Ռոջերս և Համերսթայն
Երգահան Ռիչարդ Ռոջերսը (1902-1979) և երգի խոսքերի հեղինակ Օսկար Համերսթայն II-ը (1895-1960) (հաճախ նրանց միասին անվանում են պարզապես Ռոջերս և Համերսթայն) կազմել են 1940-ականների և 1950-ականների մյուզիքլ ժանրում մասնագիտացված ամենահայտնի հեղինակային տանդեմը։ Այս համագործակցությունը համարվում է ամենահաջողը Բրոդվեյի երաժշտական թատրոնի պատմության մեջ[1][2]։
| Ռոջերս և Համերսթայն | |
|---|---|
 | |
| Կայք | rnh.com/home.html |
Նրանց համահեղինակած բրոդվեյյան մյուզիքլներից ամենահայտնի և նշանակալի հնգյակը կազմող «Օկլահոմա՛» (1943 թվական, նրանց առաջին համատեղ աշխատանքը այն ժամանակվա երաժշտական պիեսի նոր ժանրում)[1], «Կարուսել» (1945 թվական), «Խաղաղ օվկիանոսի հարավը» (1949 թվական), «Թագավորը և ես» (1951 թվական) և «Երաժշտության հնչյունները» (1959 թվական)[3][4][5][6] մյուզիքլները հսկայական ազդեցություն են ունեցել այն ժամանակվա երաժշտական թատրոնի վրա։
Այս մյուզիքլներից բազմաթիվ երգեր դարձել են փոփ երգերի ստանդարտներ (հաճախ կատարվող դասական նմուշներ)[4]։
Ռոջերսը և Համերսթայնը ունեին իրենց ուրույն ձայնը[7]։ Ինչպես նշվում է Քեն Բլումի «Բրոդվեյի հանրագիտարան»-ում՝ այն երաժշտությունները, որոնք Ռոջերսը գրել է Համերսթայնի բանաստեղծությունների հիման վրա, «ավելի էքսպանսիվ էին և թեթև», քան նրանք, որոնք նա գրել էր Լորենց Հարթի տեքստերի համար։ «Համերսթայնի բանաստեղծությունները ջերմ և մարդկային էին և շոշափում էին այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք են հանդուրժողականությունն ու ըմբռնումը»։ Չնայած քննադատները Համերսթայնին մեղադրում էին չափից դուրս «քաղցրացնելու» մեջ[7]։ «Continuum Companion to Twentiethth Theater Theatre» գրքում նաև նշվում է, որ Ռոջերսի և Համերսթայնի հինգ ամենահաջողված միջազգային մյուզիքլները ( «Օկլահոմա», «Կարուսել», «Խաղաղ օվկիանոսի հարավը», «Թագավորը և ես», «Երաժշտության ձայները») երաժշտական առումով ավելի ծանրակշիռ և վոկալային առումով ավելի պահանջկոտ էին, քան Ռոջերսի նախկին մյուզիքլները[4]։
Նրանց ստեղծագործություններում նաև նշում են այն, թե ինչ մանրակրկտությամբ են երաժշտությունն ու պարը ինտեգրվել սյուժեում[3][8]։ Ենթադրվում է, որ նրանք «հեղափոխություն կատարեցին իրենց երկրի երաժշտական կատակերգության մեջ»[9] (այն իմաստով, որ իրենց մյուզիքլներում, սկսած հենց առաջինից՝ «Օկլահոմա»-ից, երաժշտական համարները ոչ միայն երաժշտական ներդիրներ էին, այլ շարունակում էին պատմել պատմություն և սյուժեի մաս էին կազմում)[10][11]։ Ինչպես գրում է Քեն Բլումը, այս աշխատանքը «փոխեց երաժշտական թատրոնի ուղղությունը և խախտեց համաձայնությունների մեծ մասը, որոնք ստանդարտ կերպով պահպանվում էին (այս ժանրում)»[2]։ Հենց «Օկլահոմա»-ի հետ էր, որ երաժշտական ներկայացումը վերջապես դարձավ արվեստի կարևոր ձև[12]։
Մինչ Համերսթայնը, Ռիչարդ Ռոջերսը երկար տարիներ աշխատել է երգի խոսքերի հեղինակ Լորենց Հարթի հետ (սկսած 1919 թվականից[1]) բայց 1940-ականների սկզբին մարել էր վերջինիս ինչպես ֆիզիկական առողջությունը, այնպես էլ բարոյականը[6] (ալկոհոլ և դեպրեսիա[13]), և (ըստ տարբեր աղբյուրների) 1941 թվականին[6] կամ 1942 թվականին[14] Ռոջերսը սկսում է գրել Համերսթայնի հետ համատեղ[14][15]։ (Համերսթայնը, իր հերթին, այդ շրջանում մի շարք անհաջողություններ ուներ կապված իր մյուզիքլների / օպերետների հետ, և, որպես հեղինակ, նրան արդեն համարում էին սպառված[2])։ Նրանց գործընկերությունը պաշտոնական դարձավ 1943 թվականին, երբ մահացավ Հարթը[3]։
Գործընկերությունը խզվել է Համերսթայնի մահվան հետ մեկտեղ՝ 1960 թվականին[6][8]։ Դրանից հետո Ռոջերսը նախ մի մյուզիքլ է գրել իր սեփական բանաստեղծությունների համար («No Strings», 1962), իսկ հետո (ընդհուպ մինչև 1970-ականների վերջը՝ «Remember Mama», լույս է տեսել Ռոջերսի մահվան տարում, 1979 թվականին) աշխատել է տարբեր հեղինակների հետ[8], բայց նախկին հաջողությունը այդ աշխատանքները չեն ունեցել[4][5]։ Եվ մշտական համահեղինակ ինչպես նախկինում էր, նա չի ունեցել[5]։
