Մայա Պլիսեցկայա
Մայա Միխայլովնա Պլիսեցկայա (ռուս.՝ Майя Михайловна Плисецкая, նոյեմբերի 20, 1925[1][2][3][…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1] - մայիսի 2, 2015[2][4][5][…], Մյունխեն, Գերմանիա), բալետի ռուս պարուհի և խորեոգրաֆ։ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի (1959)։
Մայա Պլիսեցկայա ռուս.՝ Майя Михайловна Плисецкая | |
---|---|
Ծնվել է | նոյեմբերի 20, 1925[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1] |
Մահացել է | մայիսի 2, 2015[2][4][5][…] (89 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մյունխեն, Գերմանիա |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ, Ռուսաստան, Իսպանիա, Գերմանիա և Լիտվա |
Մասնագիտություն | բալետի պարող, պարուսույց, դերասանուհի, բալետմայստեր, բալետի ուսուցիչ և հիշատակագիր |
Ամուսին | Māris Liepa? և Ռոդիոն Շչեդրին |
Ծնողներ | հայր՝ Միխայիլ Պլիսնեցկի, մայր՝ Ռախիլ Մեսերեր |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Կայք | shchedrin.de |
Maya Plisetskaya Վիքիպահեստում |
Ստեղծագործական կյանքը
խմբագրել1943 թ. ավարտել է Մոսկվայի պարարվեստի ուսումնարանը, ընդունվել է Մեծ թատրոն։ Առաջին գլխավոր դերապարը Մաշան էր (1944, Չայկովսկու «Շելկունչիկ»)։ Պլիսեցկայայի պարն առանձնանում է բարձրարվեստ պլաստիկայով («Մեռնող կարապը», երաժշտ.՝ Սեն-Սանսի և այլն)։ Նա նորովի է մեկնաբանել Չայկովսկու, Գլազունովի, Բիզեի երաժշտությունը։ Պլիսեցկայայի անհատականությանը մոտ են և՛ քնարական, և՛ հերոսական դերապարերը՝ Օդետա-Օդիլիա (Չայկովսկու «Կարապի լիճը»), Պղնձե լեռան տիրուհի (Պրոկոֆևի «Քարե ծաղիկ»), Ռայմոնդա (Գլազունովի «Ռայմոնդա»), Կիտրի (Մինկուսի «Դոն Կիխոտ»), Կարմեն («Կարմեն-սյուիտ», երաժշտությունը՝ Բիզե-Շչեդրինի)։ 1972 թ-ին Ն. Ի. Ռիժենկոյի և Վ. Վ. Սմիռնով-Գոլովանովի հետ բեմադրել է «Աննա Կարենինա» (ըստ Լև Տոլստոյի) բալետը։ Պլիսեցկայան հյուրախաղերով շրջել է ԱՄՆ-ում, Մեծ Բրիտանիայում, Ֆրանսիայում, Իտալիայում, Կանադայում և այլուր։ 1957-ին Երևանում հանդես է եկել Օդետա-Օդիլիայի (Չայկովսկու «Կարապի լիճը»), Զարեմայի (Ասաֆևի «Բախչիսարայի շատրվանը»), Կիտրիի (Մինկուսի «Դոն Կիխոտ») դերապարերով։ Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով։ 1958 թ. ամուսնացել է ռուս կոմպոզիտոր Ռոդիոն Կոնստանտինովիչ Շչեդրինի հետ։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Плисецкая Майя Михайловна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Diccionario biográfico español (իսպ.) — Real Academia de la Historia, 2011.
- ↑ https://www.praemiumimperiale.org/en/laureate-en/laureates-en
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մայա Պլիսեցկայա» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մայա Պլիսեցկայա» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |