Վիքիպեդիա:Արտաքին հղումներ

Արտաքին հղումներ կարող են տանել Վիքիպեդիայի հոդվածներից Վիքիպեդիայից դուրս գտնվող կայքէջերին։ Սակայն Վիքիպեդիայի նպատակը չէ ստեղծել հոդվածի թեմային առնչվող կայքերի հղումների հավաքածու։ Արտաքին հղումը կարող է ավելացվել միայն, եթե դրա ահրաժեշտությունն անվիճելիորեն արդարացված է. իսկ դա որոշելու համար պետք է առաջնորդվել առողջ տրամաբանությամբ և այս կանոնակարգում սահմանված կետերով։ Արդարացված լինելու հանագամանքը ապացուցելու պարտավորությունն ընկնում է արտաքին հղումն ավելացնել ցանկացող մասնակցի վրա։

Արդարացված արտաքին հղումներ կարող են, օրինակ, համարվել հոդվածի նյութի վերաբերյալ ճշգրիտ և վստահելի հետազոտական ու (հանրա)գիտարանային տեղեկություններ տրամադրող էջերը։

Ցանկացած արտաքին հղում, պետք է համապատասխանեցվի Հայերեն Վիքիպեդիայի ոճական ու ձևավորման չափանիշներ, մասնավորապես՝ բոլոր հղումները պետք է մակագրված լինեն հայերենով, եթե կայքը օտար լեզվով է՝ համապատասխան կաղապարով պետք է նշել կայքի լեզուն։

Նախնական դիտողություններ

• Հղումներ դեպի այլ Վիքիմեդիա հիմնադրամի նախագծեր և Վիքիպեդիայի օտարալեզու հոդվածներ չեն համարվում «արտաքին»։
• Արտաքին հղումներ սովորաբար չպետք են օգտագործվեն հոդվածի տեքստում, անհրաժեշտ հղումներ տեղադրվում են բացառապես հատուկ բաժնում հոդվածի վերջում։
• Արտաքին հղումների թիվն չպետք է գերազանցի նվազագույնը։
• Հղումը պետք է անմիջականորեն հանգեցնի հոդվածի կապված թեմային էջին։

Կիրառվող սահմանափակումներ

1. Չի թույլատրվում տեղադրել արտաքին հղումներ դեպի կայքեր, որոնք համակարգված և նպատակային տեղադրում են հեղինակային իրավունք խախտող նյութեր։
2. Տեղական կամ համաշխարհային Սպամ ցուցակներում գրանցված կայքեր։

Արտաքին հղումներ օբյեկտների ընտրում

Արտաքին հղում ավելացնելուց առաջ պետք է հաշվի առնել հետևյալ ասպեկտները.

• ընդունելի է հոդվածի տեսանկյունից, սույն (գործնական կիրառումը, բարձր որակ, տեղեկատվական բովանդակությունը, ճշգրտված փաստեր և այլն),
• Կայքի հեշտ մուտքի հնարավորությունը,
• Հղումների կիրառելիությունը, նկարագրության ճշտությունը և հակիրճությունը

Յուրաքանչյուր հաջորդ հղումը պետք է ավելացվի ավելի խստացրած պահանջներով։

Առավել նպատակահարմար հղումներ

1. Կազմակերպությունների, անձերի, վեբ ռեսուրսների և այլն հոդվածներում պետք է ավելացնել հղում իրենց պաշտոնական կայքում (եթե առկա է)։
2. Գրքերի, երաժշտության և այլն մասին հոդվածներ պետք են պարունակեն հղում դեպի կայքում, որտեղ տեղադրված է հոդվածի առարկայի պատճեն (եթե դա չի հակասում Անպատշաճ հղումներ բաժնի ոչ մի կետին)։ Որևէ հղում դեպի արտադրանքի վաճառքի կայքում ցանկալի չի և դրա ներկայությունը պետք է հիմնավորված լինի որևէ այլընտրանքների բացակայությամբ։
3. Խորհուրդ է տրվում տրամադրել հղումներ դեպի չեզոք և ճշգրիտ էական փաստացի նյութեր, որոնք հնարավոր չի ընդգրկվել հոդվածում (առնչվող հեղինակային իրավունքի հիմքերով, կամ այն պատճառով, կամ իրենց չափից դուրս մանրամասնության)։ Ավելի հարմար է նման նյութեր օգտագործել հոդվածում (լիովին վերամշակված, եթե դրանք տարածվում են ոչ ազատ արտոնագրով, և հղում դեպի նրանց պետք է տեղափոխել հոդված, դարձնելով ծանոթագրություն։
4. Հղումներ դեպի այլ համապատասխան բովանդակության նյութեր, բայց ոչ պիտանի է հանրագիտարանից ձևաչափով, օրինակ. հարցազրույցներ, մամուլի տեսություն, և այլն։

Հնարավոր ընդունելի հղումներ

1. Երաժշտական ալբոմների, ֆիլմերի, գրքերի և այլ հեղինակային աշխատանքների մասին հոդվածներում հղումներ դեպի փորձագետների ակնարկներ և մեկնաբանություններ։
2. Երբեմն թույլատրելի է տեղադրել հղում դեպի հոդվածի թեմայի վերաբերյալ արժանահավատ աղբյուրներից ստացած տեղեկություններ պարունակող կայքը, նույնիսկ եթե կայքը լիովին չի համապատասխանում անհրաժեշտ չափանիշներին։ Օրինակ դեպի ամենահայտնի կամ խոշոր ֆան-կայք, (նշումով «երկրպագուներին կայքը»)։

Հղումներ դեպի հեղինակային իրավունքի խախտման նկատվող կայքեր

Հեղինակային նյութերի տեղադրման օրենքի խախտման փաստը չի ազդում հղումների թույլտվության վրա։ Սակայն միշտ նախընտրելի է ամենաքիչ օրենքի խախտման հարցեր պարունակող հղումը։

Անընդունելի հղումներ

Այս բաժնում տրված նշումներ չեն վերաբերվում հղումներին դեպի համապատասխան հոդվածների նվիրված ինչպես նաև կազմակերպությունների պաշտոնական, անձերի և այլ Առավել նպատակահարմար հղումներ բաժնում նշված կայքեր։ Օրինակ. եթե հոդվածի թեման ունի պաշտոնական կայք, հղում դեպի այն պետք է ներկա լինի, նույնիսկ, եթե կայքը կարող է պարունակել փաստացի սխալ նյութեր։

Հոդվածներում չի թույլատրվում.

