Սերգեյ Լվովիչ Սոբոլև (ռուս.՝ Сергей Львович Соболев, սեպտեմբերի 23 (հոկտեմբերի 6), 1908[1][2][3][…], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4][5] - հունվարի 3, 1989(1989-01-03)[1][2][3][…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային մաթեմատիկոս և մեխանիկ, ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս (1939), սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1968),

Սերգեյ Սոբոլև
Сергей Соболев
Ծնվել էսեպտեմբերի 23 (հոկտեմբերի 6), 1908[1][2][3][…]
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4][5]
Մահացել էհունվարի 3, 1989(1989-01-03)[1][2][3][…] (80 տարեկան)
Մոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց[6]
Բնակության վայր(եր)Սանկտ Պետերբուրգ[2], Մոսկվա[2] և Նովոսիբիրսկ[2]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Խորհրդային Ռուսաստան և  ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)ՌԳԱ Ստեկլովի անվան մաթեմատիկական ինստիտուտ[7], Կուրչատովի ինստիտուտ[7], ՄՊՀ մեխանիկա-մաթեմատիկական ֆակուլտետ[7], Sobolev Institute of Mathematics SB RAS?[7][8] և Նովոսիբիրսկի պետական համալսարան[7]
Գործունեության ոլորտմաթեմատիկական ֆիզիկա, ֆունկցիոնալ վերլուծություն, դիֆերենցիալ հաշիվ, Հաշվողական մաթեմատիկա, distribution function?, մաթեմատիկա[9], մաթեմատիկական անալիզ[9], մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ[9] և Sobolev space?[9]
Պաշտոն(ներ)տնօրեն և տնօրեն
ԱնդամակցությունԲեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա[10], Լինչեի ազգային ակադեմիա և ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա[10]
Ալմա մատերՍանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետ (1929)
Կոչումպրոֆեսոր և Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամներ
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր[11] (1934)
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[12][13]
Գիտական ղեկավարՆիկոլայ Գյունտեր[11] և Վլադիմիր Սմիռնով
Եղել է գիտական ղեկավարՕլգա Լադիժենսկայա[11], Vyacheslav Lebedev?[11], Valentin Ivanov?[11], Mikhail Lavrentyev?[11], Nikolai Bakhvalov?[11], Alexey Dezin?[11], Yevgeny Dyakonov?[11], Nikolai Trifonov?, Vera Nikolaevna Maslennikova?[11], Victor Ivrii?[11], Tadey Zelenyak?[11], Amurhan Gudiev?[11], Ռաֆայել Ալեքսանդրյան[11], Vladimir Iosifovich Kondrashov?[11], Serge Preston (Prishepionok)?[11], Valery Dmitrievich Charushnikov?[11], Yury Il'ich Gilderman?[11] և Igor Grigorievich Globenko?[11]
Պարգևներ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
 Sergei Lvovich Sobolev (mathematician) Վիքիպահեստում

Ավարտել է Լենինգրադի համալսարանը (1929)։ Եղել է Մոսկվայի համալսարանի պրոֆեսոր (1935 - 1957), 1957 թվականից՝ Նովոսիբիրսկի համալսարանի պրոֆեսոր։ Աշխատել է ԽՍՀՄ ԳԱ Ստեկլովի անվան մաթեմատիկական ինստիտուտում (1932 - 1943), Ատոմային էներգիայի ինստիտուտում (1943 - 1937), 1957 թվականից ԽՍՀՄ ԳԱ Սիբիրյան բաժանմունքի մաթեմատիկայի ինստիտուտի տնօրենն է։

Առաջարկել է հիպերբոլական տիպի հավասարումների լուծման նոր մեթոդ, մշակել ընդհանրացրած ֆունկցիաների տեսության հիմունքները և լայնորեն կիրառել մասնական ածանցյալներով հավասարումների տեսության մեջ։ Մուծել է ֆունկցիոնալ տարածություններ (Սոբոլևի տարածություններ) և ապացուցել սկզբունքորեն նոր ներդրման թեորեմներ (Սոբոլևի ներդրման թեորեմներ), մշակել է էլիպսական տիպի հավասարումների համար ընդհանուր եզրային խնդիրների լուծման մեթոդ, ստացել է հիմնարար արդյունքներ հիդրոմեխանիկայի համար կարևոր ոչ դասական համակարգերի լուծումների որակական վարքի վերաբերյալ։ Առաջինն է մշակել ինդեֆինիտ մետրիկայով տարածություններում գործող օպերատորների սպեկտրային տեսության հիմունքները։ Սոբոլևը հիմնարար աշխատություններ ունի հաշվողական մաթեմատիկայի ասպարեզում։ Արժանացել է ԽՍՀՄ պետական մրցանակների (1941, 1951, 1953)։ Պարգևատրվել է Լենինի 8 շքանշանով։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Соболев Сергей Львович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 http://link.springer.com/article/10.1007%2FBF02409655
  6. https://warheroes.ru/hero/hero.asp?id=12382
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 http://www.mi-ras.ru/index.php?c=inmemoriapage&l=1&id=21698
  8. Птушенко В. В., Ляпунова Е. А. История отечественной науки в переписке семьи Ляпуновых (1955–1962 гг.), The history of Russian science through the correspondence of the Lyapunov family (1955–1962) (ռուս.) // Историко-биологические исследования — 2021. — Т. 13, вып. 4. — С. 150—168. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24412/2076-8176-2021-4-150-168
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  10. 10,0 10,1 http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-52167.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12
  11. 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 11,12 11,13 11,14 11,15 11,16 11,17 11,18 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  12. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  13. CONOR.Sl
  14. http://www.ras.ru/win/db/award_dsc.asp?P=id-1.ln-ru
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերգեյ Սոբոլև» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 10, էջ 487