Չոլո
Չոլո, իրական անունը՝ Հարություն Աբրահամյան, (1878, գյուղ Շենիկ (Սասունի գավառ) – 1937 թվականի սեպտեմբերի 17, անհատի պաշտամունքի զոհ), հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ, ֆիդայի։ ՀՀԴ կուսակցության անդամ։
| Հարություն Աբրահամյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1878 |
| Ծննդավայր | Սասուն գավառի Շենիկ գյուղ |
| Մահացել է | 1937 թվականի սեպտեմբերի 17 |
| Մահվան վայր | Թալին |
| Ազգություն | Հայ |
| Մայրենի լեզու | հայերեն |
| Կրոն | քրիստոնյա |
| Մասնագիտություն | ֆիդայի |
| Կուսակցություն | Հայ հեղափոխական Դաշնակցություն |
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հարություն Աբրահամյան (այլ կիրառումներ)
Կենսագրություն
խմբագրելՉոլոն ծնվել է 1878 թվականին Սասունի գավառի Շենիկ գյուղում։ Պատանի տարիքից անդամագրվել է հայ ֆիդայական շարժմանը։ 1898 թվականին գործել է Սպաղանաց Մակարի ֆիդայական խմբում։ Մասնակցել է 1899 թվականի Սպաղանքի, 1904 թվականի և 1915 թվականի Սասունի ինքնապաշտպանական մարտերին։
1916 թվականին, երբ ռուսական զորքերը գրավել են Մուշը, կամավորական ջոկատի կազմում կռվել է Մշո դաշտում, Խնուսում, Ալաշկերտում։
Աչքի է ընկել 1918 թվականի մայիսին Թալինի բերդի գրավման ժամանակ։ Հայաստանի Հանրապետության ստեղծումից (1918) հետո մասնակցել է Արևելյան Հայաստանի տարածքում ապօրինի հաստատված կովկասյան թաթարների հակահայկական ելույթների դեմ պայքարին, օժանդակել արևմտահայ գաղթականների վերաբնակեցմանը։ 1921 թվականի Փետրվարյան հակախորհրդային ապստամբության օրերին եղել է Էջմիածին շարժվող զինված ուժերի կազմում, այնուհետև անցել է Զանգեզուր, այնտեղից՝ Պարսկաստան, Սիրիա, Հունաստան։ 1927 թվականին վերադարձել է Խորհրդային Հայաստան[1]։ Նույն թվականին ձերբակալվել է Չեկայի կողմից և աքսորվել Ղազախստան։ Աքսորից վերադառնալուց հետո՝ 1931 թվականին բնակություն է հաստատել Թալինի շրջանի Ոսկեթաս գյուղում։ 1934 թվականին մտել է կոլտնտեսության շարքերը, զբաղվել է անասնապահությամբ։ Չոլոն Չեկայի կողմից երկրորդ անգամ ձերբակալվել է 1937 թվականի գարնանը։ Հինգ ամիս Չոլոն բանտում ենթարկվել է անմարդկային բռնությունների։ 1937 թվականի սեպտեմբերի 13-ին կիսամեռ վիճակում դատապարտվել է գնդակահարության, որն ի կատար է ածվել 1937 թվականի սեպտեմբերի 17-ին։
Գրականություն
խմբագրել- Անդրանիկի յուշերը, Պէյրութ, 1935, 448 էջ։
- Ռուբէն, Հայ յեղափոխականի մը յիշատակները, հատ. Գ., Դ., Է., Թեհրան, 1982, Երևան, 1991։
- Աւետեան Մ., Հայ ազատագրական ազգային յիսնամեայ (1870–1920) յուշամատեան եւ Զօր. Անդրանիկ (վերլուծական հայեցողութեամբ եւ վաւերական տուեալներով), Փարիզ, 1954, 526 էջ։
- Կարօ Սասունի, Պատմութիւն Տարօնի աշխարհի, Պէյրութ, 1957, 1252 էջ։
- Բդէեան Սարգիս և Միսաք, Հարազատ պատմութիւն Տարօնոյ, խմբ. Աղան Տարօնեցի, Գահիրէ, 1962, 676 էջ։
- Աւօ, Գէորգ Չաւուշ, Պէյրութ, 1972, 416 էջ։
- Հայկական հարց հանրագիտարան, Երևան, 1996, էջ 373-374։
- Աղանիկ Հեբոյան, Մորուք Կարո (հայ ընտանիքի իրապատում), Երևան, 1998, 2-րդ հրտ., Երևան, 2015, 244 էջ։
- Ով ով է (Հայեր)։ Կենսագրական հանրագիտարան, հատ. 2, Երևան, 2007, էջ 293։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Ով ով է. Հայեր», կենսագրական հանրագիտարան, հատոր Բ., Երևան, 2007։