Արտաշեսյանների թագավորության արքաների ցանկ
Ստորև ներկայացված է Արտաշեսյանների թագավորության արքաների ցանկը։ Ք․ա․ 190 թվականին տեղի է ունեցել Մագնեսիայի ճակատամարտը, որտեղ Սելևկյան կայսրությունը կրել է ծանր պարտություն։ Օգտվելով հարմար առիթից՝ Արտաշես Ա-ն հռչակել է Հայաստանի անկախությունը, իսկ Հռոմը՝ Սելևկյաններին ավելի թուլացնելու համար, անմիջապես ճանաչել է Հայաստանի անկախությունը։
Ցանկ
խմբագրելԱնուն | Պատկեր | Գահակալման ժամանակաշրջան | Դինաստիա | Ծանոթագրություններ |
---|---|---|---|---|
Արտաշես Ա Բարեպաշտ | մ.թ.ա. 189 - մ.թ.ա. 160 | Արտաշեսյաններ | մ.թ.ա. 200 - մ.թ.ա. 189 թվականներին եղել է Սելևկյանների տիրապետության տակ գտնվող Մեծ Հայքի կառավարիչ, արքայատոհմի հիմնադիր | |
Արտավազդ Ա | մ.թ.ա. 160 - մ.թ.ա. 115 | Արտաշեսյաններ | Արտավազդ Ա-ն պատերազմում է պարթևների հետ և պարտություն կրում։ Նա պատանդ է հանձնում իր եղբոր որդուն, քանի որ ինքը որդի չուներ։ | |
Տիգրան Ա | մ.թ.ա. 115 - մ.թ.ա. 95 | Արտաշեսյաններ | Արտաշես Ա-ի որդին և Արտավազդ Ա-ի եղբայրը։ Նրա որդին՝ Տիգրան Արտաշեսյանը, պատանդ էր Պարթևստանում։ Նրա գահակալման տարիները խաղաղ են անցել։ | |
Տիգրան Բ Մեծ | մ.թ.ա. 95 - մ.թ.ա. 55 | Արտաշեսյաններ | Պատանդությունից վերադառնալու համար Տիգրան Մեծը պարթևներին է զիջում 70 հովիտները։ Դաշինք է կնքում Պոնտոսի հետ, գրավում Կապադովկիան, Վիրքը, Աղվանքը, Պարթևստանը, Հյուսիսային Միջագետքը, Նաբաթեան, դառնում է Սելևկյանների արքա։ Նա Հռոմի դեմ մղել է երկու պատերազմ, որի արդյունքում կնքվել է Արտաշատի պայմանագիրը։ | |
Արտավազդ Բ Աստվածային | մ.թ.ա. 55 - մ.թ.ա. 34 | Արտաշեսյաններ | Արտավազդ Բ-ն մասնակցել է Հռոմի՝ դեպի Պարթևստան երկու արշավանքներին։ Առաջին անգամ Կրասոսի արշավանքի ժամանակ սկզբից օգնություն է ցուցաբերում նրան, սակայն, հաշվի առնելով անբարենպաստ հանգամանքները, հետ է կանչում իր զորքը և դաշնակցում պարթևների հետ։ Ի վերջո, տեղի է ունենում Խառանի ճակատամարտը և Կրասոսը զոհվում է։ Երկրորդ արշավանքի ժամանակ նա սկզբում օգնություն է ցուցաբերում Անտոնիոսին, սակայն, հաշվի առնելով անբարենպաստ հանգամանքները, հետ է կանչում իր զորքը և Անտոնիոսն իր պարտության մեջ նրան է մեղադրում ու շղթայակապելով նրան տանում է Եգիպտոս, ապա՝ մահապատժի ենթարկում։ | |
Արտաշես Բ | մ.թ.ա 30 - մ.թ.ա. 20 | Արտաշեսյաններ | Արտավազդ Բ-ի որդին, որը կարողացել էր խույս տալ գերությունից։ Նա դառնում է Հայաստանի թագավոր և գրավում նաև Ատրպատականը, սակայն Ք․ա․ 20 թվականին դավադրաբար սպանվում է։ | |
Տիգրան Գ | մ.թ.ա. 20 - մ.թ.ա. 8 | Արտաշեսյաններ | Հռոմի կողմից դրածո արքա, որն իր գահակալության վերջում սկսում է Հռոմից անկախ քաղաքականություն վարել և գահի ժառանգ է թողնում իր որդուն։ | |
Տիգրան Դ և Էրատո | մ.թ.ա. 8 - մ.թ.ա. 5 | Արտաշեսյաններ | Տիգրանի և իր քրոջ՝ Էրատոյի առաջին գահակալությունն ավարտվում է հռոմեական դրածո Արտավազդ Գ-ի կողմից գահի զավթումով։ | |
Արտավազդ Գ | մ.թ.ա. 5 - մ.թ.ա. 2 | Արտաշեսյաններ | Արտավազդ Գ-ն հռոմեական դրածո էր, որը Հռոմի օգնությամբ կարողանում է զավթել գահը։ | |
Տիգրան Դ և Էրատո[1] | մ.թ.ա. 2 - մ.թ.1 | Արտաշեսյաններ | Տիգրան Դ-ն կարողանում է ապստամբել և սպանել Արտավազդ Գ-ին և նորից դառնալ արքա։ Նա սպանվում է լեռնականների հետ պատերազմների ժամանակ։ |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Արշակունիների արքայացանկ». banduryanasya.wordpress.com. Վերցված է 2019-24-07-ին.