Բեռլինի պատվավոր քաղաքացի

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

«Բեռլինի պատվավոր քաղաքացի» (գերմ.՝ Ehrenbürger von Berlin), կոչում, որ սահմանվել է 1813 թվականին և Բեռլինի սենատի կողմից Բեռլինի պատգամավորների պալատի հետ համաձայնությամբ շնորհվում է գերմանացիների և օտար պետությունների քաղաքացիների «Բեռլինին մատուցած ծառայությունների համար»։

Սահմանում

խմբագրել

Պատվավոր քաղաքացիությունը Բեռլինի բարձրագույն պարգևն է[1]։ Կոչումը կարող է շնորհվել միայն դափնեկրի կենդանության օրոք, սակայն եղել են չորս բացառություններ, երբ կոչումը շնորհվել է Օտտո Նեգալին, Հայնրիխ Ցիլեին, Նիկոլայ Բերզարինին և Մառլեն Դիտրիխին[2]։ Կոչումը շնորհվում է Բեռլինի պատգամավորների պալատի հետ համաձայնությամբ Բեռլինի սենատի կողմից գերմանացիների և օտար պետությունների քաղաքացիների «Բեռլինին մատուցած ծառայությունների համար»[3]։ Կոչման թեկնածուներ կարող են առաջադրել Պատգամավորների պալատի ու Սենատի, շրջանային կառավարությունների ու քաղաքային շրջանի ներկայացուցիչների ժողովի անդամները[1]։ Կոչման շնորհումը դափնեկրին տալիս է մի շարք արտոնություններ, ներառյալ նկարչի ընտրությունը պաշտոնական դիմանկարի համար, ինչպես նաև հուղարկավորությունը Բեռլինի նահանգի հաշվին[3]։ Բեռլինի պատգամավորների պալատի շենքում տեղակայված է Բեռլինի պատվավոր քաղաքացիների պատկերասրահը, որը ներկայում ներառում է 52 դիմանկար[2]։

Պատմություն

խմբագրել

Բեռլինի առաջին պատվավոր քաղաքացին 1813 թվականին դարձել է Կոնրադ Գոթլիբ Ռիբեկը, որն այդ կոչմանն արժանացել է Բեռլինի ֆրանսիական օկուպացիայի ժամանակ ցուցաբերած ծառայությունների համար[1]։ 1948 թվականին Բեռլինի պատվավոր քաղաքացիներից երեքը՝ Ադոլֆ Հիտլեր, Հերման Գյորինգը և Յոզեֆ Գեբելսը, որոնք այդ կոչմանն արժանացել էին Երրորդ Ռայխի օրոք, զրկվել են կոչումից[4][5]։ Բեռլինի տարածքի բաժանումից հետո կոչումը շնորհվել է ինչպես Արևմտյան Բեռլինի, այնպես էլ Արևելյան Բեռլինի իշխանությունների կողմից, իսկ երկրի միավորումից հետո՝ 1992 թվականին, Բեռլինի պատգամավորների պալատի նախագահ Հաննա Ռենատա Լաուրինի (գերմ.՝ Hanna-Renate Laurien) որոշմամբ Արևելյան Բեռլինում պատվավոր քաղաքացու կոչման արժանացած 25 անձանցից այն պահպանել են միայն յոթը՝ Օտտո Նագելը, Հայնրիխ Ցիլեն, Աննա Զեգերսը, Վալերի Բիկովսկին, Զիգմունդ Ենը, Վոլֆգանգ Հայնցը, Վիլանդ Հերցֆելդեն[6][7]։ Կոչումից զրկվածների թվում է եղել նաև Նիկոլայ Բերզարինը, որին կոչումը կրկին շնորհվել է 2003 թվականին Բեռլինի իշխող բուրգոմիստր Կլաուս Վովերայթի որոշմամբ[8]։

Բեռլինի պատվավոր քաղաքացիներ (1813 թվականից)

խմբագրել
Նշումներ
  •      Զրկվել է կոչումից
  •      Զրկվել է կոչումից և հանվել ցուցակներից Արևմտյան և Արևելյան Բեռլինների պատվավոր քաղաքացիների ցանկերի միավորման ժամանակ
  •      Կոչումը շնորհվել է հետմահու
Նկար Դափնեկիր
(կյանքի տարիներ)
Ենթակայություն Ամսաթիվ Ծան.
