննա Քրիստինա Յոհանսոնի (շվեդ.՝ Anna Christina Johanson) ընտանիքում։ Կլարան դարձել է Հալմստադից առաջին կինը, ով հանձնել է ավագ միջնակարգ դպրոցի ավարտական քննությունները (1894)[6][7]։ Ուսումը շարունակել է Ուփսալայի համալսարանում և 1897 թվականին ստացել հումանիտար գիտությունների մագիստրոսի կոչում։ Այնուհետև տեղափոխվել է Ստոկհոլմ, որտեղ նշանակվել է Dagny ամսագրի խմբագրի տեղակալի պաշտոնում, որը հիմնադրվել էր Ֆրեդերիկ Բրեմերի ասոցիացիայի (շվեդ.՝ Fredrika Bremer Förbundet, FBF) կողմից։ 1901 թվականին տեղափոխվել է Stockholms Dagblad հրատարակություն, որտեղ զբաղվել է գրաքննադատությամբ և հրապարակել զավեշտական պատմություններ Հեկ Լեբեր կեղծանունով[7]։ Յոհանսոնը թերթի համար գրել է մինչև 1912 թվականը։ Ժամանակակիցները Կլարային բնութագրում են որպես «Շվեդիայի առավել պերճախոս քննադատ, որն ունի բարձր գեղագիտական զգայունություն»[6]։

1907 թվականին Յոհանսոնը հրատարակել է իր սեփական «Ներքին աշխարհ» (շվեդ.՝ Den undre världen) գիրքը, որը ստացել էր հակասական արձագանքներ[6][7]։ 1915-1920 թվականներին նա իր գործընկեր Էլլեն Կլեմանի հետ միասին[7][8] հրատարակել է Ֆրեդրիկ Բրեմերի նամակները չորս հատորով[6]։ 1924 թվականին Յոհանսոնը և Կլեմանը ծանոթացել են մեկ այլ զույգի՝ քանդակագործ Սիգրիդ Ֆրիդմանի և իր գործընկեր Ռագնհիլդ Բարկմանի հետ։ Չորս կանայք ընկերներ են դարձել և հաճախ ամառն անցկացրել միասին[9]։ Յոհանսոնը հետագայում գիրք է գրել Ֆրիդմանի մասին[6]։ Կլարային են վերագրում նաև Շվեդիայում ամերիկյան գրականության առաջխաղացումը, շվեդական մամուլում 1916 թվականին հրատարակված Յոհանսոնի օրագրի գրառումները ամերիկացի բանաստեղծուհի Էմիլի Դիքինսոնի մասին[8]։ Կլարան թարգմանել է նաև մի քանի այլ հեղինակների, այդ թվում՝ Անրի-Ֆրեդերիկ Ամիելին և Ռոզա Մայռեդերին[6]։

Իր լրագրողական գործունեության ընթացքում Յոհանսոնը հրատարակել է ստեղծագործությունների մի քանի ժողովածու, որոնք հիմնականում վերաբերել են գրականությանը։ 1948 թվականին՝ նրա մահից հետո, Նիլս Աֆզելիուսը հրատարակել է Յոհանսոնի ստեղծագործությունների երեք ժողովածու[6]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Jump up to: 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Klara E Johanson (շվեդերեն) — 1917.
  2. Jump up to: 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Klara Elisabet Johanson 1875-10-06 — 1948-10-08 Litteraturkritiker, författare, journalist
  3. Jump up to: 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Halmstads kyrkoarkiv (Halland), Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13138/C I/10 (1873-1888), bildid: 00129490_00078, sida 74
  4. Jump up to: 4,0 4,1 4,2 Շվեդիայի 1900 թվականի մարդահամար (շվեդերեն)Riksarkivet.
  5. Klara Elisabet Johanson
  6. Jump up to: 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Svensson, Ingrid (2012). «Johanson, Klara». The History of Nordic Women's Literature. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 6-ին.
  7. Jump up to: 7,0 7,1 7,2 7,3 Svensson, Ingrid Johanson, Klara [KJ] // Who's Who in Gay and Lesbian History: From Antiquity to World War II / Aldrich, Robert; Wotherspoon, Garry. — Psychology Press, 2002. — С. 274—275. — ISBN 978-0-415-15983-8
  8. Jump up to: 8,0 8,1 Nyberg, Lennart 'I Dwell in Possibility': The Reception of Emily Dickinson in Sweden // The International Reception of Emily Dickinson / Mitchell, Domhnall; Stuart, Maria. — Bloomsbury Publishing, 2011. — С. 114—117. — ISBN 978-1-4411-3898-9
  9. Burman, Carina K.J.: En biografi över Klara Johanson. — Stockholm, Sweden: Albert Bonniers förlag, 2015. — С. 285, 342—343. — ISBN 978-91-0-014970-3
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կլարա Յոհանսոն» հոդվածին։