Վիքիպեդիա

Մոռացված լինելու իրավունք

Մոռացված լինելու իրավունք կամ մոռացության իրավունք (անգլ.՝ Right to be forgotten[1]), իրավունք, ըստ որի անձի մասին անձնական տեղեկությունները որոշ հանգամանքներում կարող են հեռացվել համացանցի որոնումներից և այլ դիրեկտորիաներից: Խնդիրն առաջացել է անհատների ցանկությունից՝ «ինքնուրույն որոշել իրենց կյանքի զարգացումը՝ առանց անցյալում կատարված հատուկ գործողությունների արդյունքում մշտական կամ պարբերական խարանի ենթարկվելու»[2]: Այն մարդուն իրավունք է տալիս ջնջել իր մասին տվյալները, որպեսզի դրանք այլևս չհայտնաբերվեն երրորդ անձանց կողմից՝ հատկապես որոնողական համակարգերի միջոցով[3]:

Նրանք, որոնք կողմ են մոռացված լինելու իրավունքին նշում են դրա անհրաժեշտությունը՝ կապված այնպիսի խնդիրների հետ, ինչպիսիք են «վրեժխնդիր» պոռնո կայքերը և անցյալի մանր հանցագործությունների հղումները, որոնք անձի անվան կողքին են հայտնվում որոնողական համակարգերի ցանկերում: Հիմնական մտահոգությունը կապված է պոտենցիալ անհարկի ազդեցության հետ, առ այն որ նման արդյունքները կարող են անորոշ ժամանակով ազդել անձի առցանց հեղինակության վրա[4]:

Նրանք, որոնք դեմ են իրավունքին անհանգստանում են խոսքի ազատության իրավունքի վրա դրա ազդեցության վերաբերյալ և նշում, որ մոռացված լինելու իրավունքը կհանգեցնի համացանցի որակի նվազման, գրաքննության և պատմության վերաշարադրման[5]:

Մոռացված լինելու իրավունքը տարբերվում է գաղտնիության իրավունքից: Գաղտնիության իրավունքը իրենից ներկայացնում է տեղեկատվություն, որը հայտնի չէ հանրությանը, մինչդեռ մոռացված լինելու իրավունքը ներառում է հանրային հասանելիության չեղարկումը այն տեղեկատվության վերաբերյալ, որը հայտնի է եղել հանրությանը որոշակի ժամանակ[6][7]:

Իրավազորության կողմից ճանաչում

խմբագրել

Արգենտինա

խմբագրել

Արգենտինայում հայտնի մարդկանց կողմից դատական հայցեր է եղել Google-ի և Yahoo!-ի դեմ, որտեղ հայցվորները պահանջել են հեռացնել որոնման որոշակի արդյունքներ և լուսանկարների հղումներ[8]: Դերասանուհի Վիրջինիա դա Կունյայի կողմից բերված գործերից մեկը վերաբերում է լուսանկարներին, որոնք ի սկզբանե արվել և վերբեռնվել էին նրա թույլտվությամբ, սակայն հետո նա պնդել է, որ որոնման արդյունքները ոչ պատշաճ կերպով կապել են իր լուսանկարները պոռնոգրաֆիայի հետ[9]: Դե Կունյայի գործը նախնական հաջողության է հասել, որի արդյունքում Արգենտինայի որոնողական համակարգերը դադարել են ցուցադրել տվյալ հայտնի անձի պատկերները, սակայն այս որոշումը բողոքարկվել է[10]:

Դե Կունյայի օգտին դատավոր Վիրջինիա Սիմարին հայտարարել է, որ մարդիկ իրավունք ունեն վերահսկելու իրենց իմիջը և կանխելու ուրիշների «առանց թույլտվության սեփական պատկերը օգտագործելու, վերարտադրելու, հեռարձակելու կամ հրապարակելու իրավունքը»[11]: Բացի այդ Սիմարին օգտագործեց Բուենոս Այրեսի իրավաբան, հեղինակ և իրավունքի պրոֆեսոր Խուլիո Սեսար Ռիվերայի կողմից գրված տրակտատը՝ «սեփական անձնական տվյալները վերահսկելու իրավունքը ներառում է այլ անձանց կողմից պատկերի օգտագործումը կանխելու իրավունքը»[11]: 1990-ական թվականներից ի վեր Արգենտինան նույնպես մասնակցել է «habeas data» շարժմանը, որտեղ նրանք «ընդունել են սահմանադրական դրույթ, որը մաս է կազմում կառավարության տեղեկատվության ազատության մասին օրենքին և մասամբ տվյալների գաղտնիության մասին օրենքին»[11]: Նրանց տարբերակը հայտնի է որպես «Ամպարո: 43-րդ հոդված»[11], որում ասվում է՝

«Յուրաքանչյուր անձ պետք է ներկայացնի այս գործողությունը սեփական և դրանց նպատակի մասին տեղեկություններ ստանալու համար, այնպես ինչպես դրանք գրանցված են հանրային գրառումներում կամ տվյալների շտեմարաններում, որոնք նախատեսված են տեղեկատվություն տրամադրելու համար, իսկ կեղծ տվյալների կամ խտրականության դեպքում այս հայցը կարող է ներկայացվել այդ տվյալները թաքցնելու, շտկելու, գաղտնիության կամ թարմացման պահանջով»[12]:

Արգենտինայի ջանքերը՝ իրենց ժողովրդի մոռացված լինելու իրավունքը պաշտպանելու համար անվանվել են «ամենավարտականը», քանի որ անհատները կարող են ուղղել, ջնջել կամ թարմացնել իրենց մասին տեղեկությունները: Ընդհանուր առմամբ գալով նրան, որ նրանց տեղեկությունները պետք է գաղտնի մնան:

Չինաստան

խմբագրել

2016 թվականին Պեկինի չինական դատարանը մերժեց մոռացության իրավունքի փաստարկը, երբ դատավորը վճիռ է կայացրել հօգուտ Baidu-ի՝ որոնման արդյունքները հեռացնելու վերաբերյալ դատական հայցով[13]:  Դա նման գործերից առաջինն է եղել որ քննվել է չինական դատարանում[14]: Հայցում Ռեն Ցզյայուն դատի է տվել չինական Baidu որոնողական համակարգին՝ որոնման արդյունքների համար, որոնք բացասաբար են կապում նախորդ գործատու Wuxi Taoshi Biotechnology-ի հետ[13]:  Ռենը պնդել է, որ հրապարակելով որոնման արդյունքները՝ Baidu-ն խախտել է իր անվան և հեղինակության իրավունքը, որոնք երկուսն էլ պաշտպանված են չինական օրենսդրությամբ[14]: Այս պաշտպանությունների պատճառով Ռենը կարծել է, որ իրավունք ունի մոռացվելու՝ հեռացնելով որոնման արդյունքները[14]: Դատարանը վճիռ է կայացրել Ռենի դեմ՝ պնդելով, որ նրա անունը սովորական կերպարների հավաքածու է և արդյունքում որոնման արդյունքները ստացվել են համապատասխան բառերից[14]: Դատարանը որոնման արդյունքները որակել է որպես չեզոք բացահայտումներ՝ հիմնվելով ալգորիթմի վրա և հայտարարել է, որ նման տեղեկատվության պահպանումն անհրաժեշտ է հանրության համար[13]: 

Եվրամիություն

խմբագրել

Տվյալների պաշտպանության եվրոպական օրենքները նախատեսում են իրականացնել ոչ թե «մոռացված լինելու իրավունք», այլ ավելի սահմանափակ տարբերակը՝ «[տվյալների] ջնջման իրավունք»: Մոռացված լինելու իրավունքի հայեցակարգի տատանումները տարիներ շարունակ գոյություն են ունեցել Եվրոպայում, ներառյալ՝

  • Միացյալ Թագավորությունում կա մի գաղափար, որն ամրագրված է, օրինակ 1974 թվականի Իրավախախտների վերականգնման մասին օրենքով, այնտեղ ասվում է, որ որոշակի ժամանակահատվածից հետո շատ քրեական դատավճիռներ «դուրս են գրվում», ինչը նշանակում է, որ նշված անձի վերաբերյալ տեղեկատվությունը չպետք է հաշվի առնվի ապահովագրություն ստանալիս կամ աշխատանք փնտրելիս:
  • Ֆրանսիական le droit à l'oubli (մոռացված լինելու իրավունք)[15] օրենքը ուժի մեջ է մտել 2010 թվականից[16]:

Մոռացված լինելու իրավունքի վերաբերյալ կարծիքները խիստ տարբերվում են Միացյալ Նահանգների և ԵՄ երկրների միջև: Միացյալ Նահանգներում ազատ խոսքի իրավունքը՝ համաձայն Առաջին փոփոխության և «իրավունքի իմացության», սովորաբար գերադասում են անհատների և կորպորացիաների վերաբերյալ ճշմարիտ հրապարակված տեղեկատվություն ստանալու դժվարությունը՝ այն հեռացնելու կամ մեծացնելու փոխարեն: Չնայած «մոռացված լինելու իրավունք» տերմինը համեմատաբար նոր գաղափար է, Եվրոպական Արդարադատության դատարանը իրավաբանորեն հաստատել է, որ «մոռացված լինելու իրավունքը» հանդիսանում է պաշտոնական՝ 2014 թվականի մայիսի 13-ին Կոստեյայի գործով վճիռ Google-ի դեմ վճռի կայացումից հետո[17]:

Սա հարցեր է առաջացնում իրավազորության մեջ կիրառման սահմանափակումների վերաբերյալ, ներառյալ իրավասության սահմաններից դուրս գտնվող ընկերությունների կողմից տնօրինվող տեղեկատվության հեռացումը պահանջելու անկարողությունը: Չկա գլոբալ շրջանակ, որը թույլ կտա անհատներին վերահսկել իրենց առցանց պատկերը: Այնուամենայնիվ, պրոֆեսոր Վիկտոր Մայեր-Շյոնբերգերը պնդում է, որ Google-ը չի կարող խուսափել Ֆրանսիայի օրենքին համապատասխանությունից, որը կատարում է Եվրոպական դատարանի որոշումը 2014 թվականին՝ մատնանշելով, որ ԱՄՆ-ը և այլ երկրներ վաղուց պնդում են, որ իրենց տեղական օրենքները «հավելյալ. տարածքային ազդեցություններ» են կրում[18]:

1995 թվականին Եվրամիությունն ընդունել է Տվյալների պաշտպանության եվրոպական դիրեկտիվը (95/46/EC հրահանգ)՝ անձնական տվյալների մշակումը կարգավորելու համար[19]: Սա այժմ համարվում է մարդու իրավունքների օրենսդրության բաղադրիչ[20]: Տվյալների պաշտպանության նոր եվրոպական ընդհանուր կանոնակարգը պաշտպանություն և պատժից ազատում է այն ընկերությունների համար, որոնք թվարկված են որպես «մեդիա» ընկերություններ, ինչպիսիք են թերթերը և այլ լրագրողական աշխատանքները: Այնուամենայնիվ Google-ը միտումնավոր հրաժարվել է դասակարգվել որպես «մեդիա» ընկերություն, հետևաբար ընկերությունը պաշտպանված չէ: Եվրոպական միության դատավորները որոշել են, որ քանի որ միջազգային կորպորացիան՝ Google-ը տվյալների հավաքող և մշակող է, այն պետք է դասակարգվի որպես «տվյալների վերահսկիչ»՝ ԵՄ տվյալների պաշտպանության հրահանգի իմաստով: Այս «տվյալների վերահսկիչները» ԵՄ օրենսդրության համաձայն պարտավոր են հեռացնել «անհամարժեք, անտեղի կամ արդեն անտեղի» դարձած տվյալները՝ դարձնելով այս հրահանգը համաշխարհային նշանակության[21]:

95/46/ԵՀ հրահանգի 12-րդ հոդվածում ԵՄ-ն իրավական հիմք է տվել ֆիզիկական անձանց ինտերնետի պաշտպանությանը[22]: 2012 թվականին Եվրահանձնաժողովը բացահայտել է Տվյալների պաշտպանության եվրոպական կանոնակարգի նախագիծը, որը փոխարինում է այն հրահանգին, որը ներառում է հատուկ պաշտպանություն 17-րդ հոդվածում մոռացվելու իրավունքի մեջ[23]: Մոռացվելու իրավունքը փոխարինվել է ջնջման ավելի սահմանափակ իրավունքով GDPR-ի տարբերակի 17-րդ հոդվածում, որն ընդունվել է Եվրոպական խորհրդարանի կողմից 2014 թվականի մարտին և դարձել է ԵՄ օրենք 2016 թվականի ապրիլին:

