Անատոլի Ստեպանովիչ Դյատլով (ռուս.՝ Анатолий Степанович Дятлов, մարտի 3, 1931(1931-03-03), Ատամանովո, Կրասնոյարսկի երկրամաս - դեկտեմբերի 13, 1995(1995-12-13), Կիև, Ուկրաինա), Չեռնոբիլի ատոմակայանի գլխավոր ինժեների տեղակալ, ում վերահսկողության ներքո 1986 թվականի ապրիլի 26-ին սույն հաստատության 4-րդ էներգաբլոկում իրականացվում էր անվտանգության փորձարկում։ Փորձարկման ընթացքում թույլ տված խախտումները Չեռնոբիլի ատոմակայանի վթարի պատճառ հանդիսացան։

Անատոլի Դյատլով
Анатолий Дятлов
Դիմանկար
Ծնվել է1931 մարտի 3
ԾննդավայրԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն Ատամանովո, Կրասնոյարսկի երկրամաս, ՌԽՍՖՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էդեկտեմբերի 15, 1995(1995-12-15) (տարիքը 64)
Մահվան վայրԿիև, Ուկրաինա
ԳերեզմանKyiv Forest Cemetery
ՔաղաքացիությունԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Ուկրաինա Ուկրաինա
ԿրթությունԱզգային հետազոտական միջուկային համալսարան
Մասնագիտությունմիջուկային ճարտարագետ
ԱշխատանքՄիջուկային ֆիզիկոս
ԱշխատավայրՎ. Ի. Լենինի անվան Չեռնոբիլի ԱԷԿ
ԱմուսինԻզաբելա Դյատլովա
Պարգևներ և
մրցանակներ
Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան և «Պատվո նշան» շքանշան
 Anatoly Dyatlov Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Դյատլովը ծնվել է 1931 թվականին՝ ՌԽՍՖՀ Կրասնոյարսկի երկրամասում՝ գյուղական բանվորի ընտանիքում[1]։ Սկզբնապես հաճախել է արհեստագործական ուսումնարան, միևնույն ժամանակ աշխատել որպես էլեկտրիկ։ Ավելի ուշ ընդունվել է Մոսկվայի ճարտարագիտության և ֆիզիկայի ինստիտուտի ավտոմատացման և էլեկտրոնիկայի ֆակուլտետ, որը բարձր առաջադիմությամբ ավարտել է 1959 թվականին։ Համալսարանն ավարտելուց հետո աշխատանքի է անցել Խաբարովսկի երկրամասի Ամուրի Կոմսոմոլսկ քաղաքում, որտեղ զբաղվել է սուզանավերի մեջ էներգաբլոկների տեղադրմամբ։

1973 թվականին տեխափոխվել է ՈւԽՍՀ Պրիպյատ քաղաք (Կիևի մարզ) և աշխատանքի անցել նորակառույց Վ. Ի. Լենինի անվան Չեռնոբիլի ատոմային էլեկտրակայանում։ ԽՍՀՄ հեռավոր արևելքում ռազմածովային ռեակտորների շահագործման 14 տարվա աշխատանքային ստաժի շնորհիվ Դյատլովը կարճ ժամանակում ընդգրկվել է ղեկավար անձնակազմում։ Նրա պատասխանատվության տակ էին ատոմակայինի 3-րդ և 4-րդ էներգաբլոկները[1]։

1986 թվականի ապրիլի 26-ին, Դյատլովի անմիջական ղեկավարությամբ 4-րդ էներգաբլոկում իրականացվում էր անվտանգության փորձարկում, որի ժամանակ էլ արձանագրվեց էներգաբլոկի պայթյունը, պատճառ հանդիսանալով մարդկության պատմության խոշորագույն տեխնածին աղետին։ Վթարի հետևանքով Դյատլովը ստացել է 3,9 Զվտ-ի համարժեք ճառագայթում։ Սովորաբար, տվյալ չափաբաժնով ճառագայթվածների 50%-ը 30 օրվա ընթացքում կնքում է մահկանացուն[2]։

1987 թվականին, ղեկավար անձնակազմի մյուս անդամների՝ Նիկոլայ Ֆոմինի և Վիկտոր Բրյուխանովի հետ միասին մեղավոր է ճանաչվել անվտանգության կանոնակարգերը կոպտորեն խախտելու մեջ (ՈւԽՍՀ քրեական օրենսգրքի 220-րդ հոդվածի 2-րդ մասով) և դատապարտվել 10 տարվա ազատազրկման։ Երեք տարի անց, մի շարք նշանավոր խորհրդային ակադեմիկոսների, այդ թվում Անդրեյ Սախարովի միջնորդությամբ, հիվանդության պատճառով վաղաժամ ազատվել է կալանքից։

Կատարվածի վերաբերյալ Դյատլովը գիրք է հրապարակել, որի մեջ գտնում էր, որ վթարի պատճառը ոչ թե անձնակազմն էր, այլ ընդհանուր առմամբ չափազանց վատ նախագծված ատոմակայանը[3]։ Միևնույն ժամանակ, հետագայում հրապարակված այլոց վկայություններում նշվում էր, որ վթարի գիշերը Դյատլովը սպառնում էր ենթականերին ազատել աշխատանքից, եթե վերջիններս չկատարեին իր ցուցումները։ Անձնակազմի թվում է եղել նաև գիշերային հերթափոխի վերահսկիչ Ալեքսանդր Ակիմովը, ով նկատել էր էներգաբլոկում ջերմության կտրուկ աճը, ինչպես նաև ընդհանուր մտահոգությունն էր արտահայտել փորձարկման անվտանգության վերաբերյալ՝ անընդհատ զգուշացնելով Դյատլովին։

Մահացել է 1995 թվականին, սրտամկանի ինֆարկտից[4]։

Պարգևներ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Հիգինբոթհեմ, Ադամ (2019). Midnight in Chernobyl: The Untold Story of the World's Greatest Nuclear Disaster. Նյու Յորք: Simon and Schuster. էջեր 76. ISBN 9781501134616.
  2. Nolan, p. 225.
  3. А. С. Дятлов. Чернобыль. Как это было
  4. [1] http://accidont.ru/memo/ChNPP.pdf

Արտաքին հղումներ

խմբագրել