Հերբերտ Ադամս Գիբբոնս
Հերբերտ Ադամս Գիբբոնս (անգլ.՝ Herbert Adams Gibbons, ապրիլի 8, 1880[1], Աննապոլիս, ԱՄՆ - օգոստոսի 7, 1934[1]), ամերիկացի միջազգայնագետ, իրավաբան։ Փիլիսոփայության դոկտոր։ Հայտնի է «Ասիայի նոր քարտեզը», «Աֆրիկայի նոր քարտեզը» և «Եվրոպայի նոր քարտեզը» գրքերով։
| Հերբերտ Ադամս Գիբբոնս | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 8, 1880[1] |
| Ծննդավայր | Աննապոլիս, ԱՄՆ |
| Մահացել է | օգոստոսի 7, 1934[1] (54 տարեկան) |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԱՄՆ |
| Կրթություն | Փենսիլվանիայի համալսարան, Փրինսթոնի համալսարան և Princeton Theological Seminary? |
| Մասնագիտություն | լրագրող |
| Ամուսին | Helen Davenport Gibbons? |
| Ծնողներ | հայր՝ Hughes Oliphant Gibbons? |
Կենսագրություն
խմբագրելՀերբերտ Գիբբոնսը ծնվել է Աննապոլիսում (Մերիլենդ)։ Սովորել է Ուիլյամ Պենի անվան դպրոցում և Ֆիլադելֆիայի Փենսիլվանիայի համալսարանում։ 1907 և 1913 թվականներին ստացել է դոկտորի և մագիստրոսի աստիճաններ Պրինսետոն համալսարանից[2]։ 1908 թվականին Պրինսետոնի աստվածաբանական սեմինարիայում ստացել է աստվածաբանի բակալավրի աստիճան։
Գործունեությունն սկսել է Թուրքիայում, որտեղ ի սկզբանե եղել է միսիոներ[3], այնուհետև Նյու Յորքի Herald Tribune-ի թղթակիցը։ Ամուսնացել է գրող Հելեն Դավենպորտ Գիբոսնի հետ (մահացել է 1960 թվականին)[4]։
1909 թվականի ապրիլին տեսել է հայերի և հույների նկատմամբ թուրքական հարձակումները[5]։ Հայոց ցեղասպանության մասին գրել է գիրք, որը վերնագրել է The Blackest Page in Modern History (Ժամանակակից պատմության ամենասև էջը)[6]։ Կինը՝ Հելենը, նույնպես գրել է իրենց փորձառությունների մասին Տարսոնում և Ադանայում և 1917 թվականին հրատարակել գիրք՝ «Տարսոնի կարմիր գորգերը» (The Red Rugs of Tarsus)[4]: 1910-1913 թվականներին Թուրքիայում աշխատելու տարիներին եղել է Ստամբուլի Ռոբերտ քոլեջի պատմության և քաղաքատնտեսության պրոֆեսոր[7]։
Մահացել է 1934 թվականի օգոստոսի 7-ին 54 տարեկան հասակում Ավստրիայի Գրանդլսի համայնքում[8]։
Գործունեություն
խմբագրելԵրկար ժամանակ եղել է «Նյու Յորք Հերսղդ» և եվրոպական մի շարք թերթերի թղթակիցը Թուրքիայում, դասավանդել է Տարսոնի ամերիկյան քոլեջում։ Թուրքական կառավարության կազմակերպած հայկական կոտորածների ականատես։
1916 թվականին Նյու Յորքում հրատարակել է «Նոր պատմության ամենասև էջը։ Իրադարձությունները Հայաստանում 1915 թվականին։ Փաստեր և պատասխանատվություն» գիրքը, որում իրական փաստերի հիման վրա նկարագրել է հայերի բռնագաղթը և ցեղասպանությունը։ Գիբբոնսը վկայում է, որ «1915 թվականի ապրիլից օսմանյան կառավարությունն ամբողջ Թուրքիայում... սկսեց իրականացնել հայ ժողովրդին կոտորելու մանրամասն մտածված ծրագիրը։ Վեց ամսվա ընթացքում կոտորել են մեկ միլիոն հայ։ Զոհերի թիվը և նրանց կոտորելու եղանակը անօրինակ են նոր պատմության մեջ» (Последние избиения в Армении, П., 1916, с. 3)։ Գիբբոնսը, առաջիններից մեկը, բացահայտել է հայերի տեղահանության և կոտորածների իրական նպատակները, առաջ քաշել թուրքական ղեկավար շրջանների պատասխանատվությունը հայերի ցեղասպանության համար, գերմանական կայսերական կառավարությանը մեղադրել թողտվության և անբարո քաղաքականություն վարելու մեջ։ 1921 թվականին Ֆրանսիային մեղադրել է Կիլիկիայում թուրքասեր քաղաքականության համար, ինչը հանգեցրել է հայկական նոր կոտորածների և հայերին հարկադրել լքել այդ բնօրրանը ևս։