1. Հղումներ դեպի կայքեր, որ տեղադրում են չստուգված կամ անարժանահավատ, օգտվողներին ընդունակ շփոթեցնող, կասկածելի արժեքի տեղեկատվության նյութեր։
2. Հղումներ դեպի կայքեր, որոնց միջոցով կարող են իրականացվել ինքնակամ փորձեր տեղադրել վնասակար ծրագրային ապահովագրություն (վնասակար ծրագիր) այցելուների համակարգիչներին։
3. Հղումներ, որոնց տեղադրումը իր հիմնական նպատակ ունի որևէ կայքի առաջխաղացումը, հղումներ դեպի առևտրային կայքեր (որոնց առաջնային նպատակն է ապրանքների կամ ծառայությունների վաճառք), կայքեր գովազդի անընդունելի մեծ ծավալով այսինքն, ամեն ինչ, որ ընկնում է «սպամ» ձևակերպման տակ։
4. Հղումներ դեպի կայքեր, որոնք գումար են գանձում կամ պահանջում են այցելուների գրանցումը, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ հոդվածը նվիրված է սույն կայքին։
5. Հղումներ դեպի Վիքիպեդիայի այցելուների զգալի մասին անհասանելի կայքերի, օրինակ, զարգացած որոշակի բրաուզերի համար կամ մատչելի միայն որոշակի երկրում։
6. Հղումներ դեպի էջերը, որոնք պարունակում են որոնման տեղեկատվություն որոնիչների միջոցով, որոնման հավաքագրող կամ RSS թարմացվող բովանդակություն։
7. Հղումներ դեպի քննարկում համայնքների, չատերի, ֆորումների, խմբերի և հասցեատերերի ցուցակների կայքեր, բացառությամբ հոդվածի թեմայի ասպարեզում մեծ ավանդ ունեցողներից։
8. Հղումներ դեպի տեղեկատվական և ժամանցային պորտալներ, որոնք չեն պարունակում որևէ հանրագիտարանային տեղեկություն և դեպի հայտարությունների կայքեր։
9. Հղումներ դեպի կայքեր, որոնք անմիջական կապված չեն հոդվածի առարկայի հետ։
10. Հղումներ դեպի արտադրողներ, մատակարարների, վաճառողների կամ գնորդների ցուցակներ որևէ ապրանքի կամ ծառայության մասին այս ապրանքի կամ ծառայության մասին հոդվածում։
11. Հղումներ դեպի տեղեկատվություն որոնման համակարգեր, որոնք արդեն կառուցված են այս կամ այն կերպ որոնման Վիքիպեդիայի գործիքներին։ Օրինակ. հղում դեպի գիրք գրվում է ISBN գործիքով։
12. Հղումներ դեպի նյութեր, որոնք տեղադրված են համացանցում ժամանակավոր հիմունքներով։
13. Հղումներ դեպի Վիքիպեդիայի նյութերի բովանդակության պատճենացնող էջեր։

Վերահղումներ

Պետք է խուսափել վերահղումային արտաքին հղումներից։ Նույն պատճառով չի թուլատրվում տեղադրել հղումներ դեպի փրոքսի-հասցե։ Բոլոր դեպքերում նախընտրելի է տեղադրել աղբյուրի ուղղակի հասցեն։

Մուլտիմեդիա և նիղքեր

Նախընտրելի են հղումներ դեպի էջեր սովորական ձևաչափերով` HTML, txt և այլն, որոնք իր հերթին պարունակում են հղումներ։

Հղումներ դեպի վիդեոհոսթինգ և այլ նմանատիպ կայքեր

Չկա արգելք հղումներին դեպի վիդեոհոսթինգ և նման կայքերին, սակայն հաճախ, բայց ոչ բոլոր այդպիսի հղումներ խախտում են հեղինակային իրավունքներ։ Յուրաքանչյուր դեպքում նրանց ընդունելության հարցը պետք է որոշվի առանձին։

Օտար լեզուներով էջերի հղումներ

Հայերեն Վիքիպեդիայում նախընտրելի են հղումներ դեպի հայերեն լեզվով կայքեր։ Հղում դեպի օտարալեզու արտաքին աղբյուր պետք է նշված լինի համապատասխան կաղապարով։

Արտաքին հղումներ և տարբեր տեսակետներ

Հոդվածներում, որտեղ ներկայացված են այս կամ այն հարցի տարբեր տեսակետներ, արտաքին հղումների քանակը, որն արտացոլում է որևէ կարծիքներից մեկը, չպետք է զգալիորեն գերազանցի հղումների քանակը, վերաբերող այլ համարժեք, հավասար և ընդհանուր մոտեցումներին։ Պետք չի նաև առաջարկել մարգինալ, հազվագյուտ, քիչ նշանակություն տեսակետներ ներկայացնող հղումների անհամաչափ քանակը։

Ինչպես ավելացնել արտաքին հղումներ

• Որոշ խորհուրդներ կան Ինչպես խմբագրել էջը էջում