Ռադամանտուս, (հին հունարեն՝ Ῥαδάμανθυς,- հին հունական դիցաբանության մեջ համարվում է Զևսի և Եվրոպայի որդին[4], Մինոսի և Սարպեդոնի եղբայրը։ Համաձայն բանաստեղծ Կինեֆոնի, Ռադամանտուսը Հեփեստոսի, ով Տալի որդին էր, իսկ սա էլ Կրետեի որդին էր[5]։

Ռադամանտուս
ՏեսակՀին հունական դիցաբանության կերպար
ԴիցաբանությունՀունական
Սեռարական
Երևի համընկնում էAleus?[1]
ՀայրԶևս
ՄայրԵվրոպա
ԵղբայրՄինոս, Սարպեդոն
Քույր/ԵղբայրՄինոս[2][3] և Սարպեդոն
ԱմուսինԱլկեմնա
ԶավակներԷնոպիոն, Erythrus? և Gortys?
ՀատկանիշներԱրդարադատ
 Rhadamanthus Վիքիպահեստում

Ծնվել է Կրետեում, որտեղ ցլի կերպարանքով Զևսը փախցրեց Եվրոպային։ Կրետեի արքա Աստերիոնը, ամուսնանալով Եվրոպայի հետ, որդեգրեց նրա երեխաներին[6]։ Աստերիոնը մահացավ անժառանգ և նրանց թողեց իր իշխանությունը։ Ռադամանտուսը, հռչակված լինելով իր արդարությամբ՝ կրետացիներին օրենքներ տվեց[7][8]։

Համաձայն Ցեցի, նա սպանել է եղբորը և վտարվել։ Հայրենիքից վտարված լինելով[9], նա բնակություն է հաստատել Օկալեում, որը Բեոթիայում էր, և ամուսնացել է Հերակլեսի մոր՝ Ամֆիտրիոնի այրի Ալկեմնայի հետ[10][11]։ Նրա որդիներն են Գորտինը և Էրիիթրեան[5]։

Մահից հետո, նա իր արդարության համար Մինոսի և Էակոսի հետ դարձել է դատավոր անդրշիրիմյան աշխարհում - Հադեսի հետ[12][13]։ (Մեկ այլ վարկածով - Էլիզեայում Քրոնոսի հետ[11][14].) Ապրում է Ելիսեյան դաշտերում կամ Օրհնյալների կղզիներում։ Ըստ Հոմերոսի, կապված է ֆեակների հետ, բայց պարզ չէ՝ ինչպես[15]։

Նրա հրահանգները ուրվագծված են Հեսիոդոսի պոեմում («Մեծ չարչարանքներ»)։ Կրետեի նույնանուն ողբերգության գործող անձն է։ Նրա անունը դարձել է խիստ դատավորի անվանական[16]։

Համաձայն պատմաբան Էֆորիոսի, եսել է անգամ հին Ռադամանտուս, ով առաջինն է միավորել Կրետեի քաղաքները և քաղաքակրթել այն, հաստատել կանոններ, սահմանելով դրանք, ինչպես ինքն է ասում՝ ստացած Զևսից։ Իսկ Մինոսը, ապրելով ավելի ուշ, ընդօրինակել է նրան[17]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Thraemer E. Aleos 2 (գերմ.) // Kategorie:RE:Band I,1 — 1893.
  2. Любкер Ф. Rhadamanthys (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1152.
  3. Любкер Ф. Minos (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 873.
  4. Гомер. Илиада XIV 322
  5. 5,0 5,1 Павсаний. Описание Эллады VIII 53, 5
  6. Радаманф (Радамант)
  7. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 1, 2; Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 60, 3
  8. «Радаманф, Радамант». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-01-05-ին. Վերցված է 2015-05-13-ին.
  9. Цец. Комментарий к «Александре» Ликофрона 50 // Примечания В. Г. Боруховича в кн. Аполлодор. Мифологическая библиотека. Л., 1972. С.148.
  10. Apollod. Ill I, 1-2
  11. 11,0 11,1 Радамант
  12. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека II 4, 9.11; III 1, 1-2
  13. Радаманф, Радамант
  14. Радамант
  15. Гомер. Одиссея VII 323
  16. Радамант
  17. Страбон. География X 4, 8 (стр. 476)
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռադամանտուս» հոդվածին։