Զբիգնև Բժեզինսկի

	Զբիգնև Բժեզինսկի; Zbigniew Brzezinski
	Ազգային անվտանգության հարցերով ԱՄՆ նախագահի խորհրդական
	Ազգային անվտանգության հարցերով ԱՄՆ նախագահի խորհրդական
1977 Հունվարի 20 - Հունվարի 20, 1981
Նախագահ	Ջիմի Քարտեր
Նախորդող	Բրենթ Սքոուքրոֆթ
Հաջորդող	Ռիչարդ Վ. Ալեն
Կուսակցություն՝	Դեմոկրատական
Կրթություն՝	ՄաքԳիլի համալսարան (1950) և Հարվարդի իրավունքի դպրոց (1953)
Գիտական աստիճան՝	Բակալավր (1949), մագիստրոս (1950) և փիլիսոփայության դոկտոր
Մասնագիտություն՝	աշխարհաքաղաքագետ, քաղաքագետ, մանկավարժ, համալսարանի դասախոս, հեղինակ, strategist և քննադատ
Ազգություն	սպիտակ ամերիկացի և սպիտակ մարդ
Ծննդյան օր	մարտի 28, 1928[…]
Ծննդավայր	Վարշավա, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն
Վախճանի օր	մայիսի 26, 2017[…] (89 տարեկան)
Վախճանի վայր	Ֆոլս Չըրչ, Վիրջինիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ և Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն
Ի ծնե անուն	լեհ.՝ Zbigniew Kazimierz Brzeziński
Հայր	Տադեուշ Բժեզինսկի
Ամուսին	Էմիլի Բենեշ Բժեզինսկի (ամուսնացել է 1955)
Զավակներ	Յան ծն. 1963; Մարկ ծն. 1965; Մայկա ծն. 1967
Պարգևներ	Cross of the President of the Slovak Republic, 2nd Class? Գուգենհայմի կրթաթոշակ Հարվարդի համալսարանի Արվեստի և գիտության բարյրագույն դպրոցի հարյուրամյակի մեդալ Անտոնովիչի ֆոնդի մրցանակ Վարշավայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Կրակովի պատվավոր քաղաքացի Լյուբլինյան կաթոլիկ համալսարանի պատվավոր բժիշկ Ֆորդհեմի համալսարանի պատվաոր դոկտոր honorary doctor of Georgetown University? honorary doctor of Vilnius University? Յագելոնյան համալսարանի պատվավոր դոկտոր Վիլնյուսի պատվավոր քաղաքացի Գդանսկի պատվավոր քաղաքացի և Գրեյթ իմիգրանտս
Zbigniew Brzeziński

Զբիգնև Բժեզինսկի (մարտի 28, 1928(1928-03-28)^[1]^[2]^[3]^[…], Վարշավա, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն^[1] - մայիսի 26, 2017(2017-05-26)^[4]^[1]^[2]^[…], Ֆոլս Չըրչ, Վիրջինիա, ԱՄՆ^[1]), ամերիկացի հասարակագետ, քաղաքագետ և պետական գործիչ (1977-1981 թվականներին ԱՄՆ Նախագահի ազգային անվտանգության գծով օգնականը)։ Բժեզինսկին մի առիթով կարծիք է հայտնել, որ մարդկությունը մուտք է գործում զարգացման նոր փուլ, որն արդեն պայմանավորված է ոչ թե սոցիալական հեղափոխություններով, այլ գիտատեխնիկական առաջընթացով։ Այս որակական փոփոխությունը կատարվում է աստիճանաբար՝ ստորին դարաշրջանից (ագրարային) արդյունաբերականին, ապա «տեխնոտրոն»-ին անցնելով, որտեղ վճռական դեր են խաղում համակարգիչներն ու կիբեռնետիկական համակարգերը, իսկ գլխավոր և վճռորոշ ուժ է դառնում գիտությունը։

Հիմնական երկերն են. «Քաղաքական իշխանություն՝ ԱՄՆ/ԽՍՀՄ» (1964, Ս.Հանդինգստնի համահեղինակությամբ), «Վիթխարի կործանում։ Կոմունիզմի ծնունդը և մահը 20-րդ դարում» (1988), «Ազգային անվտանգության որոնումներում» (1988), «Շախմատային մեծ տախտակը» (1998)։

Կենսագրություն

Վաղ տարիներ

Զբիգնև Բժեզինսկին ծնվել է 1928 թվականին Լեհաստանի մայրաքաղաք Վարշավայում։ Նրա ընտանիքն ազնվական ծագում ունի, սերում է Բժեզանի քաղաքից, որն այն ժամանակ Լեհաստանի Տարնոպոլի վոյվոդայության (ներկայում Ուկրաինայի կազմում է) տարածքում էր։ Բժեզինսկիի ծնողներն են Լեոնիան և Թադեուշ Բժեզինսկին, ով լեհ դիվանագետ էր և 1931-1935 թվականներին աշխատել է Գերմանիայում։

1938 թվականին Թադեուշ Բժեզինսկին գործուղվել է Կանադա։ 1945 թվականին Յալթայի կոնֆերանսի արդյունքներով Լեհաստանն անցավ խորհրդային ազդեցության գոտի, ինչը նշանակում էր, որ Բժեզինսկիների համար հայրենիք վերադարձն անվտանգ չէր։

Աշխատություններ

Գլխավոր աշխատություններ

Գրքի անվանումը	Հայերեն անվանումը	Հրատարակման թիվը
Soviet Bloc։ Unity and Conflict. Harvard University Press	Խորհրդային բլոկ. Միասնություն և հակամարտություն	1967
Power and Principle։ Memoirs of the National Security Adviser, 1977–1981	Ուժ և օրենք. Ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդականի հուշերը 1977-1981	1983
Game Plan։ A Geostrategic Framework for the Conduct of the U.S.-Soviet Contest	Խաղային պլան. ԱՄՆ և ԽՍՀՄ միջև պայքարի մղման աշխարհառազմավարական կառուցվածքը	1986
Grand Failure։ The Birth and Death of Communism in the Twentieth Century	Մեծ ձախողում. Կոմունիզմի ծնունդն ու մահը 20-րդ դարում	1990
Out of Control։ Global Turmoil on the Eve of the 21st Century	Վերահսկողությունից դուրս. Գլոբալ խառնակություն 21-րդ դարի շեմին	1993
The Grand Chessboard։ American Primacy and Its Geostrategic Imperatives	Շախմատային մեծ տախտակ. Ամերիկյան գերազանցությունը և նրա աշխարհառազմավարական հրամայականները	1997
The Choice։ Global Domination or Global Leadership. Basic Books	Ընտրություն. Գլոբալ գերիշխանություն, թե գլոբալ առաջնորդություն	2004
Second Chance։ Three Presidents and the Crisis of American Superpower	Երկրորդ հնարավորություն. Երեք նախագահներ և Ամերիկյան գերտերության ճգնաժամը	2007
America and the World։ Conversations on the Future of American Foreign Policy	Ամերիկան և աշխարհը. Զրույցներ ամերիկյան արտաքին քաղաքականության ապագայի մասին	Basic Books 2008
Strategic Vision: America and the Crisis of Global Power	Ռազմավարական տեսլական. Ամերիկան և գլոբալ իշխանության ճգնաժամը	Basic Books 2012

Աղբյուրներ

Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, հատոր 1-12, 1974-1986 թթ, Երևան
Է․ Աղայան «Արդի հայերենի բացատրական բառարան», հատոր 1-2, 1976 թ, Երևան
А․ Б. Барихин "Большой юридический словарь", 2002 թ, Москва

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 https://www.nytimes.com/2017/05/26/us/zbigniew-brzezinski-dead-national-security-adviser-to-carter.html
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 https://www.theguardian.com/us-news/2017/may/27/zbigniew-brzezinski-national-security-adviser-president-carter-dies-89
↑ https://www.gf.org/fellows/all-fellows/zbigniew-k-brzezinski/
↑ Presidential Medal of Freedom Remarks at the Presentation Ceremony. — 1981.
↑ https://www.carnegie.org/awards/great-immigrants/2007-great-immigrants/
↑ Kríž prezidenta Slovenskej republiky, II. stupeň (словацк.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զբիգնև Բժեզինսկի» հոդվածին։

[_76aa501dd268f523-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 https://www.nytimes.com/2017/05/26/us/zbigniew-brzezinski-dead-national-security-adviser-to-carter.html

[_8fc3c33f13bafd3f-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.

[_ee2756bcfe26c275-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_63003097b51c926d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 https://www.theguardian.com/us-news/2017/may/27/zbigniew-brzezinski-national-security-adviser-president-carter-dies-89

[_625f9aad647791e3-5] ttps://www.gf.org/fellows/all-fellows/zbigniew-k-brzezinski/

[_1a4ef659870aaca3-6] Presidential Medal of Freedom Remarks at the Presentation Ceremony. — 1981.

[_99ce0835a3eec4d3-7] ttps://www.carnegie.org/awards/great-immigrants/2007-great-immigrants/

[_769556ec9bad05f9-8] Kríž prezidenta Slovenskej republiky, II. stupeň (словацк.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[8]

[6]

[5]

[7]