1 Կոնրադ Գոթլիբ Ռիբեկ
(1759-1826)
  Գերմանիա 6 հուլիսի, 1813 [9]
2 Հայնրիխ Ֆալկենբերգ
(1771-1845)
  Գերմանիա 28 փետրվարի, 1815 [10]
3   Գեբհարդ Լեբերեխտ ֆոն Բլյուխեր
(1742-1819)
  Գերմանիա 31 հունվարի, 1816 [11]
4   Էռնստ Լյուդվիգ Հայմ
(1747-1834)
  Գերմանիա 15 ապրիլի, 1822 [12]
5   Լյուդվիգ ֆոն Բրաուխիչ
(1757-1827)
  Գերմանիա 19 մայիսի, 1822 [13]
6   Ֆրիդրիխ ֆոն Շուկման
(1755-1834)
  Գերմանիա 11 հունվարի, 1829 [14]
7   Կարլ Ֆրիդրիխ ֆոն Գոնթարդ
(1764-1839)
  Գերմանիա 31 հուլիսի, 1829 [15]
8 Ֆրիդրիխ Հանսման
(1769-1836)
  Գերմանիա 28 հոկտեմբերի, 1829 [16]
9   Կարլ Ֆրիդրիխ ֆոն Վիլիխ ունդ Լոտտում
(1767-1841)
  Գերմանիա 9 ապրիլի, 1834 [17]
10   Կարլ ֆոն Գերլախ
(1792-1863)
  Գերմանիա 3 հոկտեմբերի, 1834 [18]
11 Ֆրիդրիխ Ավգուստ ֆոն Շտեգեման
(1763-1840)
  Գերմանիա 4 փետրվարի, 1835 [19]
12 Լյուդվիգ Վիլհելմ Նոյման
(1762-1847)
  Գերմանիա 20 հունվարի, 1837 [20]
13   Նիկոլայ I
(1796-1855)
  Ռուսական կայսրություն 18 հոկտեմբերի, 1837 [21]
14 Յոհան Ֆիլիպ ֆոն Լադենբերգ
(1769-1847)
  Գերմանիա 26 նոյեմբերի, 1839 [22]
15   Կարլ Ալբերտ Կամպց
(1769-1849)
  Գերմանիա 24 մարտի, 1840 [23]
16   Գուստավ ֆոն Ռաուխ
(1774-1841)
  Գերմանիա 6 ապրիլի, 1840 [24]
17   Ֆրիդրիխ Մագնուս Բասեվից
(1773-1858)
  Գերմանիա 31 մարտի, 1842 [25]
18   Կարլ Ֆոն Մյուֆլինգ
(1775-1851)
  Գերմանիա 15 նոյեմբերի, 1842 [26]
19   Գերման ֆոն Բոյեն
(1771-1848)
  Գերմանիա 19 նոյեմբերի, 1842 [27]
20   Կարլ Շտրեկֆուս
(1778-1844)
  Գերմանիա 9 մարտի, 1843 [28]
21 Յոհան Քրիստիան Կրյուգեր
(1771-1845)
  Գերմանիա 14 մայիսի, 1843 [29]
22   Լյուդվիգ ֆոն Բորստել
(1773-1844)
  Գերմանիա 6 սեպտեմբերի, 1843 [30]
23 Յոհան Դավիդ Հեգեվալդտ
(1773-1850)
  Գերմանիա 6 հունվարի, 1844 [31]
24 Կարլ Ավգուստ Ալսլեբեն
(1770-1855)
  Գերմանիա 12 հունիսի, 1845 [32]
25 Օյգեն ֆոն Պուտկամեր
(1800-1874)
  Գերմանիա 27 հուլիսի, 1847 [33]
26 Քրիստիան Ռոտեր
(1778-1849)
  Գերմանիա 14 հոկտեմբերի, 1847 [34]
27   Հայնրիխ ֆոն Գագեն
(1799-1850)
  Գերմանիա 19 մարտի, 1849 [35]
28   Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Բրանդենբուրգցի
(1792-1850)
  Գերմանիա 6 փետրվարի, 1850 [36]
29   Ֆրիդրիխ ֆոն Վրանգել
(1784-1877)
  Գերմանիա 24 սեպտեմբերի, 1850 [37]
30   Օտտո Թեդոր ֆոն Մանտեյֆել
