Սադրիդդին Այնի
Այնի (Սադրիդդին Սաիդ-Մուրոդզոդա), (صدرالدين عيني, տաջ.՝ Садриддин Айнӣ, ապրիլի 15 (27), 1878[1], Բուխարայի էմիրություն, Թուրքեստան, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 15, 1954[2][1][3], Դուշանբե, Տաջիկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), տաջիկ գրող։
Սադրիդդին Այնի տաջ.՝ Садриддин Айнӣ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 15 (27), 1878[1] |
| Ծննդավայր | Բուխարայի էմիրություն, Թուրքեստան, Ռուսական կայսրություն |
| Վախճանվել է | հուլիսի 15, 1954[2][1][3] (76 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Դուշանբե, Տաջիկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1] |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծ, լրագրող, պատմաբան, գրող, ուսուցիչ, բառարանագիր, գրական քննադատ, քաղաքական գործիչ և արձակագիր |
| Լեզու | տաջիկերեն և ուզբեկերեն[4] |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Ժանրեր | վեպ |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն |
| Կուսակցություն | Communist Party of the Tajik Soviet Socialist Republic? և ԽՄԿԿ |
| Պարգևներ |      և  |
| Զավակներ | Kamal Ayni? |
 Sadriddin Ayni Վիքիպահեստում | |
Տաջիկական խորհրդային գրականության հիմնադիր և ուզբեկական խորհրդային գրականության սկզբնավորողներից։ Տաջիկական ԽՍՀ ԳԱ առաջին նախագահ (1951 թվականից), Ուզբեկական ԽՍՀ ԳԱ պատվավոր անդամ։
Կենսագրություն
խմբագրելԾնվել է ապրիլի 15 (27)–ին։ Գրական ասպարեզ է մտել 1894 թվականին։ Գրել է տաջիկերեն և ուզբեկերեն։ Առաջին շրջանի գործերում («Կոչ երիտասարդությանը»՝ 1914, «Մի ծախեք հողը»՝ 1916 և այլն) քարոզել է լուսավորական գաղափարներ։ «Բուխարայի դահիճները» (1920) արձակ ստեղծագործության մեջ պատկերել է ֆեոդալական քաղաքի սովորույթները։
Ստեղծագործություններ
խմբագրելԳրել է «Օդինա» (1924), «Դոխունդա» (1930), «Ստրուկներ» (1934) վեպերը, որոնց թեման միջինասիական ժողովուրդների մղած պայքարն է ազատության համար։ «Հիշողություններ» (ԽԱՀՄ պետական մրցանակ, 1950, հայերեն թարգմանությամբ՝ «Բուխարա», 1957) վեպում արտացոլել է 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի Բուխարայի կյանքը։
Մենագրություններ է գրել Ռուդաքիի, Ֆիրդուսու, Աբու Ալի-իբն-Սինայի (Ավիցեննա), Սաադիի, Նավոիի և այլ բանաստեղծների մասին։ Մահացել է հուլիսի 15-ին։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 29. — ISBN 978-2-221-06888-5
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ https://old.bigenc.ru/literature/text/1805487
Գրականություն
խմբագրել- Писатели Таджикистана: (Декада таджикской литературы и искусства) / Автор-составитель М. Занд; Обложка художника М. И. Серебрянской; Союз писателей Таджикистана. — Сталинабад: Таджикгосиздат, 1957. — С. 5-10. — 88 с. — 5 000 экз. (обл.)
- Акобиров Ю., Харисов Ш. Садриддин Айни. — М.: Молодая гвардия, 1968. — 144 с. — (Жизнь замечательных людей). — 100 000 экз. (в пер.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սադրիդդին Այնի» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 347)։ 
|