Այլմոլորակային (անգլ.՝ E.T. the Extra-Terrestrial կամ պարզապես՝ անգլ.՝ E.T.), 1982 թվականի ամերիկյան ֆանտաստիկ ֆիլմ, որի պրոդյուսերն ու ռեժիսորը Սթիվեն Սփիլբերգն է, իսկ սցենարի հեղինակը՝ Մելիսա Մաթիսոնը։ Այն պատմություն է Էլիոտի մասին, որը Երկրի վրա մնացած այլմոլորակայինի (E.T.-ի) հետ ընկերացած տղա է։ Իր ընկերների և ընտանիքի հետ Էլիոտը պետք է օգնի Այլմոլորակայինին գտնել տուն գնալու եղանակ։ Ֆիլմում խաղում են Դի Ուոլեսը, Հենրի Թոմասը, Փիթեր Քոյոթը, Ռոբերթ ՄաքՀաթոնը և Դրյու Բերիմորը։

Այլմոլորակային
անգլ.՝ E.T. the Extra-Terrestrial
Երկիր ԱՄՆ[1]
Ժանրֆանտաստիկ ֆիլմ[2][3][4][…], դրամա, մանկական ֆիլմ և ընտանեկան ֆիլմ
Թեմաայլմոլորակային կյանք[5], հայրենիք[6], homesickness?[6], Էմպաթիա[6], շփում[6], ընկերություն[6], թռուցիկ հարաբերություններ[6], քույր-եղբայրների հարաբերություններ[5], ընտանիք[5] և թռչող ափսե
Թվականհունիսի 11, 1982[7]
Լեզուանգլերեն
ՌեժիսորՍթիվեն Սփիլբերգ[3][8][4][…]
ՊրոդյուսերՍթիվեն Սփիլբերգ, Քեթլին Քենեդի և Մելիսա Մաթիսոն
Սցենարի հեղինակՄելիսա Մաթիսոն
ԴերակատարներDee Wallace?[9][4][10][…], Փիթեր Քոյոթ[2][8][9][…], Հենրի Ջեքսոն Թոմաս[2][8][9][…], Դրյու Բերիմոր[2][8][9][…], Erika Eleniak?[2][9][11][…], Քրիստոֆեր Թոմաս Հաուել[9][12], Sean Frye?[9][11][12], K. C. Martel?, Tamara De Treaux?, Robert MacNaughton?[9][11][12], Milt Kogan?, Robert Barton?, Էնն Լոքհարթ, James Kahn? և Debra Winger?
ՕպերատորԱլեն Դավիո[13]
ԵրաժշտությունՋոն Ուիլյամս
ՄոնտաժՔարոլ Լիթլթոն
Պատմվածքի վայրSan Fernando Valley?
Նկարահանման վայրԼոս Անջելես
ԿինոընկերությունAmblin Entertainment և Universal Studios[8]
Տևողություն115 րոպե
Բյուջե10 500 000 $[14]
Շահույթ792 910 554 $[15] և 435 110 554 $[16]
 E.T. the Extra-Terrestrial Վիքիպահեստում

Ֆիլմի կոնցեպտը հիմված է երևակայական ընկերոջ վրա, որը Սպիլբերգը ստեղծել էր իր ծնողների բաժանությունից հետո։ 1980 թվականին Սպիլբերգը հանդիպել է Մաթիսոնին և, հիմնվելով չիրականացած «Գիշերային երկինք» (անգլ.՝ Night Skies) նախագծի վրա, մշակել է նոր պատմություն։ Երկու ամսից էլ քիչ ժամանակում Մաթիսոնը գրում է սցենարի առաջին տարբերակը՝ «Այլմոլորակայինը և ես» (անգլ.՝ E.T. and Me) անվամբ, որը հետագայում երկու անգամ վերագրվել է։ Columbia Pictures-ը մերժել է նախագիծը՝ կասկածելով, որ այն կոմերցիոն հաջողություն կունենա։ Universal Studios-ն ի վերջո գնել է սցենարը 1 միլիոն դոլարով։ Նկարահանումները տեղի են ունեցել 1981 թվականի սեպտեմբերից մինչև դեկտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում և արժեցել են 10.5 միլիոն դոլար[17][18]։ Ի տարբերություն մյուս ֆիլմերի, Այլմոլորակայինը նկարահանվել է խառը ժամանակագրական հերթականությամբ, որպեսզի երիտասարդ դերասանների էմոցիոնալ խաղը ավելի համոզիչ լինի։ Ֆիլմի անիմատրոնիկան նախագծել է Կառլո Ռամբալդին։

Այլմոլորակայինի պրեմիերան տեղի է ունեցել 1982 թվականի մայիսի 26-ին՝ որպես Կաննի կինոփառատոնի փակող ֆիլմ։ ԱՄՆ-ում թողարկվել է 1982 թվականի հունիսի 11-ին։ Ֆիլմը մեծ ֆինանսական հաջողություններ է ունեցել՝ գրազանցելով «Աստղային պատերազմներին» որպես բոլոր ժամանակների ամենաշահութաբեր ֆիլմ։ Ամենաշահութաբեր ֆիլմերի ցանկում առաջինն է մնացել տասնմեկ տարի, երբ Սպիլբերգի մեկ այլ ֆիլմ՝ «Յուրայի դարաշրջանի այգին» գրազանցեց «Այլմոլորակայինին» 1993 թվականին։ Կինոքննադատները բարձր են գնահատել ֆիլմը՝ այն համարելով բոլոր ժամանակների լավագույն ֆիլմերից մեկը։ Օսկարի 55-րդ մրցանակաբաշխությանը շահել է «Օսկար լավագույն երաժշտության համար», «Օսկար լավագույն վիզուալ էֆեկտների համար», «Օսկար լավագույն ձայնադրման համար» և «Օսկար ձայնի լավագույն մոնտաժի համար» անվանակարգերում։ Բացի դա, նոմինացվել է «Օսկար լավագույն ֆիլմի համար» և «Օսկար լավագույն ռեժիսորի համար» անվանակարգերում։ Այն նաև շահել է հինգ Սատուրն և երկու Ոսկե գլոբուս։ Ֆիլմը վերաթողարկվել է 1985 և 2002 թվականներին՝ փոփոխված կադրերով, վիզուալ էֆֆեկտներով և հավելյալ տեսարաններով։ 2002 թվականի օգոստոսի 12-ին վերաթողարկվել է IMAX-ով։ 1994 թվականին ավելացվել է ԱՄՆ Կոնգրեսի գրադարանի Ֆիլմերի ազգային գրանցամատյանում։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. http://www.nytimes.com/2012/02/12/sunday-review/messages-to-et.html
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 http://www.metacritic.com/movie/et-the-extra-terrestrial-re-release
  3. 3,0 3,1 http://www.imdb.com/title/tt0083866/
  4. 4,0 4,1 4,2 http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=29718.html
  5. 5,0 5,1 5,2 AFI լիամետրաժ ֆիլմերի կատալոգ
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 E.T. the Extra-Terrestrial — 1982.
  7. http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=et.htm
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 http://stopklatka.pl/film/et
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 http://www.imdb.com/title/tt0083866/fullcredits
  10. http://www.interfilmes.com/filme_17091_E.T.O.Extraterrestre-(E.T.The.Extra.Terrestrial).html
  11. 11,0 11,1 11,2 http://www.cinematografo.it/cinedatabase/film/e-t-l-extraterrestre/15184/
  12. 12,0 12,1 12,2 http://www.ofdb.de/film/6401,ET---Der-Au%C3%9Ferirdische
  13. http://www.nytimes.com/movie/review?res=9C0DEFDB143BF932A25755C0A964948260
  14. https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=et.htm
  15. Box Office Mojo — 1999.
  16. Box Office Mojo — 1999.
  17. «E.T.: The Extra-Terrestrial». Box Office Mojo. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 24-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 5-ին.
  18. «E.T. the Extra-Terrestrial (1982) - Financial Information». The Numbers. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 12-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 16-ին.