(1805-1882)
  Գերմանիա 6 դեկտեմբերի, 1850 [38]
31   Քրիստիան Դանիել Ռաուխ
(1777-1857)
  Գերմանիա 31 մայիսի, 1851 [39]
32   Ալեքսանդր Հումբոլդտ
(1769-1859)
  Գերմանիա 24 հունվարի, 1856 [40]
33   ԷԴուարդ ֆոն Ֆլոտվել (գերմ.՝ Eduard von Flottwell)
(1786-1865)
  Գերմանիա 16 փետրվարի, 1856 [41]
34   Ավգուստ Բյոկ
(1785-1867)
  Գերմանիա 15 մարտի, 1857 [42]
35   Սամուել Մարոտ (գերմ.՝ Samuel Marot)
(1770-1865)
  Գերմանիա 1 հուլիսի, 1858 [43]
36   Հայնրիխ Վիլհելմ Կրաուսնիկ
(1797-1882)
  Գերմանիա 30 դեկտեմբերի, 1862 [44]
37   Օտտո ֆոն Բիսմարկ
(1815-1898)
  Գերմանական կայսրություն 16 մարտի, 1871 [45]
38   Հելմուտ ֆոն Մոլտկե Ավագ
(1800-1891)
  Գերմանական կայսրություն 16 մարտի, 1871 [46]
39 Հայնրիխ Կոխհան
(1805-1890)
  Գերմանական կայսրություն 14 հունվարի, 1875 [47]
40   Հենրիխ Շլիման
(1822-1890)
  ԱՄՆ 7 հուլիսի, 1881 [48]
41   Լեոպոլդ ֆոն Ռանկե
(1795-1886)
  Գերմանական կայսրություն 31 մարտի, 1885 [49]
42   Ռոբերտ Կոխ
(1843-1910)
  Գերմանական կայսրություն 21 նոյեմբերի, 1890 [50]
43   Ռուդոլֆ Վիրխով
(1821-1902)
  Գերմանական կայսրություն 13 հոկտեմբերի, 1891 [51]
44   Ադոլֆ ֆոն Մենցել
(1815-1905)
  Գերմանական կայսրություն 8 դեկտեմբերի, 1895 [52]
45   Պաուլ Լանգերհանս
(1820-1909)
  Գերմանական կայսրություն 2 մայիսի, 1900 [53]
46 Հենրիխ Բերտրամ
(1826-1904)
  Գերմանական կայսրություն 23 դեկտեմբերի, 1900 [54]
47   Արթուր Հոբրեխտ
(1824-1912)
  Գերմանական կայսրություն 14 օգոստոսի, 1904 [55]
48 Ալբերտ Հակ
(1832-1906)
  Գերմանական կայսրություն 22 հունվարի, 1905 [56]
49 Առնոլդ Մարգրաֆ
(1834-1915)
  Գերմանական կայսրություն 7 հունիսի, 1911 [57]
50   Մարտին Կիրշներ
(1842-1912)
  Գերմանական կայսրություն 15 մայիսի, 1912 [58]
51   Պաուլ Միխելետ
(1835-1926)
  Գերմանական կայսրություն 20 հունվարի, 1914 [59]
52   Օսկար Կասել
(1849-1923)
  Գերմանական կայսրություն 20 հունվարի, 1914 [60]
53 Ֆերդինանդ Շտրասման
(1838-1931)վ
  Գերմանական կայսրություն 18 դեկտեմբերի, 1915 [61]
54   Լյուդվիգ Հոֆման
(1852-1932)
  Վայմարյան հանրապետություն 13 մարտի, 1924 [62]
55 Գերման Բամբերգ
(1846-1928)
  Վայմարյան հանրապետություն 24 հունիսի, 1926 [63]
56 Հյուգո Հեյման
(1859-1950)
  Վայմարյան հանրապետություն 24 հուլիսի, 1926 [64]
57   Մաքս Լիբերման
(1847-1935)