Մոռացված լինելու իրավունքից օգտվելու և որոնողական համակարգից հեռացնելու խնդրանքով պետք է լրացնել ձևը որոնման համակարգի կայքի միջոցով: Google-ի հեռացման հայտի գործընթացը պահանջում է, որ դիմորդը նույնականացնի իր բնակության երկիրը, անձնական տվյալները, հեռացվող URL-ների ցանկը, ինչպես նաև կարճ նկարագրությունը և որոշ դեպքերում՝ կցի օրինական նույնականացման փաստաթուղթ[24]: Դիմորդը Google-ից նամակ է ստանում, որը հաստատում է հարցումը, սակայն հայտը պետք է գնահատվի, նախքան հեռացման համար հաստատվելը: Եթե հարցումը հաստատվի, ապա անհատի անունը օգտագործող որոնումները այլևս չեն հանգեցնի որոնման արդյունքներում բովանդակության հայտնվելուն: Բովանդակությունը մնում է առցանց և չի ջնջվում[25]: Հարցումը լրացվելուց հետո նրանց հեռացման թիմը վերանայում է հարցումը՝ դիտարկելով «անհատի գաղտնիության իրավունքն ընդդեմ հանրության իմանալու իրավունքը», որոշելով, թե արդյոք կայքը «անհամարժեք է, անտեղի կամ չափազանցված է նախկինում ներկայացված նպատակների հետ կապված»[26]: Google-ը ձևավորել է Խորհրդատվական խորհուրդ՝ բաղկացած տարբեր դասախոսներից, իրավաբաններից և պետական պաշտոնյաներից ամբողջ Եվրոպայից՝ այս որոշումների համար ուղեցույցներ տրամադրելու համար[27]: Այնուամենայնիվ վերանայման գործընթացը դեռ առեղծված է լայն հասարակության համար: ԵՄ կարգավորիչների կողմից սահմանված ուղեցույցները հրապարակվել են մինչև 2014 թվականի նոյեմբերը, բայց Google-ը սկսել է քայլեր ձեռնարկել դրա վերաբերյալ շատ ավելի շուտ, քան այն, ինչը (ըստ հեղինակներից մեկի) թույլ տվել նրանց «ձևավորել մեկնաբանությունը [իրենց] նպատակներին հասնելու համար»[27]: 2015 թվականի մայիսին ութսուն ակադեմիկոսներ բաց նամակով Google-ին կոչ են արել գործունեությունը ավելի թափանցիկ դարձնելու համար[28]:

Ձևաթուղթը մարդկանց խնդրում է ընտրել Եվրոպական միությունը կազմող 28 երկրներից մեկը, ինչպես նաև Իսլանդիան, Լիխտենշտեյնը, Նորվեգիան և Շվեյցարիան[29]: «Ձևը թույլ է տալիս անհատին կամ անհատին ներկայացնող որևէ մեկին հարցում ներկայացնել» ցանկացած URL-ի հեռացման համար, որը համարվում է անհատի գաղտնիության խախտում[30]: Անկախ նրանից, թե ով է ներկայացնում ձևաթուղթը պետք է առկա լինի անձի ինքնությունը հաստատող որևէ ձև, որի համար ներկայացվում է ձևաթուղթը: Սա կոչված է ծառայելու որպես ապացույց, որ այն անձը, ում համար կատարվել է հարցումը իրականում հաստատում է այդ գործողությունը:

Եթե Google-ը մերժի նյութերը հեռացնելու խնդրանքը՝ եվրոպացիները կարող են դիմել տվյալների պաշտպանության իրենց տեղական գործակալությանը[31]: 2015 թվականի մայիսի դրությամբ Մեծ Բրիտանիայի տվյալների պաշտպանության գործակալությունը մշակել է 184 նման բողոք և չեղարկել Google-ի որոշումը դրանց մոտ մեկ քառորդում[32]: Եթե Google-ը չկատարի Տվյալների պաշտպանության գործակալության որոշումը, ապա այն կարող է ենթարկվել իրավական պատասխանատվության[33]:

2014 թվականի հուլիսին դատարանի որոշումը կատարելու Google-ի ջանքերի սկզբնական փուլում՝ իրավաբան փորձագետները կասկածի տակ են դրել, թե արդյոք Google-ի կողմից մի շարք նորությունների հոդվածների լայնորեն հրապարակված հեռացումները խախտում են Միացյալ Թագավորության և ԵՄ տվյալների պաշտպանության դիրեկտիվը, քանի որ Հրահանգն իրականացնելիս Google-ը պահանջվում է դիտարկել հարցում կատարող անձին հասցված վնասը հանրային ցանկացած շահի հետ կապված տեղեկատվության առկայության մեջ[34]: Google-ն իսկապես ընդունել է, որ իր որոնման արդյունքների որոշ հեռացումներ, որոնք ազդում են հանրային հետաքրքրություն ներկայացնող հոդվածների վրա սխալ են և մեկ շաբաթ անց վերականգնել է հղումները[35][36]: Մեկնաբանները ինչպիսիք են The Guardian-ի տեխնոլոգիական խմբագիր Չարլզ Արթուրը ու The Register-ից Էնդրյու Օրլովսկին նշել են, որ Google-ից ընդհանրապես չի պահանջվում կատարել հեռացման պահանջները, քանի որ այն կարող է հարցումները ուղղել համապատասխան երկրի տեղեկատվական հանձնակատարին՝ հանրային շահերի և անհատական իրավունքների արժանիքների պաշտպանման համար համապատասխան որոշում կայացնելու համար[35][34][37]:

Google-ը ծանուցում է այն կայքերին, որոնց URL-ները անջատված են և տարբեր լրատվական կազմակերպություններ, ինչպիսիք են BBC-ն, հրապարակել են չեղարկված հոդվածների ցուցակները: Բողոքողների անունները նշված են այդ կապակցումների վերաբերյալ լուրերի մեկնաբանության մեջ: 2015 թվականի օգոստոսին Բրիտանական Տվյալների պաշտպանության գործակալությունը հարկադիր գործողություն է հրապարակել՝ պահանջելով Google-ից հեռացնել այս վերջին հոդվածներից մի քանիսը բողոքատուի անվան որոնումներից, այն բանից հետո, երբ Google-ը մերժել է դա անել[38]: Google-ը կատարել է հարցում[39]: Որոշ գիտնականներ քննադատել են լրատվական կազմակերպություններին և Google-ին իրենց պահվածքի համար[40][41]:

2015 թվականի հուլիսին Google-ը պատահաբար բացահայտել է կապերի հեռացման վերաբերյալ տվյալներ, որոնք «ցույց են տալիս, որ Google-ի գաղտնիության հարցումների 95%-ը քաղաքացիներից են՝ անձնական և մասնավոր տեղեկությունները պաշտպանելու նպատակով, այլ ոչ թե հանցագործների, քաղաքական և հասարակական գործիչների»[42]:

Տվյալների այս արտահոսքը լուրջ սոցիալական հետևանքներ է առաջացրել Google-ի համար, քանի որ հասարակությունն արտահայտել է իր վրդովմունքն ու վախը վերջերս հրապարակված տեղեկատվության վերաբերյալ: Թեև հարցումների միայն 5%-ն է արվել հանցագործների, քաղաքական և հասարակական գործիչների կողմից, սակայն հեռացված բովանդակությունն ամենաշատ վախն է առաջացրել[43]: Մասնավորապես, տվյալների հեռացման մեկ խնդրանք բրիտանացի բժիշկ է ներկայացրել, որը խնդրում էր հեռացնել 50 հղումներ անցյալի անհաջող բժշկական պրոցեդուրաների վերաբերյալ: Google-ը համաձայնել է հեռացնել նրա անձնական տվյալները պարունակող երեք որոնման արդյունքներ[43]: Հասարակությունն իր վրդովմունքն է արտահայտել՝ նշելով, որ նման տեղեկատվության հեռացումը կարող է օգտագործվել մանիպուլյացիայի համար և կարող է հանգեցնել անմեղ մարդկանց անտեղյակ որոշումների կայացմանը: Google-ը արձագանքել է հանրության վրդովմունքին՝ ասելով, որ բովանդակությունը հեռացնելիս նրանք հաշվի են առնում և՛ անհատի իրավունքը, և՛ հանրային շահը[43]:

Եվրամիությունը պաշտպանում է այն օրինագիծը, որ Google-ը ներմուծի ԵՄ քաղաքացիների կողմից պահանջվող հղումները ոչ միայն Google-ի եվրոպական տարբերակներում (Ինչպես google.co.uk, google.fr (այլ կիրառումներ), այլ նաև google.com և այլ միջազգային ենթադոմեյններում: Կարգավորող մարմինները ցանկանում են, որ սահմանափակումները մտցվեն այնպես, որ օրենքը ոչ մի կերպ հնարավոր չլինի շրջանցել: Google-ը մերժել է տվյալների պաշտպանության ֆրանսիական գործակալության պահանջը՝ այդ իրավունքը միջազգային մակարդակով կիրառելու վերաբերյալ[44]: Մասամբ այն պատճառով, որ նրանք հրաժարվել են կատարել գաղտնիության կարգավորման խորհրդի առաջարկությունները՝ Google-ը դարձել է Եվրահանձնաժողովի քառամյա հակամենաշնորհային հետաքննության առարկա[45]: 2015 թվականի սեպտեմբերին տվյալների պաշտպանության ֆրանսիական գործակալությունը մերժել է Google-ի բողոքարկումը[46]:

Տվյալների պաշտպանության ֆրանսիական գործակալությունը դիմել է ԵՄ դատարաններին՝ խնդրելով միջոցներ ձեռնարկել Google-ի դեմ իր գլոբալ սերվերների անջատումը ձախողելու համար: 2019 թվականի սեպտեմբերին ԵՄ արդարադատության դատարանը հրապարակել է իր որոշումը՝ գտնելով, որ Google-ը պարտավոր չէ անջատել ԵՄ-ից դուրս գտնվող կայքերը՝ եզրակացնելով, որ «Ներկայումս ԵՄ օրենսդրությամբ որևէ պարտավորություն չկա, որոնողական համակարգի օպերատորի համար, որը տրամադրում է Տվյալների սուբյեկտի կողմից արված տեղեկանքը հանելու խնդրանքը, որոնիչի բոլոր տարբերակների վրա նման վերահղում իրականացնելու համար»[47][48]:

2015 թվականի սեպտեմբերի դրությամբ ամենաշատ անջատված կայքը www.facebook.com-ն է: Google-ի սեփական կայքերից երեքը՝ group.google.com, plus.google.com և www.youtube.com-ը ամենաշատ անջատված կայքերի տասնյակում են[49]: Google-ից բացի Yahoo-ն և Bing-ը նույնպես միջոցներ են հասանելի դարձրել անջատման հարցումներ կատարելու համար:

2019 թվականի սեպտեմբերին Արդարադատության Եվրոպական դատարանը վճռել է, որ մոռացված լինելու իրավունքը չի կիրառվում իր անդամ երկրներից դուրս[50]: Որոշումը նշանակում է, որ Google-ը ստիպված չէ ջնջել ֆիզիկական անձանց անունները իր բոլոր միջազգային տարբերակներից:

2022 թվականի դեկտեմբերին Լյուքսեմբուրգի դատավորներն էլ ավելի են երկարաձգել մոռացված լինելու իրավունքը՝ C-460/20 TU, RE ընդդեմ Google-ի գործով: Գործը վերաբերում է ներդրումային ընկերությունների խմբի երկու մենեջերներին, որոնք պնդում են, որ երեք ոչ կողմնապահ լուրերի հոդվածները պետք է «հանվեն» Google-ի որոնման արդյունքներում իրենց անունները որոնելիս: Նրանք պնդում են, որ հոդվածներում ներկայացված տեղեկատվությունը փաստացիորեն սխալ է, ինչը հարց է բարձրացնում, թե արդյոք որոնման համակարգերի օպերատորները պետք է ստուգեն տեղեկատվության ճշգրտությունը: Բացի այդ դիմորդները պահանջում են, որ որոնում կատարելիս այն լուսանկարները, որոնք ցուցադրում են դրանք նախադիտման պատկերների կամ մանրապատկերների վրա, պետք է հեռացվեն: Այս վճռում Եվրոպական դատարանը հիմնականում համաձայնել է դիմումատուների պահանջին: Որոնման համակարգերի օպերատորներից՝ ինչպիսին է Google-ը, պահանջվում է չեղյալ համարել համապատասխան տեղեկատվությունը, եթե այն անձը, որը ձգտում է չեղարկել հղումը ներկայացնում է «համապատասխան և բավարար» ապացույցներ, որոնք կարող են հիմնավորել իր խնդրանքը և դրանով իսկ ցույց տալ հայտնաբերված տեղեկատվության անճշտությունը[51]:

Տվյալների վերաբերյալ Եվրոպայի իրավասությունը տարածվում է նաև իր սահմաններից դուրս՝ դեպի այնպիսի երկրներ, որոնք չունեն «համարժեք» պաշտպանություն: Օրինակ՝ Եվրոպայի կողմից տվյալների փոխանցումը դեպի խոցելի երկրներ սահմանափակ է, ինչի հետևանքով այնպիսի ընկերություններ, ինչպիսիք են Google-ը և Amazon-ը, հիմնում են եվրոպական տվյալների կենտրոններ՝ Եվրոպայից տվյալները կարանտինացնելու համար[52]:

