Սյունաշար
Սյունաշար, սյունաշարք, ուղիղ կամ կոր գծով դասավորված սյուների շարք կամ շարքեր միջսյունային որոշակի ռիթմական քայլով՝ միավորված հորիզոնական հեծանային գոտիով և ծածկով։ Շենքերի արտաքին հորինվածքում կիրառվում է մասնակիորեն կամ ողջ շրջագծով նախամուտքերի սյունասրահների ձևով՝ հարստացնելով ու ամբողջացնելով ծավալները, կապելով դրանք բակի կամ հրապարակի տարածքի, ինչպես նաև շրջապատող բնության հետ։ Ներսում սովորաբար մասնահատում է ընդարձակ դահլիճները՝ ինտերիերին հաղորդելով արտահայտիչ և հանդիսավոր տեսք, լուծելով նաև կոնստրուկտիվ խնդիրներ։ Երբեմն հանդես է գալիս որպես ինքնուրույն կառույց՝ տաղավարի, հաղթադարպասի, բելվեդերի ձևով։ Լայնորեն կիրառվել է Հին Արևելքի, անտիկ աշխարհի, իտալական Վերածննդի, Արևմտյան Եվրոպայի և Ռուսաստանի շինություններում։ Սյունաշարը Հայաստանում հայտնի է դեռևս ուրարտական շրջանից։ Մեծ տարածում է ստացել անտիկ և վաղ միջնադարյան տաճարային և պալատական շենքերի հորինվածքներում (Գառնիի տաճար, Դվինի, Զվարթնոցի կաթողիկոսական պալատներ և այլն), հայկական ժողովրդական ճարտարապետության մեջ (սյունասրահներ, տնտեսական շինություններ և այլն)։ Մեծ տեղ է գտել նաև Խորհրդային Հայաստանի ճարտարապետության մեջ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 473)։ |