  Վայմարյան հանրապետություն 20 հուլիսի, 1927 [65]
58   Պաուլ ֆոն Հինդենբուրգ
(1847-1934)
  Երրորդ Ռայխ 20 ապրիլի, 1933 [66]
59   Ադոլֆ Հիտլեր
(1889-1945)
  Երրորդ Ռայխ 20 ապրիլի, 1933
Զրկվել է 1948 թվականին։
[67]
60   Հերման Գյորինգ
(1893-1946)
  Երրորդ Ռայխ 22 հունվարի, 1934
Զրկվել է 1948 թվականին։
[68]
61   Յոզեֆ Գեբելս
(1897-1945)
  Երրորդ Ռայխ 24 փետրվարի, 1934
Զրկվել է 1948 թվականին։
[69]
62   Վիլհելմ Ֆրիկ
(1877-1946)
  Երրորդ Ռայխ 7 փետրվարի, 1937
Զրկվել է 1948 թվականին։
[70]
63 Պաուլ Լինկե
(1866-1946)
  Երրորդ Ռայխ 7 նոյեմբերի, 1941 [71]
64   Վիլհելմ Պիկ
(1876-1960)
  Օկուպացված Գերմանիա 3 հունվարի, 1946
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[72]
65   Ռուդոլֆ Վիսել
(1869-1962)
  Գերմանիա 8 մարտի, 1949 [73]
66   Թեոդոր Հոյս
(1884-1963)
  Գերմանիա 31 հոկտեմբերի, 1949 [74]
67   Պաուլ Լյոբե
(1875-1967)
  Գերմանիա 14 դեկտեմբերի, 1955 [75]
68   Լուիզա Շրյոդեր
(1887-1957)
  Գերմանիա 2 ապրիլի, 1957 [76]
69   Յակոբ Կայզեր
(1888-1961)
  Գերմանիա 8 փետրվարի, 1958 [77]
70 Օտտո Դիբելիուս
(1880-1967)
  Գերմանիա 15 մայիսի, 1958 [78]
71   Մարիա Էլիզաբեթ Լյուդերս
(1878-1966)
  Գերմանիա 25 հունիսի, 1958 [79]
72   Հենրիխ Լյուբկե
(1894-1972)
  Գերմանիա 10 ապրիլի, 1962 [80]
73   Լյուսիուս Կլեյ
(1897-1978)
  ԱՄՆ 5 մայիսի, 1962 [81]
-   Վալտեր Ուլբրիխտ
(1893-1973)
  ԳԴՀ 29 հունիսի, 1963
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[82]
74   Օտտո Վարբուրգ
(1883-1970)
  Գերմանիա 8 հոկտեմբերի, 1963 [83]
75   Կոնրադ Ադենաուեր
(1876-1967)
  Գերմանիա 10 հոկտեմբերի, 1963 [84]
-   Ֆեոդոր Բոկով
(1903-1984)
  ԽՍՀՄ 30 ապրիլի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[85]
- Միխայիլ Եգորով
(1923-1975)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[86]
- Մելիտոն Կանտարիա
(1920-1993)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[87]
-   Միխայիլ Կատուկով
(1900-1976)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[88]
-   Իվան Կոնև
(1897-1973)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[89]
-   Ալեքսանդր Կոտիկով
(1902-1981)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[90]
- Նիկոլայ Մասալով
(1922-2001)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[91]
