Պրոլին
Պիրոլին, a-պ իրոլիդինկարբոնաթթու, հետերոցիկլային ամինաթթու (ավելի ստույգ՝ փոխարինելի ամինաթթու, այսինքն՝ օրգանիզմում սինթեզվում է)։Անգույն, ջրում և էթանոլում հեշտ լուծվող նյութ է:Մտնում է շատ սպիտակուցների (կոլլագենի հիմնական բաղադրամասերից է), ինսուլինի կազմության մեջ, ։
Պրոլին | |
---|---|
Քիմիական բանաձև | C₅H₉NO₂ |
Մոլային զանգված | 1,9E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
Հալման ջերմաստիճան | 221 °C °C |
Քիմիական հատկություններ | |
pKa | 1,99 ± 0[2] |
Դասակարգում | |
CAS համար | 609-36-9 |
PubChem | 614, 25246272 |
EINECS համար | 210-189-3 |
SMILES | C1CC(NC1)C(=O)O |
ЕС | 210-189-3 |
RTECS | TW3584000 |
ChEBI | 594 |
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) |
Գոյություն ունի օպտիկապես ակտիվ D,L և DL ռացեմիկ ձևերով։ Լ-պիրոլին պարունակվում է բոլոր բնական սպիտակուցներում, հատկապես հարուստ են բուսական սպիտակուցները՝ պիրոլամինները, կոլագենը, P կազեինը են։
L-պիրոլինը մտնում է ինսուլինի, ադրենոկորտիկոտրոպ հորմոնի, գրամիցիդին С-ի և այլ կենսաբանորեն ակտիվ պեպտիդների բաղադրության մեջ։ D-պիրոլին պարունակվում է որոշ ալկալոիդներում։ Պիրոլինը փոխարինելի ամինաթթու է, կենսասինթեզն օրգանիզմում ընթանում է օրնիթինից։ Ասկորբինաթթվի մասնակցությամբ պիրոլինը օքսիդանալով՝ վեր է ածվում օքսիպրոլինի։ D,L-պիրոլին սինթեզել է 1900 թ. գերմանացի կենսաքիմիկոս Ռիխարդ Վիլշտետերը (R․ Willstatter, 1872-1942)։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 DL-Proline
- ↑ Ratner S., Clarke H. T. The Action of Formaldehyde upon Cysteine // J. Am. Chem. Soc. / P. J. Stang — ACS, 1937. — Vol. 59, Iss. 1. — P. 200—206. — ISSN 0002-7863; 1520-5126; 1943-2984 — doi:10.1021/JA01280A050
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 439)։ |