Օլգա Օրոսկո
Օլգա Օրոսկո (իսպ.՝ Olga Noemí Gugliotta Orozco, մարտի 17, 1920[1][2], Toay, Լա Պամպա (պրովինցիա), Արգենտինա - օգոստոսի 15, 1999[1][2], Բուենոս Այրես, Արգենտինա), արգենտինացի բանաստեղծուհի, ժուռնալիստ։
| Օլգա Օրոսկո իսպ.՝ Olga Nilda Gugliotta Orozco | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | մարտի 17, 1920[1][2] |
| Ծննդավայր | Toay, Լա Պամպա (պրովինցիա), Արգենտինա |
| Մահացել է | օգոստոսի 15, 1999[1][2] (79 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բուենոս Այրես, Արգենտինա |
| Գերեզման | Cementerio Jardín de Paz de Pilar[3] |
| Քաղաքացիություն |  Արգենտինա |
| Մասնագիտություն | գրող, բանաստեղծուհի, լրագրող, թարգմանչուհի և սցենարիստ |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Կենսագրություն
խմբագրելՀայրը եղելէ սիցիլիացի, մայրը՝ արգենտինացի։ Օլգան մեծացել է Բաիա Բլանկա քաղաքում, 16 տարեկանում տեղափոխվել Բուենոս Այրես։ Ավարտել է Բուենոս Այրեսի համալսարանը։ Որպես լրագրող աշխատել է մամուլում և ռադիոյում, հանդես է եկել թատրոնի բեմում։ Նա ընկերացել է արգենտինացի բանաստեղծուհի, վիպասան, թարգմանչուհի Ալեխանդրա Պիսարնիկ հետ, նրանք բանաստեղծություններ են նվիրել միմյանց։
Գրականության մեջ Օլգան պատկանում էր այսպես կոչված երրորդ ավանգարդին, որը ձևավորվել է սյուրռեալիզմի ազդեցության տակ։
Օլգա Օրոսկոն բազմաթիվ մրցանակների դափնեկիր, այդ թվում՝ Գաբրիելա Միստրալի անվան և Խուան Ռուլֆոյի անվան մրցանակների (1998 թ.)։ Նրա բանաստեղծությունները թարգմանվել են մի շարք եվրոպական լեզուներով։
1994 թվականին բանաստեղծուհու հայրենի քաղաքում բացվել է նրա տուն-թանգարանը, որը համարվում է մշակութային կենտրոն[6]։ Տուն-թանգարանում պահվում Օրոսկոյի գրադարանը։
Գրքեր
խմբագրել- «Հեռվից» (Desde lejos, 1946)
- «Մահ մահից հետո» (Las muertes, 1951)
- «Վտանգավոր խաղեր» (Los juegos peligrosos, 1962)
- «Խավարը լույս է, բայց տարբեր» (La oscuridad es otro sol 1967, արձակ բանաստեղծություններ)
- Վայրի բնության թանգարան (Museo salvaje, 1974)
- «29 բանաստեղծություն» (Veintinueve poemas, 1975)
- «Երգեր Բերենիկեի համար» (Cantos a Berenice, 1977)
- «Անորսալի իրականություն» (Mutaciones de la realidad, 1979
- Գիշերը ջրի վրա (La noche a la deriva, 1984)
- «Երկնքի ստորին կողմը» (En el revés del cielo, 1987)
- «Այս աշխարհում այս շուրթերով» (Con esta boca en este mundo, 1994)
- «Լույսը անդունդ է» (También la luz es un abismo, 1998)
- «Անտեսանելիի բռնկումները» (Relámpagos de lo invisible, 1998)
Գրականություն
խմբագրել- Torres de Peralta E. La poética de Olga Orozco: desdoblamiento de Dios en máscara de todos. Madrid: Playor, 1987
- Acercamientos a Olga Orozco/ José Brú, ed. Guadalajara: Universidad de Guadalajara, 1998
- Legaz M.E. La escritura poética de Olga Orozco: una lección de luz. Buenos Aires: Corregidor, 2010
- Lergo Martín I. Olga Orozco: territorios de fuego para una poética. Sevilla: Universidad de Sevilla, 2010
- Plöger E. Die Todesthematik im lyrischen Werk von Olga Orozco: eine intertextuelle Studie. Aachen: Shaker Verlag, 2010
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ Find A Grave — 1996.
- ↑ Gran Premio de Honor (իսպ.) — 2024.
- ↑ Premio FIL de Literatura en Lenguas Romances, dos décadas (իսպ.)
- ↑ «Museo Olga Orozco». www.soydetoay.com.ar (Spanish). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 8-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)