- Վլադիմիր Սեմյոնով
(1911-1992)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[92]
-   Վասիլի Սոկոլովսկի
(1897-1968)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[93]
- Միխայիլ Սոլոմատին
(1894-1986)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[94]
-   Վասիլի Չույկով
(1900-1982)
  ԽՍՀՄ 8 մայիսի, 1965
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[95]
-   Ֆրիդրիխ Էբերտ կրտսեր
(1894-1979)
  ԳԴՀ 5 հուլիսի, 1967
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[96]
76   Նելլի Զաքս
(1891-1970)
  Գերմանիա 14 հուլիսի, 1967 [97]
77   Օտտո Հան
(1879-1968)
  Գերմանիա 17 հունիսի, 1968 [98]
78   Հանս Շարուն
(1893-1972)
  Գերմանիա 26 փետրվարի, 1969 [99]
79   Օտտո Նագել
(1894-1967)
  ԳԴՀ 4 փետրվարի, 1970
(Արևելյան Բեռլին)
[100]
80   Հայնրիխ Ցիլե
(1858-1929)
  Վայմարյան հանրապետություն 4 փետրվարի, 1970
(Արևելյան Բեռլին)
[101]
81   Կարլ Ռուդոլֆ Շմիդտ
(1884-1976)
  Գերմանիա 10 ապրիլի, 1970 [102]
82 Հենրիխ Գրյուբեր
(1891-1975)
  Գերմանիա 8 մայիսի, 1970 [103]
83   Վիլի Բրանդտ
(1913-1992)
  Գերմանիա 12 դեկտեմբերի, 1970 [104]
- Պյոտր Աբրասիմով
(1912-2009)
  ԽՍՀՄ 15 սեպտեմբերի, 1971
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
[105]
84 Ֆերդինանդ Ֆրիդենսբուրգ
(1886-1972)
  Գերմանիա 20 հոկտեմբերի, 1971 [106]
85 Ֆրանց Նոյման
(1904-1974)
  Գերմանիա 20 հոկտեմբերի, 1971 [107]
86 Հանս Ռայֆ
(1899-1984)
  Գերմանիա 20 հոկտեմբերի, 1971 [108]
87   Հերբերտ ֆոն Կարայան
(1908-1989)
  Ավստրիա 23 նոյեմբերի, 1973 [109]
88   Գուստավ Հայնեման
(1899-1976)
  Գերմանիա 18 փետրվարի, 1974 [110]
89   Նիկոլայ Բերզարին
(1904-1945)
  ԽՍՀՄ 2 մայիսի, 1975
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1992 թվականին։
11 փետրվարի, 2003
(повторное присвоение)
[111]
90   Աննա Զեգերս
(1900-1983)
  ԳԴՀ 18 նոյեմբերի, 1975
(Արևելյան Բեռլին)
[112]
91   Վալերի Բիկովսկի
(1934-2019)
  ԽՍՀՄ 21 սեպտեմբերի, 1978
(Արևելյան Բեռլին)
[113]
92   Զիգմունդ Են
(род. 1937)
  ԳԴՀ 21 սեպտեմբերի, 1978
(Արևելյան Բեռլին)
[114]
93   Վալտեր Շեել
(1919-2016)
  Գերմանիա 27 նոյեմբերի, 1978 [115]
94   Յոհան Բապտիստ Գրադլ
(1904-1988)
  Գերմանիա 18 ապրիլի, 1982 [116]
-   Էրիխ Հոնեկեր
(1912-1994)
  ԳԴՀ 25 օգոստոսի, 1982
