Պորտու Վելյու
Պորտու Վելյու (պորտուգալերեն՝ Porto Velho. Պորտուգալերեն արտասանություն: [[Միջազգային հնչյունական այբուբեն|[ˈpoʁtu ˈvɛʎu]]], պորտուգալերենից թարգմանած՝ նշանակում է Հին նավահանգիստ), քաղաք և համայնք Բրազիլիայում, Ամազոն գետի ավազանում, վերջինիս կարևորագույն վտակներից մեկի՝ Մադեյրայի արևելյան ափին։ Ռոնդոնիա նահանգի վարչական կենտրոնն է ու ամենախոշոր բնակավայրը, ինչպես նաև՝ կաթոլիկ եկեղեցու արքեպիսկոպական նստավայր։ Բրազիլիայի ամենաընդարձակ տարածքն ունեցող նահանգային վարչական կենտրոնն է։ 2018 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 519.531[2] 2018 est.[2]: Պորտու Վելյուն տրանսպորտային կարևոր հանգույց է տարածաշրջանում։
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Պորտու Վելյու | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Բրազիլիա | ||||
| Համայնք | Ռոնդոնիա | ||||
| Հիմնադրված է | 1914 թ. | ||||
| Մակերես | 34 082,366 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 83±1 մետր, 122 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▼460 434 մարդ (2022)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC−4 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 69 | ||||
| Փոստային դասիչ | 76800-000 | ||||
| Պաշտոնական կայք | portovelho.ro.gov.br | ||||
| |||||
Վիճակագրություն
խմբագրել- Համախառն ներքին արդյունքը, 2005 թվականի դրությամբ, կազմում է՝ 3.656.512 հազար ռեալ[3] (տվյալները Բրազիլիայի աշխարհագրության և վիճակագրության ինստիտուտի)
- Համախառն ներքին արդյունքը մեկ շնչի հաշվով, 2005 թվականի դրությամբ, կազմում է՝ 9.779,00 ռեալ[4] (տվյալները Բրազիլիայի աշխարհագրության և վիճակագրության ինստիտուտի)
- Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը, 2000 թվականի դրությամբ, կազմում է՝ 0,763 (տվյալները ՄԱԿ-ի զարգացման ծրագրի)։
Կլիմա
խմբագրել| Պորտու Վելյու (1961–1990)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 37.2 (99) |
36.4 (97.5) |
38.7 (101.7) |
37.1 (98.8) |
36.8 (98.2) |
38.8 (101.8) |
37.9 (100.2) |
40.9 (105.6) |
39.4 (102.9) |
40.0 (104) |
39.7 (103.5) |
38.0 (100.4) |
40.9 (105.6) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 31.3 (88.3) |
31.5 (88.7) |
31.7 (89.1) |
31.6 (88.9) |
31.6 (88.9) |
31.7 (89.1) |
32.7 (90.9) |
34.3 (93.7) |
34.0 (93.2) |
33.3 (91.9) |
32.6 (90.7) |
31.6 (88.9) |
32.3 (90.1) |
| Միջին օրական °C (°F) | 25.5 (77.9) |
25.5 (77.9) |
25.6 (78.1) |
25.7 (78.3) |
25.3 (77.5) |
24.7 (76.5) |
24.6 (76.3) |
25.9 (78.6) |
26.2 (79.2) |
26.1 (79) |
26.0 (78.8) |
25.5 (77.9) |
25.6 (78.1) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 21.7 (71.1) |
21.8 (71.2) |
21.8 (71.2) |
21.9 (71.4) |
21.0 (69.8) |
19.2 (66.6) |
18.3 (64.9) |
19.0 (66.2) |
20.8 (69.4) |
21.8 (71.2) |
22.0 (71.6) |
22.0 (71.6) |
20.9 (69.6) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | 14.4 (57.9) |
15.4 (59.7) |
12.0 (53.6) |
12.8 (55) |
12.0 (53.6) |
11.8 (53.2) |
7.4 (45.3) |
10.0 (50) |
12.1 (53.8) |
17.7 (63.9) |
18.1 (64.6) |
11.0 (51.8) |
7.4 (45.3) |
| Անձրևի տեղումներ մմ (դյույմ) | 320.9 (12.634) |
316.0 (12.441) |
273.9 (10.783) |
251.0 (9.882) |
126.6 (4.984) |
49.2 (1.937) |
24.2 (0.953) |
36.4 (1.433) |
119.9 (4.72) |
192.7 (7.587) |
225.2 (8.866) |
319.1 (12.563) |
2255,1 (88,783) |
| Միջ. անձրևոտ օրեր (≥ 1.0 mm) | 19 | 19 | 20 | 17 | 11 | 4 | 3 | 4 | 11 | 13 | 16 | 19 | 156 |
| % խոնավություն | 89 | 88 | 89 | 89 | 86 | 84 | 80 | 82 | 84 | 86 | 87 | 88.7 | 86.1 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 107.1 | 98.3 | 124.0 | 140.1 | 183.7 | 226.7 | 259.7 | 234.0 | 186.8 | 166.7 | 137.1 | 124.2 | 1988,4 |
| աղբյուր: Brazilian National Institute of Meteorology (INMET).[5][6][7][8][9][10][11][12][13] | |||||||||||||
Պատկերասրահ
խմբագրել
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Tabela 9605 - População residente, por cor ou raça, nos Censos Demográficos
- ↑ 2,0 2,1 «Brazilian Institute of Geography and Statistics» (PDF) (բրազիլական պորտուգալերեն). 2018. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 6-ին. «2018 Estimates of Population»
- ↑ GDP (PDF) (Portuguese). Porto Velho, Brazil: IBGE. 2005. ISBN 85-240-3919-1. Վերցված է 2007 թ․ հուլիսի 18-ին.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ per capita income (PDF) (Portuguese). Porto Velho, Brazil: IBGE. 2005. ISBN 85-240-3919-1. Վերցված է 2007 թ․ հուլիսի 18-ին.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Temperatura Média Compensada (°C)» (Portuguese). Brazilian National Institute of Meteorology. 1961–1990. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Temperatura Máxima (°C)» (Portuguese). Brazilian National Institute of Meteorology. 1961–1990. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Temperatura Mínima (°C)» (Portuguese). Brazilian National Institute of Meteorology. 1961–1990. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Precipitação Acumulada Mensal e Anual (mm)» (Portuguese). Brazilian National Institute of Meteorology. 1961–1990. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Número de Dias com Precipitação Mayor ou Igual a 1 mm (dias)». Brazilian National Institute of Meteorology. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ «Insolação Total (horas)». Brazilian National Institute of Meteorology. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ «Umidade Relativa do Ar Média Compensada (%)». Brazilian National Institute of Meteorology. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ «Temperatura Máxima Absoluta (ºC)». Brazilian National Institute of Meteorology (Inmet). Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ «Temperatura Mínima Absoluta (ºC)». Brazilian National Institute of Meteorology (Inmet). Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.(չաշխատող հղում)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Prefeitura Municipal de Porto Velho (official page of Porto Velho)
- Unofficial page of Porto Velho history
- Facebook Արխիվացված 2021-01-17 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պորտու Վելյու» հոդվածին։ |