Դատական պրակտիկան Իսպանիայում

խմբագրել

2014 թվականի մայիսին Արդարադատության Եվրոպական դատարանը Google-ի դեմ որոշում է կայացրել՝ իսպանացի Մարիո Կոստեյա Գոնսալեսի կողմից հարուցված գործով, որը պահանջել էր հեռացնել La Vanguardia թերթի 1998 թվականի թվայնացված հոդվածի հղումը պարտքերի պատճառով իր աճուրդի դրված տան մասին, որը նա հետագայում վճարել էր[53]: Նա սկզբում փորձել է հեռացնել հոդվածը՝ բողոքելով տվյալների պաշտպանության իսպանական գործակալությանը, որը մերժել է հայցը պատճառաբանելով, որ այն օրինական է և ճշգրիտ, սակայն ընդունել է Google-ի դեմ բողոքը և խնդրել Google-ին հեռացնել արդյունքները[54]: Google-ը դատի է տվել իսպանական Audiencia Nacional-ին (Ազգային բարձրագույն դատարան), որը մի շարք հարցեր է ուղարկել Եվրոպական արդարադատության դատարան[55]: Դատարանը որոշում է կայացրել, որ որոնման համակարգերը պատասխանատու են իրենց մատնանշած բովանդակության համար և հետևաբար Google-ը պարտավոր է պահպանել տվյալների գաղտնիության մասին ԵՄ օրենքները[56][57][58]: Միայն համապատասխանության առաջին օրը (2014 թվականի մայիսի 30) Google-ը ստացել է 12000 հարցում՝ իր որոնման համակարգից անձնական տվյալները հեռացնելու համար[59]:

Դատական պրակտիկան Գերմանիայում

խմբագրել

2009 թվականի հոկտեմբերի 27-ին Վոլֆգանգ Վերլեի փաստաբանները, որը Մանֆրեդ Լաուբերի հետ միասին դատապարտվել էր Վալտեր Սեդլմայրի սպանության համար՝ նամակ են գրել Վիքիմեդիա հիմնադրամին թեմայի շուրջ լուսաբանումը դադարեցնելու և դրանից զերծ մնալու համար՝ խնդրելով հեռացնել Վերլեի անունը Վիքիպեդիայի անգլերեն հոդվածից: Վալտեր Սեդլմայրը 1973 թվականին մեջբերել է Դաշնային սահմանադրական դատարանի որոշումը, որը թույլ է տալիս դադարեցնել լուսաբանել հանցագործի անունը լրատվական էջերում՝ կալանքից ազատվելու դեպքում[60][61][62]: Նախկինում Վերլեի և Լաուբերի փաստաբան Ալեքսանդր Հ. Ստոպը գերմանական դատարանում Լաուբերի անունից վճիռ է ստացել հիմնադրամի դեմ[60]: Ըստ Electronic Frontier Foundation-ի՝ Վերլեի փաստաբանները նաև բողոքարկել են Ավստրիայում ինտերնետային ծառայություններ մատուցողի դեմ, որը հրապարակել է դատապարտված մարդասպանների անունները[63]:

Վիքիմեդիան հիմնվել է Միացյալ Նահանգներում, որտեղ «Առաջին փոփոխությունը» պաշտպանում է խոսքի և մամուլի ազատությունը: Գերմանիայում օրենքը ձգտում է պաշտպանել մասնավոր անձանց անունն ու նույնականացումը անցանկալի հրապարակումից[64]: 2008 թվականի հունվարի 18-ին Համբուրգի դատարանը պաշտպանել է Վերլեի անձի իրավունքները, որոնք գերմանական օրենսդրությամբ թույլատրում են նրա անունը հանել գործի արխիվից[65]:

2009 թվականի նոյեմբերի 12-ին The New York Times-ը հայտնել է, որ Վոլֆգանգ Վերլեն գերմանական դատարանում Վիքիմեդիա հիմնադրամի դեմ գործ է վարում։ Սեդլմայրի մասին գերմանալեզու Վիքիպեդիայի հոդվածի խմբագիրները հանել են մարդասպանների անունները[66]։ The Guardian-ը նկատել է, որ հայցը հանգեցրել է Սթրեյզանդի էֆեկտին, ինչից հետո դատական գործողությունների արդյունքում գործի հրապարակայնությունը ավելի է մեծացել[67]:

2009 թվականի դեկտեմբերի 15-ին Գերմանիայի Դաշնային արդարադատության դատարանը (Bundesgerichtshof) Կարլսրուեում որոշում է կայացրել, որ գերմանական կայքերը պարտավոր չեն ստուգել իրենց արխիվները՝ դատապարտված հանցագործների անձի իրավունքների մշտական պաշտպանությունը ապահովելու համար: Դեպքը տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ եղբայրների անունները հայտնաբերվել են Deutschlandradio-ի կայքում՝ 2000 թվականի հուլիսի արխիվային հոդվածում[68]: Նախագահող դատավոր Գրեգոր Գալկեն հայտարարել է, որ «դա դատարկ արձագանք չէ» և հայտարարել է, որ նկատի է առնվել իրավախախտների վերականգնման իրավունքը[69][70]:

2019 թվականի նոյեմբերի 28-ին Կառլսռուեի Գերմանիայի սահմանադրական դատարանը վճռել է, որ գերմանացի մարդասպան Փոլ Տերմանը մոռացության մատնվելու իրավունք ունի[71]:

Տվյալների պաշտպանության ընդհանուր կանոնակարգ

խմբագրել

2012 թվականի Եվրոպական Տվյալների պաշտպանության կանոնակարգի 17-րդ հոդվածի նախագիծը մանրամասնում է «մոռացվելու և ջնջելու իրավունքը»[72]: 17-րդ հոդվածով այն անձանց, ում վերաբերվում են տվյալները, իրավունք է տրվում «վերահսկողից ստանալ իրենց վերաբերող անձնական տվյալների ջնջումը և պահանջել վերահսկիչից հեռացնել իրենց հետ կապված անձնական տվյալները և ձեռնպահ մնալ այդպիսի տվյալների հետագա տարածումից, հատկապես այն անձնական տվյալների հետ կապված, որոնք տվյալների սուբյեկտը տրամադրել է այն ժամանակ, երբ նա երեխա է եղել, կամ երբ տվյալներն այլևս անհրաժեշտ չեն այն նպատակներով օգտագործման համար, որոնց համար դրանք հավաքվել են կամ պահպանման ժամկետը լրացել է՝ տվյալների սուբյեկտը դեմ է անձնական տվյալների մշակմանը կամ այն չի համապատասխանում սկզբնական կանոնակարգին»[72]:

Ավելի վաղ սպասվում է, որ Եվրախորհրդարանը «2013 թվականի ապրիլին լիագումար նիստում կընդունի առաջարկներն առաջին ընթերցմամբ»[73]: Մոռանալու իրավունքը փոխարինվել է ջնջման ավելի սահմանափակ իրավունքով «GDPR» տարբերակում, որն ընդունվել է Եվրախորհրդարանի կողմից 2014 թվականի մարտին:[74][75]17-րդ հոդվածը նախատեսում է, որ տվյալների սուբյեկտն իրավունք ունի պահանջել իրեն վերաբերող անձնական տվյալների հեռացում ելնելով մի շարք հիմքերից, ներառյալ 6.1-րդ հոդվածի (օրինականության) չկատարումը, որը ներառում է այն դեպքը, երբ վերահսկողի օրինական շահերը գերակշռում են տվյալների սուբյեկտի շահերի կամ հիմնական իրավունքների և ազատությունների նկատմամբ, որոնք պահանջում են անձնական տվյալների պաշտպանություն[76][77]:

Եվրամիությունը պետությունների ազդեցիկ խումբ է և ԵՄ-ում մոռացված լինելու իրավունքի այս միտումը ամբողջ աշխարհում այդ իրավունքի ճանաչման ցուցիչ է: Դրան աջակցելու համար 2012 թվականին Օբամայի վարչակազմը թողարկել է «գաղտնիության իրավունքի մասին օրինագիծը», որը նախատեսված է եղել սպառողներին առցանց պաշտպանությունն ապահովելու համար և չնայած այն չունի այնպիսի ուժ ինչպիսին ԵՄ օրենսդրությունը՝ այնուամենայնիվ այն քայլ է մոռացված լինելու իրավունքը ճանաչելու ուղղությամբ[78]:

Հնդկաստան

խմբագրել

2016 թվականի ապրիլին Դելիի Գերագույն դատարանը սկսել է քննել հարցը այն բանից հետո, երբ Դելիի բանկիրը խնդրել է ամուսնական վեճից հետո հանել իր անձնական տվյալները որոնման արդյունքներից[79]: Տվյալ դեպքում վեճը լուծելու պատճառով բանկիրի խնդրանքը ուժի մեջ է մտել[79]: Գերագույն դատարանը խնդրել է Google-ից և այլ որոնողական համակարգերի ընկերություններից պատասխան տալ մինչև սեպտեմբերի 19-ը, ինչից հետո դատարանը շարունակել է հետաքննել հարցը[80]:

2017 թվականի հունվարին Կարնատակայի Գերագույն դատարանը պաշտպանել է մոռացվելու իրավունքը մի կնոջ հետ կապված գործով, որն ի սկզբանե դիմել էր դատարան ամուսնության վկայականը չեղյալ համարելու համար՝ պնդելով, որ երբեք ամուսնացած չի եղել վկայականում նշված տղամարդու հետ[81]: Այն բանից հետո, երբ երկու կողմերը համաձայնության են եկել՝ կնոջ հայրը ցանկացել է, որ նրա անունը հանվի որոնողական համակարգերից՝ կապված Գերագույն դատարանում քրեական գործերի հետ[81]: Կարնատակայի Գերագույն դատարանը հավանություն է տվել հոր խնդրանքին՝ նշելով, որ նա իրավունք ունի մոռացված լինելու։ Դատարանի կարծիքով՝ իր վճիռը կհամապատասխանի արևմտյան երկրների որոշումներին, որոնք սովորաբար հաստատում են մոռացության իրավունքը «ընդհանուր առմամբ կանանց ներգրավված և բռնաբարության կամ համապատասխան անձի դիրքի և հեղինակության վրա ազդող խիստ զգայուն դեպքերի հետ կապված գործերով»[81]: Այս դեպքում կինը մտահոգված է եղել, որ որոնման արդյունքները կազդեն ամուսնու հետ իր դիրքի վրա, ինչպես նաև հասարակության մեջ իր հեղինակության վրա[81]:

2017 թվականի փետրվարի դրությամբ Դելիի Գերագույն դատարանը քննում է մի գործ, որը վերաբերում է մի տղամարդու, որը խնդրել է իր մոր և կնոջ վերաբերյալ տեղեկությունները հեռացնել որոնողական համակարգից[82]: Տղամարդը կարծում է, որ որոնումների հետ իր անունը կապելը խոչընդոտում է աշխատանքի իր տարբերակներին[82]: Դելիի Գերագույն դատարանը դեռևս աշխատում է գործի վրա՝ Հնդկաստանում մոռացված լինելու իրավունքի իրավական չափանիշ լինել-չլինելու հարցի հետ մեկտեղ[82]: Ներկայումս մոռացվելու իրավունքի իրավական չափորոշիչ չկա, բայց եթե դա կիրառվի, ապա կնշանակի, որ քաղաքացիներն այլևս կարիք չունեն գործ հարուցելու՝ որոնման համակարգերից տեղեկատվություն պահանջելու համար[82]: Այս դեպքը կարող է էական ազդեցություն ունենալ Հնդկաստանում մոռացվելու իրավունքի և որոնողական համակարգերի վրա:

Հարավային Կորեա

խմբագրել

2016 թվականի մայիսին Հարավային Կորեայի Հաղորդակցության հանձնաժողովը (KCC) հայտարարել է, որ քաղաքացիները կկարողանան պահանջել որոնման համակարգերից և վեբ կայքերի ադմինիստրատորներից՝ իրենց սեփական հրապարակումների հասանելիությունը հանրությանը սահմանափակելու իրավունքը[83]: KCC-ն հրապարակել է «Ուղեցույցներ՝ անձնական ինտերնետ հրապարակումների վրա մուտքի սահմանափակումներ պահանջելու իրավունքի վերաբերյալ»[84], որն ուժի մեջ է մտել 2016 թվականի հունիսին և չի տարածվում երրորդ կողմի բովանդակության վրա[83]: Մոռացվելու իրավունքը վերաբերում է տվյալների սուբյեկտի իրավունքին՝ իր մասին երրորդ կողմի հրապարակումների որոնելիությանը սահմանափակելու համար, սակայն Ուղեցույցը մոռացվելու իրավունք չի հանդիսանում[85]: Իսկ ինչ վերաբերում է սեփական գրառումը հետ բերելու իրավունքին՝ քննադատները նշել են, որ մարդիկ կարողացել են ջնջել իրենց սեփական գրառումները մինչև Ուղեցույցը, քանի դեռ պահպանել են իրենց մուտքի հավատարմագրերը և որ մարդիկ, որոնք սխալ են տեղադրել իրենց մուտքի հավատարմագրերը, կարող են առբերել կամ ստանալ նորերը[86]: Միակ ծառայությունները, որոնց վրա էականորեն ազդում է Ուղեցույցը՝ Վիքիանման ծառայություններն են, որտեղ մարդկանց ներդրումները տրամաբանական իմաստ ունեն միմյանց հետ համատեղ կերպով և հետևաբար հրապարակումները դառնում են զանգվածային բովանդակության մշտական մաս, սակայն KCC-ն համոզվել է, որ Ուղեցույցը կիրառվում է այս ծառայությունների համար միայն այն դեպքում, երբ հրապարակումը բացահայտում է հեղինակներին[87]:

KCC-ի կողմից ստեղծված ուղեցույցները ներառում են, որ տվյալների սուբյեկտները կարող են հեռացնել բովանդակությունը, որը ներառում է URL-ի հղումները և անձնական տեղեկություններից բաղկացած ցանկացած ապացույց: Հանձնաժողովը ուղեցույցում ներառել է տարբեր փոփոխություններ։ Այն ներառում է Ուղեցույցների նկարագրությունը որպես «նվազագույն» և «նախնական» նախազգուշական միջոց[88]՝ կապված գործող օրենքների անորոշ ոլորտներում գաղտնիության իրավունքների հետ: Ուղեցույցը ներառում է օտարերկրյա ինտերնետային ընկերություններ, որոնք թարգմանչական ծառայություններ են մատուցում հարավկորեացի սպառողներին: Անձի տեղեկատվությունը «մոռանալու» համար նա պետք է անցնի երեք քայլ[89]: Յուրաքանչյուր քայլ ունի իր սահմանափակումները: URL-ի տեղադրման ժամանակ օպերատորը իրավունք ունի պահպանել տեղադրման խնդիրը: Եթե հրապարակումը վերաբերում է հանրային հետաքրքրությանը՝ վեբ օպերատորները կարող են վերամշակել այս հարցումը համապատասխան պայմանների հիման վրա:

Շվեյցարիա

խմբագրել

Մոռացվելու իրավունքը ավելացվել է Ժնևի կանտոնի սահմանադրության մեջ 2023 թվականի հունիսի 18-ին քվեարկված թվային ամբողջականության իրավունքի 21A հոդվածում[90]:

ԱՄՆ

խմբագրել

Օրենսդրության մեջ

խմբագրել

Մոռացված լինելու իրավունքի քննարկումը տեղի է ունեցել ԱՄՆ-ի նախադեպային իրավունքում, մասնավորապես՝ Մելվինն ընդեմ Ռեյդի և Սիդիսն ընդդեմ FR Publishing Corp.-ի գործերում[91]:

Մելվին ընդդեմ Ռեյդի (1931) գործով նախկին մարմնավաճառին մեղադրանք է առաջադրվել սպանության մեջ, այնուհետև նա արդարացվել է: Նա հետագայում փորձել է հասարակության մեջ հանգիստ և անանուն կերպով ապրել: Այնուամենայնիվ 1925 թվականի «Կարմիր կիմոնոն» ֆիլմը բացահայտել է նրա պատմությունը և նա հաջողությամբ դատի է տվել պրոդյուսերին[92][93]: Դատարանը պատճառաբանել է, որ «ցանկացած մարդ, որն ազնիվ կյանք է վարում, ունի անհարկի հարձակումներից զատ երջանիկ լինելու իրավունք, որը ներառում է ազատություն իր բնավորության, սոցիալական դիրքի կամ հեղինակության վրա»[94]:

Սիդիսն ընդդեմ FR Publishing Corp. գործում (1940) հայցվորը՝ Ուիլյամ Ջեյմս Սիդիսը՝ նախկին հրաշամանուկ երեխա է եղել, որը ցանկացել է իր չափահաս կյանքն անցկացնել հանգիստ և առանց հանրաճանաչության: Այնուամենայնիվ դրան խանգարել է The New Yorker-ի հոդվածը[95]: Դատարանը որոշել է, որ կան սահմանափակումներ սեփական կյանքը վերահսկելու իրավունքի և իր մասին փաստերի համար և որոշել, որ հրապարակված փաստերը սոցիալական արժեք ունեն և որ անձը չի կարող անտեսել իր հայտնիության կարգավիճակը միայն իր ցանկության պատճառով[95]:

ԱՄՆ-ում մոռացվածության իրավունքի հետագա ճանաչմանն ընդդիմություն կա, մեկնաբանները պնդում են, որ դա կհակասի խոսքի և արտահայտվելու ազատության իրավունքին կամ գրաքննություն կհամարվի՝ այդպիսով խախտելով Միացյալ Նահանգների Սահմանադրությամբ մարդկանց ազատ արտահայտվելու սահմանադրորեն պաշտպանված իրավունքը[96]: Այս քննադատությունները համահունչ են այն առաջարկին, որ միակ տեղեկատվությունը, որը կարող է հեռացվել օգտատիրոջ խնդրանքով այն բովանդակությունն է, որը նրանք իրենք են վերբեռնել[96][97]:

2014 թվականի հունիսին Forbes-ում հրապարակված հոդվածում սյունակագիր Ջոզեֆ Սթայնբերգը նշել է, որ «գաղտնիության բազմաթիվ պաշտպանություններ, որոնցից ամերիկացիները կարծում են, որ իրենք օգտվում են նույնիսկ օրենքով երաշխավորված կերպով, իրականում քայքայվել կամ նույնիսկ ջնջվել են տեխնոլոգիական առաջընթացի պատճառով»: Սթայնբերգը բացատրելով «մոռացվելլու իրավունքը» երաշխավորող օրենսդրության անհրաժեշտությունը նշել է, որ գործող օրենքները պահանջում են, որ բացասական տեղեկատվությունը որոշ ժամանակ անց պետք է հեռացվի վարկային հաշվետվություններից և որ հանցագործների գրառումների պահպանումը կամ ջնջումը թույլ տալը փաստացիորեն խաթարում է ապագա վարկատուների կամ գործատուների կարողությունը, որով նրանք կարող են գտնել հեռացված տեղեկատվությունը՝ մի քանի վայրկյանում համացանցում որոնում կատարելով[98]:

2015 թվականի մարտի 11-ին Intelligence Squared US կազմակերպությունը, որը կազմակերպում է Օքսֆորդի ոճով բանավեճեր միջոցառում է անցկացրել՝ նվիրված «Արդյո՞ք ԱՄՆ-ը պետք է ընդունի «Մոռացված լինելու իրավունքը»»։ Նախագծին դեմ կողմը հաղթել է քվեարկության մասնակիցների 56 տոկոս մեծամասնությամբ[99]:

Թեև ԱՄՆ-ում փորձագետների միջև կարծիքները բաժանված են, մի հարցում ցույց է տրվել, որ 10 ամերիկացիներից 9-ը ցանկանում է, որ իրավունք ստանան ինչ-որ ձև մոռացվելու[100]: Սպառողների իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվող Consumer Watchdog կազմակերպությունը բողոք է ներկայացրել Առևտրի դաշնային հանձնաժողով՝ ամերիկացիների համար այդ իրավունք ստանալու համար[101]:

2017 թվականի մարտին Նյու Յորք նահանգի սենատոր Թոնի Ավելան և ժողովի անդամ Դեյվիդ Ուեպրինը ներկայացրել են օրինագիծ, որով առաջարկվում է թույլատրել ֆիզիկական անձանց պահանջել որոնման համակարգերից և առցանց խոսնակներից հեռացնել «ոչ ճշգրիտ», «անտեղի», «անբավարար» կամ «չափազանց» տեղեկատվությունը, որը «այլևս նյութական չէ ընթացիկ հանրային բանավեճի կամ դիսկուրսի համար» և ակնհայտ վնաս է պատճառում թեմային[102]:

2018 թվականի հունիսին Կալիֆոռնիան ընդունել է Կալիֆոռնիայի սպառողների գաղտնիության մասին օրենքը, որը սպառողներին իրավունք է տալիս ջնջել իրենց անձնական տվյալները ապահովագրված ձեռնարկություններից[103]: 2023 թվականի հոկտեմբերին նահանգն ընդունել է Կալիֆոռնիայի Ջնջման ակտը, որը Կալիֆորնիայի Գաղտնիության պաշտպանության գործակալությունից պահանջում էր ստեղծել մեկ պատուհանի ջնջման մեխանիզմ, որ սպառողները ուղղորդեն տվյալների բրոքերներին ջնջել իրենց անձնական տվյալները[104]:

Մասնավոր սուբյեկտների կողմից

խմբագրել

2021 թվականի հունվարին Boston Globe-ը հայտարարեց մի ծրագիր, որը թույլ կտա համեմատաբար անհետևանք պատմությունների թեմաները դարձնել համատեքստային, հեռացնել Google-ի որոնումներից կամ անանուն դարձնել[105]:

Կապ միջազգային հարաբերությունների հետ

խմբագրել

Երկրների միջև անձնական տվյալների պաշտպանության ոլորտում կարգավորող տարբերություններն իրական ազդեցություն ունեն միջազգային հարաբերությունների վրա։ Մոռացվելու իրավունքը մասնավորապես՝ ԵՄ-ԱՄՆ հարաբերությունների խնդիր է, երբ կիրառվում է տվյալների միջսահմանային հոսքի համար, քանի որ այն հարցեր է առաջացնում տարածքային ինքնիշխանության վերաբերյալ: Վեստֆալյան միջազգային համակարգի կառուցվածքը ենթադրում է, որ երկրի իրավասության հասանելիությունը սահմանափակվում է նրա աշխարհագրական տարածքով[106]: Այնուամենայնիվ առցանց փոխազդեցությունները անկախ են աշխարհագրական դիրքից և առկա են բազմաթիվ վայրերում, ինչը վիճելի է դարձնում տարածքային ինքնիշխանության ավանդական հայեցակարգը[106]: Հետևաբար ԵՄ-ն և Միացյալ Նահանգները ստիպված են դիմակայել իրենց կարգավորող տարաձայնություններին և բանակցել մի շարք կանոնակարգերի շուրջ, որոնք վերաբերում են բոլոր օտարերկրյա ընկերություններին, որոնք մշակում և մշակում են եվրոպական քաղաքացիների և ռեզիդենտների տվյալները[106]:

Մոռացվելու իրավունքի վերաբերյալ կարգավորող տարբերությունները տվյալների պաշտպանության բազմաթիվ այլ իրավունքների հետ մեկտեղ ազդել են անդրատլանտյան տվյալների գաղտնիության կանոնակարգերի վերաբերյալ քննարկումների և բանակցությունների վրա: Օրինակ՝ ԵՄ-ի և Միացյալ Նահանգների ջանքերը՝ Անվտանգ պորտերի գաղտնիության սկզբունքների միջազգային համաձայնագիրը մշակելու համար, այն տվյալների փոխանցման պայմանագիր է, որը թույլ է տալիս տվյալների փոխանցումը ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի ընկերությունների միջև (ԵՄ տվյալների պաշտպանության սխեմաներին համապատասխան)[107]: Տվյալների պաշտպանության հրահանգի 25-րդ հոդվածը սահմանում է, որ տվյալների միջսահմանային փոխանցումը կարող է իրականացվել միայն այն դեպքում, երբ «խնդրի երրորդ երկիրն ապահովում է պաշտպանության համապատասխան մակարդակ», ինչը նշանակում է, որ երկիրը համապատասխանում է տվյալների պաշտպանության ԵՄ նվազագույն չափանիշներին[107]: Ստանդարտները ի թիվս բազմաթիվ դրույթների ներառում են բաղադրիչ, որը պաշտպանում է անձնական տվյալների հետագա մշակումից կամ փոխանցումից «հրաժարվելու» իրավունքը՝ այն ենթադրությամբ, որ տվյալները չեն կարող հետագայում մշակվել այնպես, որ դրանք չհամապատասխանեն այն նպատակին, որի համար դրանք հավաքվել են[107]:

Հաշվի առնելով թվային գաղտնիության բազմաթիվ կանոնակարգեր՝ ներառյալ մոռացվելու իրավունքի վերաբերյալ ԵՄ-ի և Միացյալ Նահանգների միջև անհամապատասխանությունները 25-րդ հոդվածը վտանգ է ներկայացնում անդրատլանտյան տվյալների հոսքերի համար: Հետևաբար ԵՄ-ն և Միացյալ Նահանգները սկսել են բանակցություններ՝ «Ապահով պորտ» համաձայնագրի միջոցով տարաձայնությունները միջնորդելու համար, որը երկու կողմերի միջև բանավեճերի և քննարկումների արդյունքում պահանջում է ընկերություններից անհատներին տրամադրել «հրաժարվելու» ընտրություն կամ հնարավորություն և ապահովում է այլ պաշտպանողական կանոնակարգ[108]:

Եվրոպական քաղաքացիների տվյալների վրա ԱՄՆ կառավարության կողմից իրականացված զանգվածային հսկողության արդյունքում «Ապահով պորտ» համաձայնագիրը անվավեր է ճանաչվել Եվրամիության Արդարադատության դատարանի կողմից՝ Շրեմսի գործով : Անվտանգ պորտի համաձայնագիրն այժմ փոխարինվել է Գաղտնիության վահանի սկզբունքներով:

Արձագանք և քննադատություն

խմբագրել

Հեղինակության կառավարման ընկերությունների արձագանքը

խմբագրել

Ընկերությունները, որոնք կառավարում են իրենց հաճախորդների առցանց հեղինակությունը արձագանքել են եվրոպական դատարանի որոշմանը՝ օգտվելով մոռացության իրավունքից որպես անցանկալի տեղեկատվությունը հեռացնելու միջոց[109]: Հեղինակության խորհրդատվական ընկերությունների կողմից օգտագործվող մեթոդներից մեկը յուրաքանչյուր հղման համար բազմաթիվ հարցումներ ներկայացնելն է, որոնք կազմված են տարբեր տեսանկյունների ՝ փորձելով հասնել հղումների հեռացմանը: Google-ը օրինակ չի սահմանափակում հարցումների քանակը, որոնք կարող են ուղարկվել տվյալ հղումը հեռացնելու համար[110]:

Քննադատություն

խմբագրել

Հիմնական քննադատությունները բխում են այն մտքից, որ մոռացված լինելու իրավունքը կսահմանափակի խոսքի ազատության իրավունքը[111][112][113]: Շատ երկրներ և հատկապես Միացյալ Նահանգները (Միացյալ Նահանգների Սահմանադրության առաջին փոփոխությամբ) ունեն շատ ուժեղ ներքին խոսքի ազատության օրենքներ, որոնք դժվար կլինի համատեղել մոռացված լինելու իրավունքի հետ[114]: Որոշ գիտնականներ տեսնում են, որ մոռացության իրավունքի միայն սահմանափակ ձևը կարող է համատեղել ԱՄՆ սահմանադրական իրավունքի հետ, երբ անհատը իրավունք է ստանում ջնջել իր կողմից անձամբ ներկայացված տվյալները[115][116][117]: Իրավունքի այս սահմանափակ ձևով անհատները չեն կարող հեռացնել այն նյութերը, որոնք վերբեռնվել են ուրիշների կողմից, քանի որ տեղեկատվության հեռացման պահանջը կարող է գրաքննություն և արտահայտման ազատության նվազեցում առացանել շատ երկրներում[118]: «Բաց հասարակության արդարադատության նախաձեռնությունից» Սանդրա Քոլիվերը պնդում է, որ ոչ բոլոր իրավունքները պետք է համատեղելի լինեն և երկու իրավունքների միջև այս հակամարտությունը չի վնասում որևէ մեկի գոյատևմանը[119]:

Տվյալների պաշտպանության ընդհանուր կանոնակարգի նախագիծը կազմվել է ընդհանուր գծերով և դա մտահոգություն է առաջացրել[120]: Օրենքը քննադատության է արժանացել այն պատճառով, որ դրա ընդունումը պահանջում է, որ տվյալները վերահսկող ընկերությունները բոլոր ջանքերը գործադրեն տեղեկատվություն ունեցող երրորդ անձանց նույնականացնելու և դրանք հեռացնելու համար[121]: Առաջարկվող կարգավորումը նաև քննադատության է արժանացել այն բանի համար, որ դա կարող է հանգեցնել գրաքննության ազդեցության, քանի որ ընկերությունները, ինչպիսիք են Facebook-ը կամ Google-ը, կցանկանան խուսափել տուգանքից այս օրենքի պատճառով և հետևաբար ավելի հավանական է, որ ջնջեն ամբողջ տեղեկատվությունը, քան տուգանքի ենթարկվեն, ինչը կարող է հանգեցնել lուրջ հետևանքների[121]: Բացի այդ մտահոգություններ կան անհատի վերաբերյալ այլ անձանց տեղադրած տեղեկատվությունը հեռացնելու պահանջի վերաբերյալ, օրինակ 4-րդ հոդվածի 2-րդ մասում անձնական տվյալների սահմանումը ներառում է «անհատին վերաբերող ցանկացած տեղեկատվություն»[122]: Քննադատները պնդել են, որ այն ընկերություններից կպահանջեր հեռացնել որոշակի անձի հետ կապված ցանկացած տեղեկատվություն՝ անկախ դրա աղբյուրից, ինչը հավասարազոր կլիներ գրաքննության և կհանգեցներ այն բանին, որ մեծ տվյալների մշակման ընկերությունները ոչնչացնեն շատ տվյալներ՝ ըստ այդ պահանջի[123]: Այդպիսի հեռացումը կարող է ազդել ձեռնարկությունների և անհատների՝ բիզնես ինտելեկտի կատարման ճշգրտության և կարողության վրա, մասնավորապես՝ կաշառակերության, հակակոռուպցիոն պահանջներին համապատասխանելու առումով շուկայի զննման և հաճախորդներին ճանաչելու օրենքներին[124]: Մոռացվելու իրավունքը կիրառվել է Google-ի որոնումներից ընկերության տնօրենների մասին 120 զեկույցներ հեռացնելու համար, որոնք հրապարակվել են Dato Capital իսպանական ընկերության կողմից, որը նման հաշվետվություններ է կազմում մասնավոր ընկերությունների տնօրենների մասին, որոնք ամբողջությամբ բաղկացած են այն տեղեկություններից, որոնք նրանք օրենքով պարտավոր են բացահայտել[124][125]: Fortune ամսագիրը ուսումնասիրել է Մեծ Բրիտանիայի տնօրենների պաշտոններին վերաբերող 64 զեկույցներ՝ պարզելով, որ 27-ում (42%) տնօրենը եղել է միակ անունը, մնացածներից միայն տնօրենն ու համատնօրեններն են եղել, իսկ 23-ում (36%) եղել են 2012 թվականից հետո տնօրեն դարձած անձանց մասին տվյալներ[125]:

Մյուս քննադատությունները պտտվում են հաշվետվողականության սկզբունքի շուրջ[126]:

Մտահոգություններ են եղել, որ առաջարկվող Տվյալների պաշտպանության ընդհանուր կանոնակարգը կհանգեցնի նրան, որ Google-ը և այլ համացանցային որոնիչները չեզոք որոնման արդյունքներ չեն արտադրի, այլ կստեղծեն կողմնակալ և տարբեր տեղերից հավաքված արդյունքներ և կվտանգեն ինտերնետի վրա հիմնված տեղեկատվության ամբողջականությունը[127]: Այս քննադատությունը հավասարակշռելու համար առաջարկվող Տվյալների պաշտպանության ընդհանուր կանոնակարգը ներառում է բացառություն «անձնական տվյալների մշակման համար, որն իրականացվում է բացառապես լրագրողական նպատակներով կամ գեղարվեստական կամ գրական արտահայտման նպատակով՝ անձնական տվյալների պաշտպանության իրավունքը կանոնների հետ համաձայնեցնելու նպատակով կառավարում է նաև խոսքի ազատությունը»[128]: 80-րդ հոդվածը պաշտպանում է խոսքի ազատությունը և թեև չի նվազեցնում տվյալների մատակարարների և սոցիալական մեդիայի կայքերի պարտավորությունները, այնուամենայնիվ «լրագրողական նպատակների» լայն իմաստի պատճառով թույլ է տալիս ավելի լայն ինքնավարություն և նվազեցնում է անհրաժեշտ տեղեկատվության քանակությունը[129]: Երբ Google-ը համաձայնեց կատարել վճիռը Եվրահանձնաժողովի փոխնախագահ Վիվիան Ռեդինգն ասել է, որ «Դատարանը նաև հասկացրել է, որ լրագրողական աշխատանքին չպետք է դիպչել, այն պետք է պաշտպանված լինի»[130]: Այնուամենայնիվ, Google-ին քննադատում էին տնտեսագիտության խմբագիր Ռոբերտ Փեսթոնի կողմից Սթեն Օ'Նիլի մասին BBC News-ի վեբբլոգում[131][132]: Չնայած այս քննադատություններին և Google-ի գործողություններին ընկերության գործադիր տնօրեն Լարի Փեյջը անհանգստություն է հայտնել, որ վճիռը «կօգտագործվի այլ կառավարությունների կողմից, որոնք Եվրոպայի նման առաջադեմ և զարգացած չեն՝ վատ բաներ անելու համար», թեև դրանից հետո իրեն հեռու է պահել այդ հայտարարությունից[133]: Օրինակ դաշնակահար Դեյան Լազիչը մեջբերում է «Մոռացված լինելու իրավունքը»՝ փորձելով հեռացնել իր վերաբերյալ բացասական կարծիքը The Washington Post- ից: Նա պնդել է, որ քննադատությունը «զրպարտիչ է, ստոր, վիրավորական և պարզապես անտեղի արվեստի համար»[134][135] և Լեհաստանի Կուտնո քաղաքի Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցու Սուրբ Լոուրենս ծխական համայնքը խնդրել է Google-ին հեռացնել լեհերեն Վիքիպեդիայի էջն այդ մասին[136]:

Գրաքննության ցուցիչը պնդում է, որ Կոստեջայի որոշումը «թույլ է տալիս անհատներին բողոքել որոնման համակարգերին իրենց դուր չեկած տեղեկատվության մասին՝ առանց իրավական վերահսկողության: Թեև որոշումը նախատեսված է մասնավոր անձանց համար՝ այն բացում է դուռը բոլորի համար, ովքեր ցանկանում են սպիտակեցնել իրենց անձնական պատմությունը: Դատարանի որոշումը հետադիմական քայլ է պիտակվել, որը սխալ է հասկանում հետախուզման դերն ու պատասխանատվությունը։ Շարժիչները և ավելի լայն ինտերնետը պետք է սարսափ պատճառի Եվրոպական միության բոլոր մարդկանց, որոնք հավատում են ազատ արտահայտվելուն և տեղեկատվության ազատության կարևորությանը»[137]:

2014 թվականին Անգլերեն Վիքիպեդիայի Գերի Հաթչ էջը Վիքիպեդիայի առաջին էջերից է եղել, որը Եվրոպական Միությունում հեռացվել է մի քանի որոնման համակարգերի հարցումների արդյունքներով[138][139]: The Daily Telegraph-ը 2014 թվականի օգոստոսի 6-ին ասել է, որ Վիքիպեդիայի համահիմնադիր Ջիմի Ուելսը «Մոռացված լինելու ԵՄ իրավունքը նկարագրել է որպես խորապես անբարո, քանի որ առցանց հանրագիտարանը վարող կազմակերպությունը զգուշացրել է, որ որոշումը կհանգեցնի հիշողության անցքերով լի համացանցի»[140]: Մյուս մեկնաբանները համաձայն չեն Ուելսի հետ՝ մատնանշելով այնպիսի խնդիրներ, ինչպիսիք են Google-ի որոնման արդյունքներում «վրեժխնդրական» պոռնո կայքերի հղումները[141][142] և մեղադրում են Google-ին գովազդային արշավ կազմակերպելու մեջ՝ օրենքին համապատասխանելու ծանր պարտավորությունից խուսափելու համար[143][144]: Քեմբրիջի համալսարանի իրավունքի և տեխնոլոգիայի գիտաշխատող Ջուլիա Փաուլսը Guardian-ի կողմից հրապարակված խմբագրականում հերքել է Ուելսի և Վիքիմեդիա հիմնադրամի մտահոգությունները՝ կարծիք հայտնելով, որ «Կա հիշողության և ճշմարտության հանրային ոլորտ և կա մասնավոր տարախք... Առանց մասնավոր լինելու ազատության, մենք ընդհանրապես չունենք ազատություն»[145]:

Ի պատասխան քննադատության՝ ԵՄ-ն հրապարակել է տեղեկատվական թերթիկ անդրադառնալով նրան, ինչն իր կարծիքով առասպել է մոռացության իրավունքի մասին[146]: Ի հավելումն սրան, օրենքի հետագա պարզաբանման համար տեղեկատվական թերթիկը տեղեկատվություն է տրամադրում C-131/12 դատական կարևոր գործի և հաճախակի տրվող հարցերի վերաբերյալ[147]:

Մոռացվելու իրավունքի հետ կապված այլ քննադատությունները վերաբերում են անչափահասների վերաբերյալ տվյալների հեռացման քաղաքականությանը: ԱՄՆ-ն ունի օրենքներ, որոնք պաշտպանում են անչափահասների գաղտնիությունը։ Կալիֆոռնիայի փոքր ջնջիչի օրենքը թույլ է տալիս Կալիֆոռնիայի 18 տարեկանից փոքր բնակիչներին խնդրել հեռացնել առցանց սերվերում իրենց տեղադրած տեղեկությունները: Օրենքը «տարածվում է կայքերի, սոցիալական մեդիայի կայքերի, բջջային հավելվածների և այլ առցանց ծառայությունների վրա»[148] և հետևում է «Եվրոպայի կողմից «մոռացված լինելու իրավունքի» ճանաչմանը[148]: Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտել 2015 թվականի հունվարի 1-ից և դեռ գործում է։ Առցանց «ծառայության» օպերատորները[149], որոնք ունեն ծառայություններ «ուղղված անչափահասներին»[149] պետք է թարմացնեն իրենց գաղտնիության քաղաքականությունը՝ ներառելով տվյալները հեռացնելու տարբերակը:

Մեծ Բրիտանիայում 2017 թվականի Պահպանողականների մանիֆեստը[150] ներառում է պարտավորություն, որը թույլ է տալիս սոցիալական մեդիա հարթակի օգտատերերին հեռացնել հնացած տեղեկատվությունը, որը տեղադրվել էր, երբ նրանք 18 տարեկանից փոքր են եղել: Միացյալ Թագավորությունը դեռ ամբողջությամբ չի ընդունել Արդարադատության Եվրոպական դատարանի որոշումը՝ կապված մոռացության մատնվելու իրավունքի և այն ԵՄ օրենք դառնալուց զերծ պահելու համար։ Այնուամենայնիվ առաջիկա ընտրություններում Միացյալ Թագավորությունում կարող են ընդունվել օրենքներ, որոնք թույլ են տալիս անչափահասներին հեռացնել ամոթալի գրառումները կամ լուսանկարները սոցիալական ցանցերում, որոնք հետագայում կարող են ազդել աշխատանքի դիմումների կամ հանրային իմիջի վրա:

Թերեզա Մեյը, որն այն ժամանակ Մեծ Բրիտանիայի վարչապետն էր, հանդես է եկել անչափահասների գաղտնիության իրավունքի երկարաձգման օգտին՝ թույլ տալով նրանց ունենալ տեղեկատվություն ջնջելու իրավունք: Գաղտնիության այս ընդլայնման մտադրությունները հիմնված են այն փաստի վրա, որ սոցիալական մեդիայի կայքերը պահպանում են տարիների տվյալները, որոնք ազդում են անչափահասների կյանքի վրա՝ տեղեկատվության տեղադրումից շատ ավելի ուշ[151]: Մեյն իր դիրքորոշումն արտահայտել է գաղտնիության վերաբերյալ ասելով, որ «Համացանցը մեծ հնարավորություններ է բերել, բայց նաև էական նոր ռիսկեր, որոնք ավելի արագ են զարգացել, քան հասարակության արձագանքը»[151]: Պահպանողական կուսակցությունը, որը իշխել է 2016-2019 թվականների մայիսին՝ առաջ է քաշել այնպիսի քաղաքականություն, որը ագրեսիվ կերպով հեռացնում է ապօրինի նյութերը համացանցից և տուգանում է այն ընկերություններին, որոնք միջոցներ չեն ձեռնարկում նշված նյութերը հեռացնելու համար[151]:

2015 թվականին Տեղեկատվական և ազատության ազգային հանձնաժողովը (CNIL) խնդրել է Google-ին հեռացնել տվյալները աշխարհի ցանկացած մասում հասանելի բոլոր տարբերակներից: Google-ը և այլ կազմակերպություններ պնդել են, որ տվյալների եվրոպական կարգավորող մարմիններին չպետք է թույլ տրվի որոշել, թե ինչ են գտնում ինտերնետի օգտատերերն ամբողջ աշխարհում, երբ նրանք օգտագործում են որոնման համակարգ[152]:

Հետազոտություն

խմբագրել
 
Մոռացության հայեցակարգային ակնարկ

CISPA-ի, Սաարլենդի համալսարանի[153] և Օքլենդի համալսարանի[154] անվտանգության հետազոտողները աշխատում են ծրագրային ապահովման մշակման ուղղությամբ[155]՝ մոռացված լինելու իրավունքի ավտոմատացմանը՝ մասշտաբային, ապացուցելի և գաղտնիության պահպանման եղանակով աջակցելու համար։ Թիմի ծրագրակազմը՝ Oblivion-ը, ավտոմատացնում է Google-ի որոնման արդյունքներում գտնված որևէ մեկի անձնական տվյալների ստուգման գործընթացը, որը կօգնի Google-ի աշխատակիցներին կառավարել հեռացման հարցումների մեծ ծավալը[156]:

Հետազոտողները նշել են, որ այս տեխնոլոգիայի ներկայիս հնարավորությունները որոշակի սահմանափակումներ ունեն։ Ծրագրային ապահովումը կարող է միայն որոշել, թե արդյոք տվյալ տեղեկատվությունը հասանելի է արդյոք, այլ ոչ թե արդյոք այն պետք է հեռացվի[157]:

Մեկ այլ նկատառում է օգտատիրոջ մահվան վերաբերյալ տվյալների ջնջման արձանագրությունները[158]:

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ Vaas, Lisa (25 September 2019). «Google wins landmark case: Right to be forgotten only applies in EU». Naked Security. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-01-23-ին. Վերցված է 9 May 2021-ին.
  2. ↑ Mantelero, Alessandro (2013). «The EU Proposal for a General Data Protection Regulation and the roots of the 'right to be forgotten'». Computer Law & Security Review. 29 (3): 229–235. doi:10.1016/j.clsr.2013.03.010.
  3. ↑ Weber, Rolf H. (2011). «The right to be forgotten: more than a Pandora's Box?». Journal of Intellectual Property, Information Technology and E-Commerce Law. 2: 120–130. Արխիվացված է օրիգինալից 2024-03-04-ին. Վերցված է 2024-10-01-ին.
  4. ↑ Arthur, Charles (4 July 2014). «What is Google deleting under the 'right to be forgotten' - and why? What if there were a page on a 'revenge porn' site about you - would you want to use Google's 'right to be forgotten' to get it taken out of search?». The Guardian. Վերցված է 11 August 2014-ին.
  5. ↑ Mayes, Tessa (2014-05-21). «We have no right to be forgotten online». The Guardian. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  6. ↑ Weber, Rolf H. (2011). «The right to be forgotten: more than a Pandora's Box?». Journal of Intellectual Property, Information Technology and E-Commerce Law. 2: 120–130. Արխիվացված է օրիգինալից 2024-03-04-ին. Վերցված է 2024-10-01-ին.
  7. ↑ Crovitz, L. Gordon (2010-11-15). «Crovitz: Forget any 'Right to Be Forgotten'». The Wall Street Journal. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  8. ↑ «La Justicia Argentina Sobreseyó a Adriana Noreña, Directora General de Google». Infotechnology.com. 2012-09-21. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  9. ↑ Carter, Edward L. "Argentina's Right to Be Forgotten." Emory International Law Review. 27 (2013): pg 23.
  10. ↑ «Search engines not responsible for content». Buenos Aires Herald. 2013-09-05. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Carter, Edward (January 2013). «Argentina's Right to be Forgotten». Emory International Law Review. 27 (1): 23.
  12. ↑ Carter, Edward (January 2013). «Argentina's Right to be Forgotten». Emory International Law Review. 27 (1): 23.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Zhang, Angela Huyue (2024). High Wire: How China Regulates Big Tech and Governs Its Economy. Oxford University Press. doi:10.1093/oso/9780197682258.001.0001. ISBN 9780197682258.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 Sixth Tone (2016-05-05). «Chinese Have No Right to Be Forgotten, Court Rules». Sixth Tone. Վերցված է 2016-05-23-ին.
  15. ↑ Arthur, Charles (14 May 2014). «Explaining the 'right to be forgotten' – the newest cultural shibboleth». The Guardian.
  16. ↑ Charte sur la publicité ciblée et la protection des internautes [Code of Good Practice on Targeted Advertising and the Protection of Internet Users] (PDF) (ֆրանսերեն), Secrétariat d'Etat chargé de la Prospective et du Développement de l'économie numérique, 2010
  17. ↑ Lynskey, Orla (May 2015). «Control over Personal Data in a Digital Age: Google Spain v AEPD and Mario Costeja Gonzalez» (PDF). Modern Law Review. 78 (3): 522–534. doi:10.1111/1468-2230.12126. S2CID 143317787.
  18. ↑ Villamar, Lawrence (September 22, 2015). «Expert: Google Cannot Escape French Law on Right to Be Forgotten». Yibada. Վերցված է October 20, 2020-ին.
  19. ↑ Directive 95/46/EC on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data. EU Directive 1995.
  20. ↑ Mitrou, Lilian; Karyda, Maria (2012). «EU's Data Protection Reform and the right to be forgotten—A legal response to a technological challenge?». 5th International Conference of Information Law and Ethics: 29–30. SSRN 2165245.
  21. ↑ Arthur, Charles (14 May 2014). «Explaining the 'right to be forgotten' – the newest cultural shibboleth». The Guardian.
  22. ↑ Mantelero, Alessandro (2013). «The EU Proposal for a General Data Protection Regulation and the roots of the 'right to be forgotten'». Computer Law & Security Review. 29 (3): 229–235. doi:10.1016/j.clsr.2013.03.010.
  23. ↑ European Commission. Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the Protection of Individuals with Regard to the Processing of Personal Data and On the Free Movement of Such Data (General Data Protection Regulation). 2012/0011 (COD). Article 17. Right to be forgotten and To Erasure
  24. ↑ «EU Privacy Removal». www.google.com.
  25. ↑ «How Google's New "Right To Be Forgotten" Form Works: An Explainer». Search Engine Land. 30 May 2014.
  26. ↑ Brindle, Beth (4 March 2015). «How can Google forget you?». How Stuff Works. Վերցված է 22 May 2015-ին.
  27. ↑ 27,0 27,1 Powles, Julia; Chaparro, Enrique. «How Google determined our right to be forgotten». The Guardian. Վերցված է 22 May 2015-ին.
  28. ↑ Kiss, Jemima (14 May 2015). «Dear Google: open letter from 80 academics on 'right to be forgotten'». The Guardian.
  29. ↑ «Search Removal Request Under Data Protection Law in Europe». Google. Վերցված է 22 May 2015-ին.
  30. ↑ Sullivan, Danny (30 May 2014). «How Google's New 'Right to be Forgotten' Form Works: An Explainer». Search Engine Land. Վերցված է 22 May 2015-ին.
  31. ↑ Arthur, Charles (27 June 2014). «Google removing 'right to be forgotten' search links in Europe». The Guardian.
  32. ↑ Martin, Alexander J. «'Right to be forgotten' festers as ICO and Google come to blows». The Register.
  33. ↑ Dean, James. «Google could face legal action over 'right to be forgotten' rejections». The Times.
  34. ↑ 34,0 34,1 Orlowski, Andrew (4 July 2014). «Google de-listing of BBC article 'broke UK and Euro public interest laws' - So WHY do it?». www.theregister.co.uk. The Register. Վերցված է 4 July 2014-ին.
  35. ↑ 35,0 35,1 Arthur, Charles (4 July 2014). «What is Google deleting under the 'right to be forgotten' - and why? What if there were a page on a 'revenge porn' site about you - would you want to use Google's 'right to be forgotten' to get it taken out of search?». The Guardian. Վերցված է 11 August 2014-ին.
  36. ↑ Drummond, David (10 July 2014). «We need to talk about the right to be forgotten». The Guardian.
  37. ↑ Orlowski, Andrew (17 June 2014). «Slippery Google greases up, aims to squirm out of EU privacy grasp. Will the huge advertising firm manage to spin its way free of the law?». www.theregister.co.uk. The Register. Վերցված է 11 August 2014-ին.
  38. ↑ Gibbs, Samuel (20 August 2015). «Google ordered to remove links to 'right to be forgotten' removal stories». The Guardian.
  39. ↑ «Transparency Report. European privacy requests for search removals». Google. Վերցված է 10 September 2015-ին.
  40. ↑ Powles, Julia (July 2015). «Why the BBC is wrong to republish 'right to be forgotten' links». The Guardian.
  41. ↑ Boiten, Eerke (24 August 2015). «Privacy watchdog takes first step against those undermining right to be forgotten». The Conversation.
  42. ↑ Tippmann, Sylvia; Powles, Julia (14 July 2015). «Google accidentally reveals data on 'right to be forgotten' requests». The Guardian.
  43. ↑ 43,0 43,1 43,2 Tippmann, Sylvia; Powles, Julia (2015-07-14). «Google accidentally reveals data on 'right to be forgotten' requests». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2016-02-29-ին.
  44. ↑ Hern, Alex (30 July 2015). «Google says non to French demand to expand right to be forgotten worldwide». The Guardian.
  45. ↑ «EU wants 'right to be forgotten' applied globally». CNET. CBS Interactive.
  46. ↑ Gibbs, Samuel (21 September 2015). «French data regulator rejects Google's right-to-be-forgotten appeal». The Guardian. Վերցված է 23 September 2015-ին.
  47. ↑ Chee, Foo Yun (24 September 2019). «Google wins landmark case limiting 'right to be forgotten' to Europe». Reuters. Վերցված է 24 September 2019-ին.
  48. ↑ «Press Release No112/19» (PDF). Court of Justice of the European Union. 24 September 2019. Վերցված է 2019-09-25-ին.
  49. ↑ «Transparency Report. European privacy requests for search removals». Google. Վերցված է 10 September 2015-ին.
  50. ↑ Corfield, Gareth. «EU court rules Right To Be Forgotten doesn't apply outside member states». www.theregister.com (անգլերեն). Վերցված է 2020-11-10-ին.
  51. ↑ Gstrein, Oskar Josef (2022). «The Right to be Forgotten in 2022-Luxembourg judges keep surfing the legislative void». Verfassungsblog: On Matters Constitutional (անգլերեն). doi:10.17176/20221220-121718-0. Վերցված է 2023-01-14-ին.
  52. ↑ Newman, Abraham (Jan 2015). «What the "right to be forgotten" means for privacy in a digital age». Science. 347 (6221): 507–508. Bibcode:2015Sci...347..507N. doi:10.1126/science.aaa4603. PMID 25635090.
  53. ↑ Powles, Julia (15 May 2014). «What we can salvage from 'right to be forgotten' ruling». Wired.co.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 16 May 2014-ին. Վերցված է 16 May 2014-ին.
  54. ↑ Solon, Olivia (13 May 2014). «People have the right to be forgotten, rules EU court». Wired.co.uk. Conde Nast Digital. Արխիվացված է օրիգինալից 14 May 2014-ին. Վերցված է 13 May 2014-ին.
  55. ↑ «Judgment of the Court of Justice in Case C-131/12: An internet search engine operator is responsible for the processing that it carries out of personal data which appear on web pages published by third parties» (Press release). Luxembourg. 13 May 2014. Վերցված է 13 May 2014-ին.
  56. ↑ «EU court backs 'right to be forgotten' in Google case». BBC News. 13 May 2014. Վերցված է 13 May 2014-ին.
  57. ↑ «EU court rules Google must tweak search results in test of 'right to be forgotten'». CBS News. 13 May 2014. Վերցված է 13 May 2014-ին.
  58. ↑ Streitfeld, David (13 May 2014). «European Court Lets Users Erase Records on Web». New York Times. Վերցված է 14 August 2014-ին.
  59. ↑ «Removal of Google personal information could become work intensive». Europe News.Net. Արխիվացված է օրիգինալից 21 October 2014-ին. Վերցված է 2 June 2014-ին.
  60. ↑ 60,0 60,1 Schwartz, John (November 12, 2009). «Two German Killers Demanding Anonymity Sue Wikipedia's Parent». New York Times. Վերցված է 2009-11-13-ին. «Wolfgang Werlé and Manfred Lauber became infamous for killing a German actor in 1990. Now they are suing to force Wikipedia to forget them.»
  61. ↑ Kravets, David (November 11, 2009). «Convicted Murderer Sues Wikipedia, Demands Removal of His Name». Wired News. «Wikipedia is under a censorship attack by a convicted murderer who is invoking Germany's privacy laws in a bid to remove references to his killing of a Bavarian actor in 1990.»
  62. ↑ «Cease and Desist letter» (PDF), Wired News, 2009
  63. ↑ «Wikipedia sued for publishing convicted murderer's name». The Register.
  64. ↑ Granick, Jennifer (10 November 2009). «Convicted Murderer To Wikipedia: Shhh!». Electronic Frontier Foundation. «Who killed Sedlmayr? Its [sic] a matter of public record, but if one of the men and his German law firm gets their way, Wikipedia (and EFF) will not be allowed to tell you. A few days ago, the online encyclopedia received a cease and desist letter from one of the convicts—represented by the aptly named German law firm Stopp and Stopp—demanding that the perpetrator's name be taken off of the Sedlmayr article page.»
  65. ↑ «Abwägung bei einem Unterlassungsanspruch zwischen dem Recht auf freie Meinungsäußerung und dem Persönlichkeitsrecht (Resozialisierung) bei elektronischen Pressearchiven einen Mordfall betreffend» (գերմաներեն). Hamburger Justiz. 18 January 2008. Վերցված է January 13, 2012-ին.
  66. ↑ Schwartz, John (November 12, 2009). «Two German Killers Demanding Anonymity Sue Wikipedia's Parent». New York Times. Վերցված է 2009-11-13-ին. «Wolfgang Werlé and Manfred Lauber became infamous for killing a German actor in 1990. Now they are suing to force Wikipedia to forget them.»
  67. ↑ Arthur, Charles (November 13, 2009). «Wikipedia sued by German killers in privacy claim». The Guardian. London. Վերցված է 2009-11-15-ին.
  68. ↑ «Vor 10 Jahren – Walter Sedlmayr ermordet». Deutschlandradio (գերմաներեն). 14 July 2000. Վերցված է 2009-12-17-ին.
  69. ↑ «Namen der Sedlmayr-Mörder bleiben online». Süddeutsche Zeitung. Վերցված է 2009-12-15-ին.
  70. ↑ «BGH-Urteil – Keine ständige Kontrolle von Online-Archiven» (գերմաներեն). Focus. December 15, 2009. Վերցված է 2012-01-13-ին.
  71. ↑ «Bundesverfassungsgericht - Entscheidungen - Auch bei gleichzeitiger Geltung der Unionsgrundrechte prüft das Bundesverfassungsgericht primär die deutschen Grundrechte *** Online-Pressearchive können zu Schutzvorkehrungen gegen die zeitlich unbegrenzte Verbreitung personenbezogener Berichte durch Suchmaschinen verpflichtet sein». 6 November 2019.
  72. ↑ 72,0 72,1 Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data (General Data Protection Regulation) (PDF), European Commission, 2012, Article 17 "Right to be forgotten and to erasure"
  73. ↑ «EUROPA - Press Releases - Press release - Data Protection Day 2014: Full Speed on EU Data Protection Reform». Europa.eu. January 27, 2014. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  74. ↑ Baldry, Tony; Hyams, Oliver (15 May 2014). «The Right to Be Forgotten». 1 Essex Court.
  75. ↑ «European Parliament legislative resolution of 12 March 2014 on the proposal for a regulation of the European Parliament and of the Council on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data (General Data Protection Regulation)». European Parliament.
  76. ↑ Powles, Julia (21 May 2014). «What did the media miss with the 'right to be forgotten' coverage?». The Guardian.
  77. ↑ «Factsheet on the 'Right to be Forgotten' ruling (case C-131/12)» (PDF). European Commission.
  78. ↑ «Fact Sheet: Plan to Protect Privacy in the Internet Age by Adopting a Consumer Privacy Bill of Rights | The White House». whitehouse.gov. 2012-02-23. Վերցված է 2014-08-09-ին – via National Archives.
  79. ↑ 79,0 79,1 «Delhi banker seeks 'right to be forgotten' online». The Times of India. May 2016. Վերցված է 2016-05-23-ին.
  80. ↑ «What is the Right to be Forgotten and how it could affect you?». CatchNews.com. Վերցված է 2016-05-23-ին.
  81. ↑ 81,0 81,1 81,2 81,3 «In A First An Indian Court Upholds The 'Right To Be Forgotten' [Read Order] | Live Law». Live Law. 2017-02-03. Վերցված է 2017-03-03-ին.
  82. ↑ 82,0 82,1 82,2 82,3 «Right to be forgotten: How a prudent Karnataka HC judgment could pave the way for privacy laws in India». Firstpost. 2017-02-07. Վերցված է 2017-03-03-ին.
  83. ↑ 83,0 83,1 «South Korea Releases Right to Be Forgotten Guidance». bna.com. Վերցված է 2016-05-23-ին.
  84. ↑ Guidelines on the Right to Request Access Restrictions on Personal Internet Postings"
  85. ↑ «방통위, '잊혀질 권리 가이드라인' 제정». 2016-03-25. Վերցված է 2016-09-18-ին.
  86. ↑ 심재석 (2016-04-01). «[심재석의 입장] 방통위의 이상한 '잊혀질 권리 가이드라인'». Byline Network. Վերցված է 2016-09-18-ին.
  87. ↑ «'네이버 지식iN' 질문 글, 개인정보 남아 있을 때만 '잊혀질 권리' 적용». Վերցված է 2016-09-18-ին.
  88. ↑ Lim, James. «South Korea Releases Right to Be Forgotten Guidance». Bloomberg BNA.
  89. ↑ Yulchon LLC. «Korea Communications Commission Releases Guidelines On "The Right to Be Forgotten"». Mondaq.
  90. ↑ Loi constitutionnelle modifiant la constitution de la République et canton de Genève (Cst-GE) (Pour une protection forte de l’individu dans l’espace numérique) (12945), ()
  91. ↑ Melvin v. Reid, 112 Cal.App. 285, 297 P. 91 (1931); Sidis v F-R Publishing Corporation 311 U.S. 711 61 S. Ct. 393 85 L. Ed. 462 1940 U.S.
  92. ↑ Melvin v. Reid, 112 Cal.App. 285, 297 P. 91 (1931)
  93. ↑ Friedman, Lawrence Meir (2007). «The Red Kimono [sic]: The Saga of Gabriel Darley Melvin». Guarding Life's Dark Secrets: Legal and Social Controls over Reputation, Propriety, and Privacy. Stanford University Press. էջեր 217–225. ISBN 978-0-8047-5739-3.
  94. ↑ Melvin v. Reid, 112 Cal.App. 285, 297 P. 91 (1931) at 852-853
  95. ↑ 95,0 95,1 Sidis v F-R Publishing Corporation 311 U.S. 711 61 S. Ct. 393 85 L. Ed. 462 1940 U.S.
  96. ↑ 96,0 96,1 Hendel, John (2012-01-25). «Why Journalists Shouldn't Fear Europe's 'Right to be Forgotten'». The Atlantic. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  97. ↑ Walker, Robert K. "The Right to be forgotten." 64 Hastings Law Journal 257, 2012. Pg 257.
  98. ↑ Steinberg, Joseph (2014-06-02). «Your Privacy Is Now At Risk From Search Engines -- Even If The Law Says Otherwise». Forbes. Վերցված է 2014-06-03-ին.
  99. ↑ «The U.S. Should Adopt the 'Right to Be Forgotten' Online». intelligencesquaredus.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-01-09-ին. Վերցված է 2024-10-01-ին.
  100. ↑ Coffee, Patrick (20 March 2015). «Hey Google: 9 in 10 Americans Want the 'Right to Be Forgotten'». Adweek.
  101. ↑ Eng, James (7 July 2015). «Consumer Watchdog: Google Should Extend 'Right To Be Forgotten' to U.S.». NBC News.
  102. ↑ «N.Y. bill would require people to remove 'inaccurate,' 'irrelevant,' 'inadequate' or 'excessive' statements about others». Washington Post. Վերցված է 17 March 2017-ին.
  103. ↑ Lapowsky, Issie (June 28, 2018). «California Unanimously Passes Historic Privacy Bill». Wired. Վերցված է September 17, 2019-ին.
  104. ↑ Wong, Queenie (2023-10-10). «Newsom signs bill that would make it easier to delete online personal data». Los Angeles Times (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2024-06-04-ին.
  105. ↑ «The Globe's Fresh Start initiative: Submit your appeal - The Boston Globe». BostonGlobe.com.
  106. ↑ 106,0 106,1 106,2 Kobrin, Stephen J. (2004). «Safe harbours are hard to find: the trans-Atlantic data privacy dispute, territorial jurisdiction and global governance». Review of International Studies. 30: 111–131. doi:10.1017/S0260210504005856. S2CID 145063263.
  107. ↑ 107,0 107,1 107,2 The Council: Common Position (EC) no. 95
  108. ↑ The Council: Common Position (EC) no. 95
  109. ↑ «The Inevitable Happened: First Company Provides "Right To Be Forgotten" Removal Service». Search Engine Land. 2014-06-25. Վերցված է 2017-03-03-ին.
  110. ↑ Scott, Mark (2014-07-08). «European Companies See Opportunity in the 'Right to Be Forgotten'». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017-03-03-ին.
  111. ↑ Volokh, Eugene (2000). «Freedom of Speech, Information Privacy, and the Troubling Implications of a Right to Stop People from Speaking about You». Stanford Law Review. 52 (5): 1049–1124. doi:10.2307/1229510. JSTOR 1229510.
  112. ↑ Solove, Daniel J. (2003). «The Virtues of Knowing Less: Justifying Privacy Protections against Disclosure». Duke Law Journal. 53 (3): 967–1065 [p. 976]. JSTOR 1373222.
  113. ↑ Mayes, Tessa (18 March 2011). «We have no right to be forgotten online». The Guardian.
  114. ↑ Whitman, James Q. (2004). «The Two Western Cultures of Privacy: Dignity Versus Liberty». Yale Law Journal. 113 (6): 1151–1221 [p. 1161–2]. doi:10.2307/4135723. JSTOR 4135723.
  115. ↑ Hendel, John (2012-01-25). «Why Journalists Shouldn't Fear Europe's 'Right to be Forgotten'». The Atlantic. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  116. ↑ Walker, Robert K. "The Right to be forgotten." 64 Hastings Law Journal 257, 2012. Pg 257.
  117. ↑ Ryan, Timothy (2011-05-02). «The Right To Be Forgotten: Questioning The Nature Of Online Privacy». PSFK. Վերցված է 2014-08-09-ին.(չաշխատող հղում)
  118. ↑ Bernal, Paul Alexander (2011). «A right to delete?». European Journal of Law and Technology. 2 (2). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-12-07-ին. Վերցված է 2014-05-14-ին.
  119. ↑ Coliver, Sandra. Editor. "Striking a Balance. Hate Speech, Freedom of Expression and Non-Discrimination." Article 19. (1992) International Centre against Censorship. Human Rights Centre. University of Essex.
  120. ↑ Fleischer, Peter (2011-03-09). «Privacy...?: Foggy thinking about the Right to Oblivion». Peterfleischer.blogspot.co.nz. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  121. ↑ 121,0 121,1 Rosen, Jeffrey (February 13, 2012). «The Right to Be Forgotten». Stanford Law Review. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  122. ↑ «Document 52012PC0011 — Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data (General Data Protection Regulation)». Eur-lex.europa.eu. 3.4.1. Chapter I - General Provisions, Article 4. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  123. ↑ «Privacy laws: Private data, public rules». The Economist. 2012-01-28. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  124. ↑ 124,0 124,1 Wright, Jason (19 January 2015). «Some Things Should Not Be 'Forgotten'». The Wall Street Journal. Վերցված է 16 February 2015-ին. «Consider the necessity for accurate business intelligence. Antibribery laws and "know your customer" regulations often require companies and individuals to do due-diligence checks on entities they want to do business with… The requirement for proper due diligence instils confidence, helps to prevent fraud and corruption, and informs businesses about potential risks… Several cases already illustrate how the "right to be forgotten" impedes business intelligence. Fortune magazine reported last year on Dato Capital, a company that compiles reports on the directors of private companies based in the United Kingdom and Spain… Dato's reports contained information that companies and directors are often required by law to disclose publicly, such as debt and financial history. Bleaching this from search results has made it more difficult for potential investors and business partners to understand the profile and history of individuals with whom they were considering doing business.»
  125. ↑ 125,0 125,1 Parloff, Roger (21 October 2014). «Company directors are deep-sixing Google links citing 'right to be forgotten'». Fortune. Վերցված է 17 February 2015-ին.
  126. ↑ Zittrain, Jonathan (13 July 2014). «The right to be forgotten ruling leaves nagging doubts». Financial Times. Վերցված է 19 July 2015-ին.
  127. ↑ Rosen, Jeffrey (February 13, 2012). «The Right to Be Forgotten». Stanford Law Review. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  128. ↑ Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data (General Data Protection Regulation) (PDF), European Commission, 2012, Article 17 "Right to be forgotten and to erasure"
  129. ↑ Mantelero, Alessandro (2013). «The EU Proposal for a General Data Protection Regulation and the roots of the 'right to be forgotten'». Computer Law & Security Review. 29 (3): 229–235. doi:10.1016/j.clsr.2013.03.010.
  130. ↑ «'Right to be forgotten' and online search engines ruling» (Press release). European Commission. 2014-06-03. Վերցված է 2014-07-03-ին.
  131. ↑ Peston, Robert (2 July 2014). «Why has Google cast me into oblivion?». BBC News. Վերցված է 2014-07-03-ին.
  132. ↑ Scheer, Peter Z. (July 2, 2014). «The 'Right to Be Forgotten' Is Already Messing Up Journalism». Truthdig. Վերցված է 2014-07-03-ին.
  133. ↑ Gibbs, Samuel (24 July 2014). «Google hauled in by Europe over 'right to be forgotten' reaction». The Guardian.
  134. ↑ «Musician attempts use EU Right To Be Forgotten to hide a bad review». Վերցված է 11 November 2014-ին.
  135. ↑ Dewey, Caitlin. «Pianist asks The Washington Post to remove a concert review under the E.U.'s 'right to be forgotten' ruling». The Washington Post. Արխիվացված օրիգինալից 14 November 2014-ին.
  136. ↑ «Notice of removal from Google Search» (PDF). WikiMedia Foundation. Վերցված է 23 November 2014-ին.
  137. ↑ «Index blasts EU court ruling on "right to be forgotten"». Index on Censorship. 2014-05-13. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  138. ↑ Chubb, Karla. «Request made to remove Gerry 'The Monk' Hutch from EU search results». Newstalk. Վերցված է 6 August 2014-ին.
  139. ↑ Curties, Sophie; Philipson, Alice (6 August 2014). «Wikipedia founder: EU's Right to be Forgotten is 'deeply immoral'». The Daily Telegraph. Վերցված է 6 August 2014-ին.
  140. ↑ «Wikipedia founder: EU's Right to be Forgotten is 'deeply immoral'». The Telegraph. 6 August 2014. Վերցված է 7 August 2014-ին.
  141. ↑ Arthur, Charles (4 July 2014). «What is Google deleting under the 'right to be forgotten' - and why? What if there were a page on a 'revenge porn' site about you - would you want to use Google's 'right to be forgotten' to get it taken out of search?». The Guardian. Վերցված է 11 August 2014-ին.
  142. ↑ Edwards, Lilian (29 July 2014). «Revenge porn: why the right to be forgotten is the right remedy». The Guardian. Վերցված է 11 August 2014-ին.
  143. ↑ Orlowski, Andrew (4 July 2014). «Google de-listing of BBC article 'broke UK and Euro public interest laws' - So WHY do it?». www.theregister.co.uk. The Register. Վերցված է 4 July 2014-ին.
  144. ↑ Orlowski, Andrew (17 June 2014). «Slippery Google greases up, aims to squirm out of EU privacy grasp. Will the huge advertising firm manage to spin its way free of the law?». www.theregister.co.uk. The Register. Վերցված է 11 August 2014-ին.
  145. ↑ Powles, Julia (8 August 2014). «Jimmy Wales is wrong: we do have a personal right to be forgotten». The Guardian. Վերցված է 11 August 2014-ին.
  146. ↑ «Mythbuster: The Court of Justice of the EU and the "Right to be Forgotten"». European Commission's Directorate General for Justice and Consumers. 18 September 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 24 September 2014-ին. Վերցված է 5 November 2018-ին – via archive.org.
  147. ↑ «Factsheet on the 'Right to be Forgotten' ruling» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019-12-12-ին. Վերցված է 2020-03-02-ին.
  148. ↑ 148,0 148,1 «California enacts "Right to be Forgotten" for Minors - Data Protection Report». Data Protection Report. 2015-01-14. Վերցված է 2017-05-31-ին.
  149. ↑ 149,0 149,1 Lewis, Morgan; Kapoor, Bockius LLP-Rahul; Hirsch, W. Reece; Yaghoubi, Shokoh H. (12 July 2016). «Get to Know California's 'Online Eraser' Law | Lexology». Վերցված է 2017-05-31-ին.
  150. ↑ «UK Election 2017 - Tories offer under-18s the Right to be Forgotten, threaten big fines for social media firms». diginomica. 2017-05-15. Վերցված է 2017-05-31-ին.
  151. ↑ 151,0 151,1 151,2 «May Tells Facebook to Offer Kids the Right to Delete Information». Bloomberg.com. 2017-05-12. Վերցված է 2017-05-31-ին.
  152. ↑ «France tries to impose 'Right to be Forgotten' globally. Google fights». September 17, 2018.
  153. ↑ «CISPA: The Center for IT-Security, Privacy, and Accountability».
  154. ↑ «School of Computer Science - The University of Auckland». www.auckland.ac.nz.
  155. ↑ Simeonovski, Milivoj; Bendun, Fabian (2015). «Oblivion: Mitigating Privacy Leaks by Controlling the Discoverability of Online Information». arXiv:1506.06033 [cs.CR].
  156. ↑ «'Oblivion' Is the Software That Could Automate the 'Right to Be Forgotten'». Motherboard. 22 June 2015. Վերցված է 2016-02-29-ին.
  157. ↑ «'Oblivion' Is the Software That Could Automate the 'Right to Be Forgotten'». Motherboard. 22 June 2015. Վերցված է 2016-02-29-ին.
  158. ↑ Lott-Lavigna, Ruby (17 February 2019). «The weird rise of cyber funerals». Wired UK. Վերցված է 19 February 2019-ին.

Գրականություն

խմբագրել

Հոդվածներ

խմբագրել
  • Ausloos, Jef (2012). «The 'Right to be forgotten'—Worth remembering?». Computer Law & Security Review. 28 (2): 143–152. doi:10.1016/j.clsr.2012.01.006.
  • Bennett, Steven C. "Right to be forgotten: Reconciling EU and US Perspectives, The." Berkeley J. Int'l L. 30 (2012): 161.
  • Blackman, Josh. "Omniveillance, Google, Privacy in Public, and the Right to Your Digital Identity: A Tort for Recording and Disseminating an Individual's Image over the Internet." Santa Clara L. Rev. 49 (2009): 313.
  • Bolton, Robert, "The Right to Be Forgotten: Forced Amnesia in a Technological Age," 31 J. Marshall J. Info. Tech. & Privacy L. 133 (2015).
  • Castellano, Pere Simón. "The right to be forgotten under European Law: a Constitutional debate." (2012).
  • Gstrein, Oskar Josef (2020). «Right to be forgotten: european data imperialism, national privilege, or universal human right?». Review of European Administrative Law. 13 (1): 125–152. doi:10.7590/187479820X15881424928426. hdl:11370/c0c30877-189b-4fd0-b10e-5ab821bd58d3. S2CID 219133835. SSRN 3530995.
  • Koops, E. J. "Forgetting footprints, shunning shadows: A critical analysis of the 'right to be forgotten' in big data practice." SCRIPTed 8, no. 3 (2011): 229-256.
  • Palazzi, Pablo. "El reconocimiento en Europa del derecho al olvido en Internet." La Ley 10 de junio de 2014: (2014).
  • Palazzi, Pablo. "Derecho al olvido en Internet e información sobre condenas penales (a propósito de un reciente fallo holandés)." La Ley 17 de diciembre de 2014: (2014).
  • Rosen, Jeffrey. "The right to be forgotten." Stanford law review online 64 (2012): 88.
  • Simeonovski, Milivoj; Bendun, Fabian; Asghar, Muhammad Rizwan; Backes, Michael; Marnau, Ninja; Druschel, Peter. "Oblivion: Mitigating Privacy Leaks by Controlling the Discoverability of Online Information." The 13th International Conference on Applied Cryptography and Network Security (ACNS 2015).
  • Gallo Sallent, Juan Antonio; "El Derecho al Olvido en Internet: Del Caso Google al Big Data" (2015) (ed.): CreateSpace,, Barcelona, España. 978-1511412124.
  • Alexander Tsesis. "The Right to Erasure: Privacy and the Indefinite Retention of Data", 49 Wake Forest Law Review 433 (2014).

Գրքեր

խմբագրել
  • Ausloos, Jef (2020). The Right to Erasure in EU Data Protection Law. Oxford University Press. 9780198847977.
  • Eichhorn, Kate (2019). The End of Forgetting: Growing Up with Social Media. Harvard University Press. ISBN 978-0674976696.
  • Jones, Meg Leta (2016). Ctrl + Z: The Right to Be Forgotten. NYU Press. ISBN 978-1479881703.

Գործեր

խմբագրել
  • Melvin v. Reid 112 Cal.App. 285, 297 P. 91 (1931)
  • Sidis v F-R Publishing Corporation 311 U.S. 711 61 S. Ct. 393 85 L. Ed. 462 1940 U.S.
  • Google Spain, S.L., Google Inc. y Agencia Española de Protección de Datos (AEPD), Mario Costeja González ECLI:EU:C:2014:317

Օրենսդրություն

խմբագրել
  • Directive 95/46/EC on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data. EU Directive 1995.
  • European Commission. Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the Protection of Individuals with Regard to the Processing of Personal Data and On the Free Movement of Such Data (General Data Protection Regulation). 2012/0011 (COD). Article 3. "Territorial Scope."

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
Ստացված է «https://hy.wiki.x.io/w/index.php?title=Մոռացված_լինելու_իրավունք&oldid=10154925» էջից