Երկեր
խմբագրել- Самая черная страница новейшей истории. Последние избиения в Армении, пер. с англ., П., 1916։
- The New Map of Europe: 1911–1914 (1914)
- Paris Reborn (1915)
- The Blackest Page of Modern History: Events in Armenia in 1915 (1916)
- The New Map of Africa 1900-1916: A History of European Colonial Expansion and Colonial Diplomacy (1916)
- The Little Children of Luxembourg (1916)
- The Foundation of the Ottoman Empire: A History of the Osmanlis Up To the Death of Bayezid I: 1300–1403 (1916)
- Reconstruction of Poland and the Near East: Problems of Peace (1917)
- Songs from the Trenches: The Soul of the A.E.F. (1918)
- The question of Alsace-Lorraine in 1918 as Viewed by an American (1918)
- The New Map Of Asia: 1900–1919 (1919)
- France and Ourselves: Interpretative Studies: 1917–1919 (1920)
- Riviera Towns (1920)
- Great Britain in Egypt (1920)
- Venizelos (1920)
- Bases of Anglo-Saxon Solidarity (1921)
- Lithuania Recognition (with W.G. McAdoo) (1921)
- An Introduction to World Politics (1922)
- Anglo-Saxon Solidarity (1923)
- Europe Since 1918 (1923)
- America's Place in the World (1924)
- A Selected Bibliography of the World War (1924)
- John Wanamaker (1926)
- Ports of France (1926)
- Europe of Today (1927)
- The New Map of South America (1929)
- Nationalism and Internationalism (1929)
- Wider Horizons: The New Map of the World (1930)
- Contemporary World History (1932)
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 LibriVox — 2005.
- ↑ "Herbert Adams Gibbons, LL. D.", The Pennsylvania Gazette, February 27, 1920.
- ↑ "Days of Horror Described: American Missionary an Eyewitness of Murder and Rapine," The New York Times, April 28, 1909, at 3.
- ↑ 4,0 4,1 "Helen Davenport Gibbons, Journalist, Authorist, and Lecturer", ArmenianHouse.org (includes information from her 1960 obituary, "Helen Davenport Gibbons Dies; Author and Lecturer Was 77", in The New York Times).
- ↑ "Days of Horror Described: American Missionary an Eyewitness of Murder and Rapine,"The New York Times, April 28, 1909, at 3; "Hero of Adana in Paris: The Rev. Mr. Gibbons Says Civil War Is In Store for Turkey."The New York Times, June 20, 1909.
- ↑ Merrill D. Peterson, "Starving Armenians": America and the Armenian Genocide, 1915-1930 and After (University of Virginia Press, 2004), ISBN 978-0813922676, p. 44. Excerpts available at Google Books.
- ↑ "Herbert A. Gibbons, Noted Writer, Dies," New York Times, August 8, 1934, at 17.
- ↑ "Herbert A. Gibbons, Noted Writer, Dies: Minister, Who Was Traveler, Educator and Lecturer, Seccumbs in Austria," New York Times, Aug. 8, 1934, at 17.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|