Ռոջերսի և Համերսթայնի աշխատանքներին (ինչպես մյուզիքլներին, այնպես էլ ֆիլմերին) նվիրված մրցանակների թվում են` 35 «Թոնի» թատերական մրցանակ, 15 «Օսկար», երկու Պուլիցերյան մրցանակ, երկու «Գրեմմի» և երկու «Էմմի» հեռուստատեսային մրցանակ[1]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Don Tyler Hit Songs, 1900-1955: American Popular Music of the Pre-Rock Era. — McFarland, 2007. — С. 464—. — ISBN 978-0-7864-2946-2
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ken Bloom Routledge Guide to Broadway. — Routledge, 2013. — С. 103—. — ISBN 978-1-135-87117-8
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Julia Rubiner Contemporary Musicians: Profiles of the People in Music. — Gale / Cengage Learning, 1993. — С. 2014. — ISBN 978-0-8103-2217-2 "The partnership of Rodgers and Hammerstein became official after the death of Lorenz Hart, in 1943. They continued to develop the genre, incorporating music, songs, dance, and comedy into the action of the drama, producing classic after classic of the American theater, including Carousel, in 1945, South Pacific, in 1949, The King and I, in 1951, and The Sound of Music, in 1959."
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Colin Chambers Continuum Companion to Twentieth Century Theatre. — A&C Black[en], 2006. — С. 653—. — ISBN 978-1-84714-001-2
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Rodgers & Hammerstein — Biography & History». AllMusic.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Neil A. Wynn The A to Z of the Roosevelt-Truman Era. — Scarecrow Press, 2009. — С. 342—. — ISBN 978-0-8108-7053-6
- ↑ 7,0 7,1 Ken Bloom Broadway: An Encyclopedia. — Routledge, 2013. — С. 212—. — ISBN 978-1-135-95019-4
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Don B. Wilmeth; Tice L. Miller The Cambridge Guide to American Theatre. — Cambridge University Press, 1996. — С. 330—. — ISBN 978-0-521-56444-1
- ↑ Newsweek, Том 52,Выпуски 18-26. — Newsweek, 1958. — С. 54?. "Richard Rodgers and his partner Hammerstein have "revolutionized musical comedy in this country," veteran music ..."
- ↑ Michael S. Kimmel The Sexual Self: The Construction of Sexual Scripts. — Vanderbilt University Press[en], 2007. — С. 72—. — ISBN 978-0-8265-1559-9
- ↑ «Rodgers & Hammerstein's Oklahoma!: July 26 - August 4». Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.(չաշխատող հղում) "Seventy years ago Rodgers and Hammerstein revolutionized the musical theatre with this seamless use of music, lyrics and dance to tell the story of Laurey, Curley, and Jud Fry as the Oklahoma territory is on the brink of statehood."
- ↑ «American Musical Theatre: An Introduction». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
- ↑ Colin Larkin The Encyclopedia of Popular Music. — Omnibus Press[en], 2011. — С. 2582—. — ISBN 978-0-85712-595-8 "... 1935, but now, with Rodgers' regular collaborator Lorenz Hart a victim of alcoholism and depression, a new partnership was formed."
- ↑ 14,0 14,1 «Rodgers & Hammerstein :: Our History». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 4-ին.
- ↑ Alexander Hopkins McDannald; Edward Humphrey; James E. Churchill Americana Annual, 1980. — Grolier Interactive, Incorporated, 1980. — С. 383. — ISBN 978-0-7172-0211-9 "Because of Hart's illness, Rodgers formed a new partnership in 1942 with Oscar Hammerstein II. Their first collaboration, Oklahoma! (1943), won a special Pulitzer Prize and ran on Broadway for five years. In 1945, Rodgers and Hammerstein ...";