Մկրտիչ Հարությունյան (Մգրո)
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մկրտիչ Հարությունյան (այլ կիրառումներ)
Մկրտիչ Արմենի Հարությունյան (հայտնի է մարտական Մգրո անունով, նոյեմբերի 15, 1989, Թալին, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - ապրիլի 11, 2023, Տեղ, Սյունիքի մարզ, Հայաստան), հայ զինծառայող, ՀՀ ԶՈՒ մայոր, հատուկ նշանակության զորամասի սպայական գումարտակի հրամանատար, «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանի ասպետ (հետմահու)։
Մկրտիչ Հարությունյան | |
---|---|
նոյեմբերի 15, 1989 - ապրիլի 11, 2023 (33 տարեկան) | |
Ծննդավայր | Թալին, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
Մահվան վայր | Տեղ, Սյունիքի մարզ, Հայաստան |
Քաղաքացիություն | Հայաստան |
Պարգևներ |
Կենսագրություն
խմբագրելՎաղ կյանք
խմբագրելՄկրտիչ Արմենի Հարությունյանը ծնվել է 1989 թվականի նոյեմբերի 15-ին Արագածոտնի մարզի Թալին քաղաքում[1]՝ արմատներով սասունցի զինծառայողի ընտանիքում։ Ծնողների նախնիները գաղթել են Սասունի Շենիկ և Գրմավ գյուղերից։ Նրա հայրը ծառայել է որպես զինկոմիսարիատի զորակոչային բաժնի պետ[2]։ 1996 թվականին ընդունվել է ծննդավայրի թիվ 1 միջնակարգ դպրոց, հետագայում ուսումը շարունակել է նույն քաղաքի բնագիտամաթեմատիկական հատուկ դպրոցում, որը բարձր առաջադիմությամբ ավարտել է 2006 թվականին[1]։
Բարձրագույն կրթություն և զինվորական ծառայություն
խմբագրել2006 թվականին ընդունվել է Եվրոպական կրթական տարածաշրջանային ակադեմիայի Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետը, որում ուսումն ընդհատվել է 2007 թվականին, երբ Մկրտիչը զորակոչվել է պարտադիր զինվորական ծառայության։ Նա ծառայել է Հայաստանի զինված ուժերի հատուկ նշանակության զորամասում[1]։
Երկու տարի անց նա զորացրվել է և շարունակել կրթությունը՝ ստանալով բակալավրի աստիճան[1]։
2013 թվականին որոշել է վերադառնալ Հայաստանի զինված ուժեր. նա հորից թաքուն նամակ է ուղարկել ՀՀ պաշտպանության նախարարին՝ խնդրելով իրեն ծառայության վերցնել այն զորամասում, որտեղ անցկացրել է ժամկետային ծառայությունը[2]։ Մկրտիչը պայմանագրային ծառայության է անցնել հատուկ նշանակության զորամասում որպես սերժանտ։ Այնուհետև, մեկ տարի անց, բարեխիղճ ծառայության համար ստացել է ՀՀ ԶՈՒ լեյտենանտի կոչում՝ զբաղեցնելով հատուկ նշանակության խմբի հրամանատարի պաշտոնը։ Եվս երկու տարի անց նրան շնորհվել է ավագ լեյտենանտի կոչում։ 2017 թվականից Մկրտիչը զբաղեցրել է հատուկ նշանակության զորամասի սպա-հրահանգչի պաշտոնը[1]։
2016-2018 թվականներին, զինծառայությանը զուգահեռ, սովորել և բարձր առաջադիմությամբ ավարտել է ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իրավագիտության ֆակուլտետը՝ ստանալով մագիստրոսի աստիճան[1]։
Մասնակցություն մարտական գործողություններին
խմբագրել2016 թվականին Մկրտիչ Հարությունյանը մասնակցել է քառօրյա պատերազմին՝ զինակիցների հետ կանխելով Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանի Թալիշ գյուղի գրավումը և թշնամու հատուկ նշանակության զորքերին («Յաշմա») պատճառելով զգալի կորուստներ[1]։
Առաջին օրվանից ակտիվորեն մասնակցել է 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմին՝ առաջնագծում մարտնչելով ամենաթեժ կետերում[1]։
2021 թվականին Հարությունյանը ստացել է մայորի կոչում, իսկ հաջորդ տարի նշանակվել է ՀՀ ԶՈՒ հատուկ նշանակության զորամասի սպայական գումարտակի հրամանատարի տեղակալի պաշտոնում և միաժամանակ կատարել գումարտակի հրամանատարի պարտականությունները[1]։
2022 թվականին Հարությունյանի գումարտակը մասնակցել է Իշխանասարում տեղի ունեցած սեպտեմբերյան մարտերին՝ հաջող իրականացնելով հատուկ առաջադրանքները[1]։
2023 թվականի փետրվարին Մկրտիչը նշանակվել է ՀՀ ԶՈՒ հատուկ նշանակության զորամասի սպայական գումարտակի հրամանատար[1]՝ այդ պաշտոնը զբաղեցնելով մինչև կյանքի վերջ։
Թշնամին նրան ճանաչում էր դեմքով և անվանում էր Մեկո[2]։
