Կզաքիսներ (լատին․՝ Martes), կզաքիսազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասունների կարգ։ Սիջին մեծության (40-80 սմ) կենդանիներ են, մարմինը ձգված է, ճկուն, փափուկ աղվամազով ծածկված։ Լինում են գորշ և մուգ շագանակագույն։ Հայտնի է 6 տեսակ՝ տարածված Եվրոպայում, Ասիայում և Հյուսիսային Ամերիկայում։
Հայաստանում տարածված է կովկասյան քարակզաքիսը (M. foina nehringi), որն ապրում է քարքարոտ և ժայռոտ վայրերում։ Սնվում են մանր կրծողներով, թռչուններով, ընկույզով, հատապտուղներով, պտուղներով։ Գիշերային կյանք են վարում, լավ մագլցում են։ Զուգավորվում են հուլիս-օգոստոս ամիսներին։ Հղիությունը 236—274 օր է։ Արդյունագործական օբյեկտ են, ոչնչացնում են գյուղատնտեսական վնասատուներին, մորթին արժեքավոր է։ Սնվում է կրծողներով և շատ հաճախ կրծելով իր զոհի կոկորդը տիրանում է նրա բնին։ Կզաքիսը շատ լավ լողում է, այսինքն կարող է ձուկ որսալ, շատ լավ մագլցում է ծառերի, քարերի վրա և հաճախ այդ ձևով խուսափում է ուրիշների համար որս դառնալուց։ Կզաքիսը սնվում է մանր կրծողներով, թռչուններով, թռչունների ձվերով։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 395)։ 
|