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1989 թվականին։
[117]
95 Շեպարդ Սթոում
(1908-1990)
  ԱՄՆ 24 մարտի, 1983 [118]
96   Վոլֆգանգ Հայնց
(1900-1984)
  ԳԴՀ 30 սեպտեմբերի, 1984
(Արևելյան Բեռլին)
[119]
97   Կարլ Կարստենս
(1914-1992)
  Գերմանիա 3 ապրիլի, 1984 [120]
98   Ջոն Մաքլոյ
(1895-1989)
  ԱՄՆ 1 ապրիլի, 1985 [121]
99 Վիլանդ Հերցֆելդե
(1896-1988)
  ԳԴՀ 17 մարտի, 1986
(Արևելյան Բեռլին)
[122]
100 Հայնց Գելինսկի
(1912-1992)
  Գերմանիա 26 նոյեմբերի, 1987 [123]
-   Վիլհելմինա Շիրմեր Պրյոշեր
(1889-1992)
  ԳԴՀ 9 հուլիսի, 1989
(Արևելյան Բեռլին)
Զրկվել է 1989 թվականին։
[124]
101   Հելմուտ Շմիդտ
(1918-2015)
  Գերմանիա 13 դեկտեմբերի, 1989 [125]
102   Ռիխարդ ֆոն Վայցզեկեր
(1920-2015)
  Գերմանիա 26 հունիսի, 1990 [126]
103   Միխայիլ Գորբաչյով
(ծնվ.՝ 1931)
  Ռուսաստան 9 նոյեմբերի, 1992 [127]
104   Հելմուտ Կոլ
(1930-2017)
  Գերմանիա 9 նոյեմբերի, 1992 [128]
105   Ռոնալդ Ռեյգան
(1911-2004)
  ԱՄՆ 9 նոյեմբերի, 1992 [129]
106   Հանս Դիտրիխ Գերշեր
(1927-2016)
  Գերմանիա 9 սեպտեմբերի, 1993 [130]
107 Էդցարդ Ռոյտեր
(ծնվ.՝ 1928)
  Գերմանիա 20 մայիսի, 1998 [131]
108   Ռոման Հերցոգ
(1934-2017)
  Գերմանիա 3 փետրվարի, 1999 [132]
109   Ջորջ Բուշ ավագ
(ծնվ.՝ 1924)
  ԱՄՆ 8 նոյեմբերի, 1999 [133]
110   Դիտրիխ Ֆիշեր-Դիսկաու
(1925-2012)
  Գերմանիա 6 դեկտեմբերի, 2000 [134]
111   Էգոն Բար
(1922-2015)
  Գերմանիա 18 մարտի, 2002 [135]
112   Մառլեն Դիտրիխ
(1901-1992)
  Գերմանիա
  ԱՄՆ
16 մայիսի, 2002 [136]
113   Յոհանես Ռաու
(1931-2006)
  Գերմանիա 15 մարտի, 2004 [137]
114   Հայնց Բերգգրյուն
(1914-2007)
  Գերմանիա 10 հունիսի, 2004 [138]
115   Վոլֆ Բիրման
(ծնվ.՝ 1936)
  Գերմանիա 26 մարտի, 2007 [139]
116 Վերներ Օտտո
(1909-2011)
  Գերմանիա 11 օգոստոսի, 2009 [140]
117   Յոախիմ Գաուկ
(ծնվ.՝ 1940)
  Գերմանիա 19 նոյեմբերի, 2014 [141]
118   Մայքլ Բլյումենտալ
(ծնվ.՝ 1926)
  ԱՄՆ 24 ապրիլի, 2015 [142]
119   Վոլֆգանգ Շոյբլե
(ծնվ.՝ 1942)
  Գերմանիա 24 հոկտեմբերի, 2016 [143]
120 Ինգե Դոյչկրոն
(ծնվ.՝ 1922)
  Գերմանիա 26 հունիսի, 2018 [144]
121   Մարգո Ֆրիդլենդեր
(ծնվ.՝ 1921)
  Գերմանիա 26 հունիսի, 2018 [145]

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 «Ehrenbürgerschaft Berlins». Բեռլինի Բուրգոմիստր. Վերցված է 11 октября 2017-ին.
