Շամբերի
Շամբերի (ֆր.՝ Chambéry), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հարավարևելյան մասում՝ Օվերն-Ռոն-Ալպեր մարզում, որի կազմում ընդգրկված Սավոյ դեպարտամենտի վարչական կենտրոնն է և գլխավոր բնակավայրը։ Ընկած է Հարավային Ալպերում՝ Բուրժե լճից 9 կիլոմետր դեպի հարավ, լեռներով շրջապատված գեղատեսիլ հովտում, երկրի մայրաքաղաք Փարիզից մոտավորապես 460, մերձակա խոշոր բնակավայրից՝ Լիոն քաղաքից 90 կիլոմետր հեռավորության վրա[4]։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 270 մետր է։ Ունի օդանավակայան։ Համալսարանական քաղաք է։ Շամբերիից ոչ հեռու գտնվում են բնության «Մասիֆ դը Բոժ» և «Մասիֆ դը լյա Շարտրյոզ» տարածաշրջանային պարկերը։ Քաղաքն ընդգրկված է Ալպիական աղեղի բնակավայրերի կայուն զարգացման ծրագրում։ 2006 թվականին ճանաչվել է «Տարվա ալպիական քաղաք»։ 2011 թվականի տվյալներով նրա բնակչության թվաքանակը եղել է 58.437[5]:
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Շամբերի | |||||
| ֆր.՝ Chambéry[1] | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Ֆրանսիա | ||||
| Համայնք | arrondissement of Chambéry? և Սավոյ | ||||
| Մակերես | 20,99 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 270 մետր, 245 մետր, 560 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▲59 856 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||||
| Փոստային դասիչ | 73000[3] | ||||
| Պաշտոնական կայք | chambery.fr(ֆր.) | ||||
| |||||
Պատմություն
խմբագրելՔաղաքի ներկայիս տարածքում դեռևս հինհռոմեական ժամանակներում եղել է Lemencum բնակավայրը։
XI դարում այն հիշատակվել է Camberiacum անունով։ XII—XIII դարերում եղել է առանձին կոմսություն։
1232 թվականին միացվել է Սավոյային և դարձել Սավոյայի դուքսերի աթոռանիստը։
Նորագույն ժամանակներում մինչև 2015 թվականը համայնքը գտնվել է Ռոն-Ալպեր մարզի կազմում, 2016 թվականից ներառվել է նորակազմ, միավորյալ Օվերն-Ռոն-Ալպեր մարզում[6]։
Ժողովրդագրություն
խմբագրելԲնակչության թվաքանակի փոփոխությունները[7]
Կլիմա
խմբագրել| Շամբերիի օդանավակայան (1981–2010 averages)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 17.9 (64.2) |
20.7 (69.3) |
25.1 (77.2) |
29.5 (85.1) |
32.7 (90.9) |
36.1 (97) |
38.8 (101.8) |
38.8 (101.8) |
32.0 (89.6) |
29.0 (84.2) |
23.3 (73.9) |
22.7 (72.9) |
38.8 (101.8) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 5.8 (42.4) |
7.9 (46.2) |
12.6 (54.7) |
16.3 (61.3) |
20.8 (69.4) |
24.6 (76.3) |
27.4 (81.3) |
26.6 (79.9) |
22.0 (71.6) |
16.7 (62.1) |
10.1 (50.2) |
6.4 (43.5) |
16.5 (61.7) |
| Միջին օրական °C (°F) | 2.2 (36) |
3.6 (38.5) |
7.4 (45.3) |
10.7 (51.3) |
15.2 (59.4) |
18.7 (65.7) |
21.0 (69.8) |
20.4 (68.7) |
16.5 (61.7) |
12.1 (53.8) |
6.3 (43.3) |
3.1 (37.6) |
11.5 (52.7) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −1.4 (29.5) |
−0.7 (30.7) |
2.1 (35.8) |
5.1 (41.2) |
9.7 (49.5) |
12.8 (55) |
14.7 (58.5) |
14.2 (57.6) |
11.0 (51.8) |
7.4 (45.3) |
2.5 (36.5) |
−0.2 (31.6) |
6.5 (43.7) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −19.0 (−2.2) |
−14.4 (6.1) |
−10.3 (13.5) |
−4.6 (23.7) |
−1.4 (29.5) |
2.8 (37) |
5.4 (41.7) |
5.0 (41) |
1.0 (33.8) |
−4.3 (24.3) |
−10.8 (12.6) |
−13.5 (7.7) |
−19.0 (−2.2) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 102.6 (4.039) |
91.5 (3.602) |
100.0 (3.937) |
92.2 (3.63) |
104.2 (4.102) |
94.8 (3.732) |
86.6 (3.409) |
91.7 (3.61) |
111.8 (4.402) |
122.6 (4.827) |
105.0 (4.134) |
118.0 (4.646) |
1221 (48,07) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}}) | 9.8 | 8.2 | 10.4 | 10.3 | 11.5 | 9.7 | 7.9 | 8.9 | 8.6 | 10.8 | 10.0 | 10.5 | 116.6 |
| Միջ. ձնառատ օրեր | 5.4 | 4.6 | 2.2 | 1.2 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 1.7 | 3.2 | 18.3 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 77.7 | 104.4 | 156.7 | 172.8 | 202.5 | 234.0 | 260.1 | 232.5 | 176.3 | 121.4 | 71.2 | 60.6 | 1870,3 |
| աղբյուր: Météo France[8] | |||||||||||||
Պատկերասրահ
խմբագրել
.JPG)
.JPG)
Քույր քաղաքներ
խմբագրելՇամբերին բարեկամական ու գործընկերային սերտ հարաբերություններ է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ[9].
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Code officiel géographique
- ↑ Populations légales 2021 — The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
- ↑ Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
- ↑ Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів
- ↑ «Кількість населення у 2011 році». INSEE. Վերցված է 28 вересня 2014-ին.(ֆր.)
- ↑ Виписка з протоколу Ради міністрів 18.06.2014 Національних зборів Франції(ֆր.)
- ↑ INSEE (ZIP 2,2 MB)
- ↑ «Données climatiques de la station de Chambéry» (PDF) (ֆրանսերեն). Meteo France. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
- ↑ «Villes en coopération». chambery.fr (ֆրանսերեն). Chambéry. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
Գրականություն
խմբագրել- «Շամբերի». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել
Chambéry travel guide from Wikivoyage- Official website
- STAC Արխիվացված 2011-09-11 Wayback Machine – the local bus system
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շամբերի» հոդվածին։ |