Ստեֆան-Բոլցմանի օրենքը, ջերմային ճառագայթման հիմնական օրենքներից մեկը, որը կապ է հաստատում ճառագայթման էներգիայի ծավալային խտության և բացարձակ ջերմաստիճանի միջև. TJ-ն ճառագայթման սպեկտրային խտությունն է, k-ն՝ Բոլցմանի հաստատունը, c-ն՝ լույսի արագությունը, հաստատունը՝ Պլանկի հաստատունը, կոչվում է Ստեֆան-Բոլցմանի հաստատուն։ Օրենքը փորձնական փաստերի հիման վրա 1879 թվականին ձևակերպել է ավստրիացի ֆիզիկոս Ստեֆանը, 1835-1893) ճառագայթող կամայական մարմնի համար, սակայն հետագա չափումները ցույց են տվել, որ այն ճիշտ է բացարձակ սև մարմնի առաքման ունակության համար։ 1884 թվականին նույն օրենքը, արդեն միայն բացարձակ սև մարմնի համար, տեսականորեն ստացել է Բոլցմանը՝ ելնելով թերմոդինամիկական պատկերացումներից և կիրառելով դասական էլեկտրադինամիկայից բխող լույսի ճնշման արտահայտությունը։ Ստեֆան-Բոլցմանի оրենքի հիման վրա կարելի է որոշել արեգակի և աստղերի մակերևութային ջերմաստիճանը, ինչպես նաև ջերմաստիճանային բաշխումը դրանց ընդերքում։

Ստեֆան-Բոլցմանի օրենքը


Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 11, էջ 140