Մայոր Մկրտիչ Հարությունյանը զոհվել է 2023 թվականի ապրիլի 11-ին՝ Տեղ գյուղի սահմանագծում հատուկ առաջադրանք կատարելիս[2]։ Հուղարկավորվել է ապրիլի 14-ին Եռաբլուր պանթեոնում։
Մասնակցություն ռազմական միջոցառումներին
խմբագրելԾառայության ընթացքում Մկրտիչը գերազանց է իրականացրել հրամանատարի պարտականությունները, աչքի է ընկել սխրանքներով։ Որպես հմուտ հետախույզ գործուղվել է տարբեր օտարերկրյա պետություններ, որտեղ մասնակցել է ռազմական միջոցառումներին՝ լինելով ՀՀ ԶՈՒ ներկայացուցիչ։
- 2015՝ հատուկ ռազմական դասընթաց (Հունաստան)
- 2015՝ եռամսյա լեռնային դասընթաց (Բլագովեշչենսկ, Ռուսաստան)
- 2017՝ Exercise CAMBRIAN PATROL զորավարժություն (Մեծ Բրիտանիա)
- 2018՝ Ալպիական զորքերի զորավարժություն (Իտալիա)
- 2019՝ հայ-չինական համատեղ զորավարժություն (Չինաստան)
- 2019 և 2023՝ THE UAE SWAT CHALLENGE մրցումներ (Դուբայ, Արաբական Միացյալ Էմիրություններ)
- 2021՝ հայ-հույն-կիպրական համատեղ զորավարժություն (Սալոնիկ, Հունաստան)
- 2022՝ զենք-զինամթերքի ցուցահանդես (Սերբիա)
- 2022՝ մարտ-հուլիսին գործուղվել է Սիրիայի Արաբական Հանրապետություն որպես զորախմբի հրամանատարի տեղակալ[1]
Պարգևներ
խմբագրել- Գարեգին Նժդեհ մեդալ
- «Անբասիր ծառայության համար» 1-ին աստիճանի մեդալ
- Ռազմական հետախուզության «Ծառայության համար» կրծքանշան
- ՀՀ ԶՈՒ հատուկ նշանակության N զորամասի Պատվո գրքում զետեղվելու հավաստագիր, մի շարք գերատեսչական պատվոգրեր և շնորհակալագրեր
- Մարտական ծառայության մեդալ (44-օրյա պատերազմում հայրենիքի պաշտպանության և անվտանգության ապահովման գործում ներդրած ավանդի, մարտական գործողությունների ընթացքում ցուցաբերած արիության և հմտության համար)[1]
- «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշան (հետմահու)[3]
- Ռազմական հետախուզության «Պատվավոր ծառայող» կրծքանշան (հետմահու)
Ընտանիք
խմբագրելՄկրտիչ Հարությունյանն ամուսնացած էր Անի Տոնոյանի հետ, նրանք ունեն երկու դուստր[2]։
Հիշատակ
խմբագրել2023 թվականի հուլիսի 22-ին Թալին քաղաքի այն փողոցը, որտեղ բնակվել ու դպրոց է հաճախել Մկրտիչ Հարությունյանը, անվանակոչվել է նրա պատվին[4][5]։
2023 թվականի հուլիսին Երևանի կենտրոն վարչական շրջանի Իսահակյան և Թամանյան փողոցների հատվածում բացվել է նոր մարզագույքով համալրված բակային հատված, որը նվիրված է հերոսներ Մկրտիչ Հարությունյանի և Հովիկ Սիմոնյանի հիշատակին։
2024 թվականի հունիսի 4-ին Թալինի Աղասի Խանջյան և Մկրտիչ Հարությունյան փողոցների խաչմերուկում բացվել է Մգրոյի հուշարձան-կոթողը։ Այն կառուցվել է Հատուկ նշանակության զորամասի հրամանատար Արգիշտի Վարդանյանի, մարտական ընկերների ջանքերով և Թալինի համայնքապետարանի աջակցությամբ[6][7]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 «Նվիրյալ, անպարտելի հրամանատար, բացառիկ տեսակ… Տեղ գյուղի սահմանագծում զոհված Մկրտիչ Հարությունյանը կամ լեգենդար Մգրոն». shantnews.am. Շանթ ՀԸ. 21:20 10.05.2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Թադևոսյան, Քնար (19/06/2023). «ՀԱՏՈՒԿՋՈԿԱՏԱՅԻՆԸ. ՄԿՐՏԻՉ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ (ՄԳՐՈ)». Hay Zinvor. Հայ զինվոր. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
- ↑ «ՏԵՂ ԳՅՈՒՂԻ ՀԱՏՎԱԾՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾ 4 ԶԻՆԾԱՌԱՅՈՂՆԵՐԸ ՀԵՏՄԱՀՈՒ ՊԱՐԳԵՒԱՏՐՎԵԼ ԵՆ».
- ↑ «Թալինի փողոցներից մեկն անվանակոչվել է պատերազմում զոհված Մկրտիչ Հարությունյանի անունով». www.panorama.am. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
- ↑ «Թալինի փողոցներից մեկն անվանակոչվեց հետախույզ Մկրտիչ Հարությունյանի անունով».
- ↑ «ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ՆՎԻՐՎԱԾ ՀԵՏԱԽՈՒՅԶԻ ՀԻՇԱՏԱԿԻՆ». ՀՀ Պաշտպանության Նախարարություն, «Հայ Զինվոր» պաշտոնաթերթ.
- ↑ «Մգրոն միշտ մեր կողքին է լինելու. տեղի ունեցավ հետախույզ Մկրտիչ Հարությունյանի հուշարձան-կոթողի բացման արարողությունը». news.am. 2024 թ․ հունիսի 9. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 9-ին.