Իգոր Սարուխանով
Իգոր Արմենի Սարուխանով (ռուս.՝ И́горь Арме́нович Саруха́нов, ապրիլի 6, 1956[1][2], Սամարղանդ, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]), հայկական արմատներով խորհրդային և ռուս փոփ ռոք երգիչ, կիթառահար, կոմպոզիտոր և բանաստեղծ։ Ռուսաստանի վաստակավոր արտիստ (1997)[3], Ռուսաստանի գրողների միության անդամ, Ռուսաստանի կոմպոզիտորների միության անդամ[4]։
| Իգոր Սարուխանով | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 6, 1956[1][2] (68 տարեկան) Սամարղանդ, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2] |
| Երկիր |  Ռուսաստան և  ԽՍՀՄ |
| Ժանրեր | փոփ ռոք, բլյուզ, սոֆթ ռոք, ռոմանս, Եվրո դիսկո, էլեկտրոփոփ և ռուսական շանսոն |
| Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր, բանաստեղծ, երգիչ և հեղինակ-կատարող |
| Երգչաձայն | բարիտոն |
| Գործիքներ | վոկալ և կիթառ |
| Անդամակցություն | Ստաս Նամինի «Ծաղիկներ» խումբ |
| Պարգևներ |  |
| Կայք | sarukhanov.ru |
 Igor Sarukhanov Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելԸնտանիք
խմբագրելԾնվել է 1956 թվականի ապրիլի 6-ին Սամարղանդում, ազգությամբ հայ է[4]։ Մայրական կողմի նախնիները ծագումով Գորիսից են, իսկ հայրական կողմի նախնիները՝ Ստեփանակերտից։ Հայրական կողմի նախապապը մեծահարուստ է եղել, զբաղվել է հացահատիկի և փայտանյութի առևտրով, քարի մշակմամբ, իր տնօրինության տակ ունեցել է մի քանի գործարաններ ու ֆաբրիկաներ։ 1921-1922 թվականներին, Պովոլժիեում սովի ժամանակ այնտեղ է ուղարկել հացահատիկի շարժակազմեր իր գործարաններից։ Զանգվածային բռնաճնշումների ժամանակ ձերբակալությունից և մահապատժից խուսափելու նպատակով նա ոչնչացրել է բոլոր փաստաթղթերը և հրաժարվել սեփական ունեցվածքից[5]։
- Հայրը՝ Արմեն Վահանի Սարուխանովը (1930-1991), գիտնական է եղել, տեխնիկական գիտությունների թեկնածու, դասավանդել է տեխնիկական համալսարանում։
- Մայրը՝ Ռոզա Աշոտի Սարուխանովան (1932-1991), ռուսաց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի է եղել։
- Դուստրեր՝ Լյուբով (2008)[6], Ռոզալյա (2015)[7]։
- Եղբայրը՝ Վահան Սարուխանով (1960)
Մանկություն, պատանեկություն և վաղ շրջանի ստեղծագործություններ
խմբագրելԻգոր Սարուխանովը ծնվել է Սամարղանդում, բայց կարճ ժամանակ է ապրել այնտեղ։ Նա 4 տարեկան էր, երբ ընտանիքը, հոր ատենախոսություն պաշտպանելու նպատակով տեղափոխվել է Մոսկվա։
Ավարտել է Դոլգոպրուդնի քաղաքի թիվ 1 երաժշտական դպրոցի դասական կիթառի դասարանը[8]։ Դպրոցական տարիներին իր ռոք խմբի հետ սկսել է համերգներ տալ Դոլգոպրուդնիի սրճարաններում և պարահրապարակներում՝ այդ ելույթների համար ստանալով դրամական պարգևներ։ Քանի որ խորհրդային տարիներին կոմերիտականն ու դպրոցի աշակերտն աշխատելու իրավունք չունեին, Սարուխանովին փորձել են հեռացնել դպրոցից, բայց հոր շնորհիվ մնացել է ուսումնական հաստատությունում[6]։
Ծնողները վախեցել են իրենց որդուն բանակ ուղարկել, և նրան տեղավորել են Մոսկվայի ռազմական օկրուգի երգի-պարի անսամբլում, որտեղ Սարուխանովը հանդիպել է Ստաս Նամինին։ Դրանից անմիջապես հետո՝ 1979 թվականին, նրան հրավիրել են «Կապույտ թռչուն» անսամբլ, ավելի ուշ՝ «Ծաղիկներ» խումբ, որտեղ ելույթ է ունեցել մինչև 1981 թվականը։ 1981 թվականին Սարուխանովը «Ծաղիկներ» խմբի իր գործընկերների հետ հիմնադրել է «Շրջան» խումբը և այդտեղ աշխատել մինչև 1984 թվականը[4]։
Մենակատարային ստեղծագործություն
խմբագրելԻգոր Սարուխանովի մենակատարային կարիերան սկսվել է 1985 թվականին՝ Մոսկվայում Երիտասարդության և ուսանողների համաշխարհային փառատոնի ծրագրի շրջանակներում (որտեղ նա արժանացել է առաջին մրցանակին Մոսկվայի մասին լավագույն երգի մրցույթում՝ «Մոսկովյան տարածություն»)[8]։ 1986 թվականին թողարկվել է երգչի առաջին հսկա սկավառակը՝ «Եթե մենք ճանապարհին ենք»։ Այդ ժամանակից նա սկսել է ակտիվ շրջագայել։ 1984 թվականին Սոպոտի (Լեհաստան) միջազգային փառատոնում արժանացել է առաջին մրցանակի՝ որպես «Ետևում կտրուկ շրջադարձ է» երգի հեղինակ (կատարող՝ Աննե Վեսկի)։ 1988 թվականին մասնակցել է «Բրատիսլավական քնար» (Չեխոսլովակիա) միջազգային փառատոնին։ 1990 թվականին Իգոր Սարուխանովի «Barber» երգի հիման վրա նկարահանվել է առաջին պրոֆեսիոնալ տեսահոլովակը (ռեժիսոր՝ Միխայիլ Խլեբորոդով)[4]։
2008 թվականին նա մասնակցել է НТВ հեռուստաալիքի «Սուպերսթար 2008։ Երազանքի թիմ» նախագծին։ 2022 թվականին նա դարձավ հրավիրված հյուր НТВ -ի «Մասկա» շոուի երրորդ սեզոնի երկրորդ կիսաեզրափակիչում՝ արջի կերպարով։
2023 թվականի ապրիլի 7-ին Ռադիո Մայակի «Վլադիմիր Մատեցկու ստուդիա»[9] հաղորդման ուղիղ եթերում հայտարարեց «Մեկը միլիոնից» տեսահոլովակի թողարկման մասին, որի վրա ներկայումս ակտիվորեն աշխատում են։
Բանաստեղծական կարիերա
խմբագրելՈրպես բանաստեղծ և կոմպոզիտոր, նա աշխատել է Տինիս Մյագիի, Սերգեյ Չելոբանովի, Աննե Վեսկիի, «Կոմբինացիա» խմբի, Ալեքսանդր Մարշալի, Բատիրխան Շուկենովի, «Ա-Ստուդիո» խմբի, Ալեքսեյ Չումակովի, «Քաղաք 312» խմբի, Նիկոլայ Տրուբաչի, Վլադիմիրի Պրեսնյակովի և այլ արտիստների հետ[4]։
Ստեղծագործություններ
խմբագրելԳրականություն
խմբագրել- 2007 — «Биография чувств» — Издательство «Игорь Саруханов» ISBN 978-5-9901183-1-7
Սկավառակագրություն
խմբագրել- Վինիլային ձայնագրություններ
- 1987 - Եթե մենք ճանապարհին ենք
- 1989 - Կանաչ աչքեր
- 1991 - Ես ուզում եմ մենակ լինել
- CD
- 1993 - Լավագույն երգեր (ժողովածու)
- 1994 - Լավագույն երգեր 2 (ժողովածու)
- 1994 - Ինչո՞ւ վերադարձաք։
- 1995 - Երաժշտություն դիսկոտեկների համար
- 1997 - «Ջութակ-աղվես»[10]
- 1999 - Դա սեր չէ
- 2001 - Նավակ, լողա
- 2002 - Grand Collection (ժողովածու)
- 2003 - Սիրված երգեր.ru (ժողովածու)
- 2004 - Նոր հավաքածու (ժողովածու)
- 2004 - Նոր ալբոմ
- 2004 - Սիրո տրամադրություն (ժողովածու)
- 2007 - Զգացմունքների կենսագրություն
- 2010 – Ալ առագաստներ
- 2012 - Սև, սպիտակ ժապավեններ
- 2018 - Վերակենդանացում
- 2019 - Վերակենդանացում-2
- 2020 - Ո՞ւմ հետ ես դու
- 2021 – Զգացմունքներ
Ֆիլմագրություն
խմբագրել- 1980 - «Ֆանտազիա սիրո թեմայով» - երգիչ երաժիշտ, «Ֆոկուս» անսամբլից
- 1997 - «Բուրատինոյի նորագույն արկածները» - Պիեռո
- 2012 - «Ճամփորդներ-3» սերիալ
Մրցանակներ
խմբագրել- Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր արտիստ (1997)
- Մոսկվայի քաղաքային դումայի պատվոգիր (2016 թվականի սեպտեմբերի 28)՝ քաղաքային համայնքին մատուցած ծառայությունների և տարեդարձի կապակցությամբ[11]
Գրականություն
խմբագրել- Алексеев А. С. Кто есть кто в российской рок-музыке. — М. : АСТ : Астрель : Харвест, 2009. — С. 426, 427. — ISBN 978-5-17-048654-0 (АСТ). — ISBN 978-5-271-24160-4 (Астрель). — ISBN 978-985-16-7343-4 (Харвест).
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Discogs — 2000.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 MusicBrainz — MetaBrainz Foundation, 2000.
- ↑ Почётное звание присвоено указом президента России № 1240 от 19.11.1997 Արխիվացված 2014-08-11 Wayback Machine
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Игорь Саруханов
- ↑ Աշխարհի հայերը/Ashxarhi Hayer- Igor Saruxanov 24.09.2017
- ↑ 6,0 6,1 Игорь Саруханов: Пять раз женился по глупости Արխիվացված 2016-01-27 Wayback Machine — Собеседник, 29 июля 2011
- ↑ Певец Игорь Саруханов стал отцом в 58 лет Արխիվացված 2015-07-03 Wayback Machine — Вести.Ru, 2 февраля 2015
- ↑ 8,0 8,1 «Эксклюзивное интервью для сайта Радио «Шансон»: «Мною движет только любовь»». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 27-ին.
- ↑ «Игорь Саруханов: о коллекции гитар, старых хитах и новом материале». smotrim.ru. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 8-ին.
- ↑ «Альбом «Скрипка — лиса»». Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 5-ին.
- ↑ О награждении почётными грамотами Московской городской Думы
Արտաքին հղումներ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իգոր Սարուխանով» հոդվածին։ |