  2. 2,0 2,1 «Galerie der Ehrenbürgerinnen und Ehrenbürger» (PDF). Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 октября 2017-ին.
  3. 3,0 3,1 «Berliner Ehrenbürger». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 октября 2017-ին.
  4. «Von Mäzenen und Marlene, von Kosmonauten und Kaisern». 13 октября 2014. Վերցված է 9 октября 2017-ին. {{cite web}}: Text "Der Tagesspiegel" ignored (օգնություն)
  5. «Berlins Parlament streitet um Hindenburgs Ehrenbürgerwürde». Die Zeit. 19 июня 2014. Վերցված է 11 октября 2017-ին.
  6. «Wie Ehrenbürger entsorgt wurden». Neues Deutschland. 29 сентября 1997. Վերցված է 9 октября 2017-ին.
  7. «Liste der Ehrenbürger: 18 Namen waren nicht mehr opportun». Der Tagesspiegel. 11 мая 2000. Վերցված է 11 октября 2017-ին.
  8. «Ehrenbürgerwürde für Nikolai Bersarin». Բեռլինի բուրգոմիստր. 11 февраля 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 11 октября 2017-ին.
  9. «Conrad Gottlieb Ribbeck». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  10. «Heinrich Friedrich Ludwig Falckenberg». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  11. «Gebhard Leberecht von Blücher». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  12. «Ernst Ludwig Heim». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  13. «Ludwig Matthias Nathanael Gottlieb von Brauchitsch». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  14. «Friedrich Freiherr von Schuckmann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  15. «Carl Friedrich Ludwig von Gontard». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  16. «Otto Friedrich Gustav Hansmann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  17. «Carl Friedrich Heinrich Graf von Wylich und Lottum». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  18. «Carl Johann Heinrich Eduard von Gerlach». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  19. «Friedrich August von Staegemann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  20. «Ludwig Wilhelm Neumann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  21. «Nikolaus I. Pawlowitsch, Kaiser von Russland». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  22. «Johann Philipp von Ladenberg». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  23. «Carl Albert Christoph Heinrich von Kamptz». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  24. «Gustav Johann Georg von Rauch». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  25. «Friedrich Magnus von Bassewitz». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  26. «Friedrich Karl Ferdinand Freiherr von Müffling». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  27. «Leopold Hermann Ludwig von Boyen». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  28. «Adolph Friedrich Carl Streckfuß». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  29. «Johann Christian Krüger». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  30. «Karl Leopold Heinrich Ludwig von Borstell». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  31. «Johann David Heegewaldt». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  32. «Carl August Alsleben». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  33. «Eugen von Puttkammer». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  34. «Christian von Rother». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  35. «Heinrich Wilhelm August Freiherr von Gagern». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  36. «Friedrich Wilhelm Graf von Brandenburg». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  37. «Friedrich Heinrich Ernst Graf von Wrangel». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  38. «Otto Theodor Freiherr von Manteuffel». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  39. «Daniel Christian Rauch». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  40. «Friedrich Heinrich Alexander Freiherr von Humboldt». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  41. «Eduard Heinrich Flottwell». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  42. «Philipp August Boeckh». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  43. «Samuel Marot». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  44. «Heinrich Wilhelm Krausnick». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  45. «Otto Eduard Leopold Fürst von Bismarck». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  46. «Helmuth Karl Bernhard Graf von Moltke». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  47. «Friedrich Heinrich Eduard Kochhann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  48. «Heinrich Schliemann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  49. «Leopold von Ranke». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  50. «Robert Koch». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  51. «Rudolf Ludwig Karl Virchow». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  52. «Adolph von Menzel». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  53. «Paul Langerhans». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  54. «Heinrich Walter Bertram». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  55. «Arthur Heinrich Ludolf Johnson Hobrecht». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  56. «Albert Friedrich Wilhelm Haack». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  57. «Karl Arnold Marggraff». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  58. «Martin Kirschner». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  59. «Paul Michelet». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  60. «Oskar Cassel». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  61. «Ferdinand Straßmann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  62. «Ludwig Hoffmann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  63. «Hermann Bamberg». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  64. «Hugo Heimann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  65. «Max Liebermann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  66. «Paul von Beneckendorff und von Hindenburg». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  67. «Adolf Hitler». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  68. «Wilhelm Hermann Göring». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  69. «Paul Joseph Goebbels». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  70. «Wilhelm Frick». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  71. «Paul Lincke». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  72. «Friedrich Wilhelm Reinhold Pieck». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  73. «Rudolf Wissell». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  74. «Theodor Heuss». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  75. «Paul Löbe». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  76. «Louise Schroeder». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  77. «Jakob Kaiser». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  78. «Otto Friedrich Karl Dibelius». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  79. «Marie Elisabeth Lüders». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  80. «Heinrich Lübke». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  81. «Lucius Dubignon Clay». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  82. «Walter Ernst Paul Ulbricht». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  83. «Otto Heinrich Warburg». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  84. «Konrad Adenauer». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  85. «Fjodor Jefimowitsch Bokow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  86. «Michail Alexejewitsch Jegorow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  87. «Meliton Warlamowitsch Kantarija». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  88. «Michail Jefimowitsch Katukow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  89. «Iwan Stepanowitsch Konew». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  90. «Alexander Georgjewitsch Kotikow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  91. «Nikolai Iwanowitsch Mossalow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  92. «Wladimir Semjonowitsch Semjonow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  93. «Wassili Danilowitsch Sokolowskij». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  94. «Michail Dimitrijewitsch Solomatin». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  95. «Wassili Iwanowitsch Tschuikow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  96. «Friedrich Ebert jun». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  97. «Nelly Sachs». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  98. «Otto Hahn». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  99. «Hans Scharoun». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  100. «Otto Nagel». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  101. «Heinrich Zille». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  102. «Karl Schmidt-Rottluff». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  103. «Heinrich Grüber». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  104. «Willy Brandt». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  105. «Pjotr Andrejewitsch Abrassimow». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  106. «Ferdinand Friedensburg». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  107. «Franz Neumann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  108. «Hans Reif». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  109. «Herbert von Karajan». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  110. «Gustav Heinemann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  111. «Nikolai Erastowitsch Bersarin». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  112. «Anna Seghers». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  113. «Walerie F. Bykowski». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  114. «Sigmund Jähn». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  115. «Walter Scheel». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  116. «Johann Baptist Gradl». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  117. «Erich Honecker». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  118. «Shepard Stone». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  119. «Wolfgang Heinz». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  120. «Karl Carstens». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  121. «John Jay McCloy». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  122. «Wieland Herzfelde». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  123. «Heinz Galinski». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  124. «Wilhelmine Schirmer-Pröscher». Luisenstädtischer Bildungsverein. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  125. «Helmut Schmidt». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  126. «Richard Freiherr von Weizsäcker». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  127. «Michail Sergejewitsch Gorbatschow». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  128. «Helmut Kohl». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  129. «Ronald W. Reagan». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  130. «Hans-Dietrich Genscher». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  131. «Edzard Reuter». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  132. «Roman Herzog». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  133. «George Bush». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  134. «Dietrich Fischer-Dieskau». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  135. «Egon Bahr». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  136. «Marlene Dietrich». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  137. «Johannes Rau». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  138. «Heinz Berggruen». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  139. «Wolf Biermann». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  140. «Werner Otto». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  141. «Joachim Gauck». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  142. «W. Michael Blumenthal». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  143. «Dr. Wolfgang Schäuble». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 9 հոկտեմբերի, 2017-ին.
  144. «Inge Deutschkron». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Վերցված է 22 հուլիսի, 2018-ին.
  145. «Margot Friedländer». Բեռլինի պատգամավորների պալատ. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 22 հուլիսի, 2018-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել