Վիեննայի քաղաքային ժողովի ընտրություններ (1923)
Վիեննայի քաղաքային ժողովի 1923 թվականի ընտրությունները տեղի են ունեցել հոկտեմբերի 21-ին երկրի ազգային ժողովի ընտրություններին զուգահեռ[1][2][3]։
| Վիեննայի քաղաքային ժողովի ընտրություններ (1923) | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Հոկտեմբերի 21 | ||||
| Կուսակցություն | ՍԴԱԿ | ՔՍԿ | ՀԱԿ | |
| Ձայներ | (55.9%) |
(33%) |
(2.4%) | |
| | ||||
| Տեսակ | ընտրություններ | |||
| | ||||
| Այլ թեկնածուներ | ՄԺԿ ՄԴԿ ՉՍԴԿ ԱԿԿ | |||
Արդյունքներ
խմբագրելԸնտրություններից առաջ Վիեննայի հասարակական ժողովի անդամների թիվը նվազեցվեց 165-ից դարձնելով 120-ի[1]։
1923 թվականի Ավստրիայի ազգային ժողովի և մայրաքաղաք Վիեննայի քաղաքային ընտրությունները կայացել են քվեարկության բարձր ակտիվությամբ։ Ընտրություններին մասնակցել են ընտրելու իրավունք ունեցողների շուրջ 91%-ը[1]
Վիեննայի հասարակական ժողովի ընտրություններում ձայների մեծամասնությունը՝ 55.9%-ը ստանում է Սոցիալ-դեմոկրատական աշխատավորական կուսակցությունը (ՍԴԱԿ)՝ ստանալով 78 մանդատ։ Քրիստոնեա-սոցիալիստական կուսակցությունը (ՔՍԿ) կարողացավ ստանալ քվեարկողների 33% ձայն՝ ստանալով 41 մանդատ[1]։
Բացի Սոցիալ-դեմոկրատական աշխատավորական և Քրիստոնեա-սոցիալիստական կուսակցություններից, Վիեննայի հասարակական ժողով է անցնում նաև Հրեական ազգային կուսակցությունը (ՀԱԿ)՝ հավաքելով 2.4% ձայն և ստանալով 1 մանդատ[1]։
Ընտրությունների արդյունքներով միանգամից երեք քաղաքական կազմակերպություններ զրկվեցին Վիեննայի քաղաքային ժողովում իրենց ներկայացվածությունից։ Այդ կուսակցություններն էին համագերմանական Մեծ գերմանական ժողովրդական (ՄԺԿ), Միացյալ Դեմոկրատական (ՄԴԿ), ինչպես նաև Չեխոսլովակների սոցիալիստական ու դեմոկրատական (ՉՍԴԿ) կուսակցությունները[1][4]։
Ընտրական գործընթացին մասնակցում էին նաև ձախ ծայրահեղական կոմունիստական կուսակցությունը (ԱԿԿ), սակայն այն չկարողացավ քաղաքային աշխատավորների մոտ մրցակցել Սոցիալ-դեմոկրատական աշխատավորական կուսակցության հետ։ Քաղաքային ժողովի ընտրություններին Կոմունիստական կուսակցությունը ստացավ ընտրողների 1.3% ձայն[1]։
| Կուսակցություններ | Հակիրճ անվանում | Ձայներ | Տոկոս | Տեղ | |
|---|---|---|---|---|---|
| Սոցիալ-դեմոկրատական աշխատավորական կուսակցություն (Sozialdemokratische Arbeiterpartei) | SDAP | 573 305 | 55.9% | 78 | |
| Քրիստոնեա-սոցիալիստական կուսակցություն (Christlichsoziale Partei) | CSP | 338 580 | 33.0% | 41 | |
| Մեծ գերմանական ժողովրդական կուսակցություն (Großdeutsche Volkspartei) | GDVP | 50 357 | 4.9% | — | |
| Հրեական ազգային կուսակցություն (Jüdischnationale Partei) | JNP | 24 253 | 2.4% | 1 | |
| Դեմոկրատական կուսակցություն (Demokraten) | DMK | 17 669 | 1.7% | — | |
| Ավստրիայի կոմունիստական կուսակցություն (Kommunistische Partei Österreichs) | KPÖ | 13 748 | 1.3% | — | |
| Չեխոսլովակների սոցիալիստական ու դեմոկրատական կուսակցություն (Partei der sozialistischen und demokratischen Tschechoslowaken) | PSDČ | 7 603 | 0.7% | — | |
| Ընդհանուր | 1 140 323 | 100% | 120 |
Հետևանքներ
խմբագրել1923 թվականի նոյեմբերին Սոցիալ-դեմոկրատական աշխատավորական կուսակցության ղեկավար Յակոբ Ռոյմանը վայր է դնում Վիեննայի քաղաքապետի (բուրգոմիստր) պաշտոնի լիազորությունները։ Յ.Ռայմոնի հրաժարականից հետո Վիեննայի քաղաքային խորհուրդը ընտրում է նոր քաղաքագլխի՝ սոցիալ-դեմոկրատ Կառլ Զեյցին, ով եղել է Ավստրիայի դաշնային առաջին նախագահը[5]։ Մայրաքաղաքի 1923 թվականի ընտրություններում Սոցիալ-դեմոկրատական աշխատավորական կուսակցության հաջողությունը քաղաքի մոդերնիզացման ծրագրի հետագա իրականացման հնարավորություն տվեց, որը մնաց պատմության մեջ որպես «Կարմիր Վիեննայի» առեղծված[6]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Markus Benesch. Phase 2 – „Phase der Konsolidierung“. Die Periode von 1919 bis 1923 // Die Geschichte der Wiener Christlichsozialen Partei zwischen dem Ende der Monarchie und dem Beginn des Ständestaates. — Universität Wien, 2010. — P. 417.(գերմ.)
- ↑ Glänzender Sieg der Sozialdemokratie, in: Arbeiter-Zeitung, Zentralorgan der Sozialdemokratie Deutschösterreichs, XXXV. Jg., Nr. 290, 22. Oktober 1923, S. 1 ff.(գերմ.)
- ↑ Albert Lichtblau: Antisemitismus 1900–1938. In: Frank Stern, Barbara Eichinger (Hrsg.): Wien und die jüdische Erfahrung 1900–1938. Akkulturation, Antisemitismus. Böhlau, Wien u. a. 2009, S. 54 f., Auswahl auf Google Books(գերմ.)
- ↑ Maren Seliger, Karl Ucakar: Wahlrecht und Wählerverhalten in Wien. 1848–1932. Privilegien, Partizipationsdruck und Sozialstruktur. Jugend und Volk, Wien/ München 1984, ISBN 3-224-16046-2.(գերմ.)
- ↑ Eve Blau. Grossstadt and Proletariat: Conceptualizing the Socialist City // The Architecture of Red Vienna, 1919–1934. — The MIT Press, 1999. — P. 530. — ISBN 9780262024518.(անգլ.)
- ↑ Der glänzendste Sieg der Sozialdemokratie, in: Arbeiter-Zeitung, Zentralorgan der Sozialdemokratie Deutschösterreichs, 40. Jg., Nr. 113, 25. April 1927, S. 1 ff.(գերմ.)