Գոհարշադ մզկիթ
Գոհարշադ մզկիթ (պարս.՝ مسجد گوهرشاد), մզկիթ Իրանի Մաշհադ քաղաքում։ Հանդիսանում է «Իմամ Ռեզայի դամբարան» համալիրի մի մասը[3]։
| Գոհարշադ մզկիթ պարս.՝ مسجد گوهرشاد | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | մզկիթ |
| Երկիր |  Իրան |
| Վարչատարածք | Մեշհեդ |
| Տեղագրություն | Մաշհադ |
| Մասն է | Իմամ Ռեզայի դամբարան |
| Բացվեց | 1418[1] |
| Պատվիրող | Գոհարշադ բեգիմ |
| Ճարտարապետություն | |
| Ոճ | Թեմուրյան ճարտարապետություն[1] |
| Բարձրություն | 43 մետր |
| Շինանյութ | աղյուս[1][2] և plaster?[2] |
 | |
 | |
Պատմություն
խմբագրելՄզկիթը կառուցվել է 1418 թվականին ճարտարապետ Գավամեդդին Շիրազի կողմից։ Շինարարությունը ֆինանսավորել է Գոհարշադ թագուհին։ Վերջինս Շահրուհ թագավորի կինն էր։
Մզկիթում որոշ վերանորոգումներ կատարվել են Սեֆյանների և Ղաջարիների իշխանության օրոք։ Այն ունի չորս այվաններ՝ կամարասրահներ, բակ (50 մ × 55 մ) և մի քանի շաբեստաններ (իրանական ճարտարապետությանը բնորոշ՝ ծածկով ազատ տարածք)։
Մզկիթի երկշերտ գմբեթը էապես վնասվել է 1911 թվականին, Ռուսական կայսրության զորքերի ռմբակոծություններից։
Ձևավորում
խմբագրելԻրանական ճարտարապետության 15-րդ դարի առաջին և լավագույն պահպանված հուշարձանը Գոհար Շադի գեղեցիկ մզկիթն է։ Այն այժմ կազմում է Մաշհադում գտնվող Իմամ Ռեզայի դամբարանի մի մասը։ Կառուցված է սամարղանդյան ոճով։ Երկու աշտարակաձև մինարեներ են վեր խոյանում գմբեթին հարող արտաքին անկյուններում, որոնք մարմարե հիմքի հետ միասին ստեղծում են համակողմանի տպավորություն։ Մզկիթի ճակատամասը ձևավորված է արծնապատ աղյուսով և բարձրորակ խճանկարապատ հախճապակիով։
Գույների ողջ պնակը ներառում է գերիշխող կապույտի և փիրուզագույնի, սպիտակի, թափանցիկ կանաչի, դեղինի և մուգ թանաքագույնի մի շարք երանգներ։ Ձևավորման մեջ մեծ դերակատարումներ ունեն ծաղիկներն ու երկրաչափական պատկերները, կամարային շեշտադրումները, բաց սրահներն ու խորքային հանգույցները, ինչպես նաև այվանները[4]։
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Համալիրի տեսքը վերևից -
Իմամ Ռեզայի դամբարանի ոսկեզօծ գմբեթն ու Գոհարշադ մզկիթը -
Գոհարշադ մզկիթ -
Իմամ Ռեզայի դամբարանի մուտքը
.jpg)
_01.jpg)
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 https://iranicaonline.org/articles/gowhar-sad-mosque
- ↑ 2,0 2,1 http://www.masjed.ir/af/article/1669/Goharshad-Mosque-of-Mashhad
- ↑ «Гохаршад мечеть, мечеть гохаршад мешхед». on-line-business.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 21-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ Upham Pope, Arthur (1965). Persian Architecture: The Triumph of Form and Color. New York. ISBN 978-0-8076-0308-6.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Archnet’s entry on Goharshad Mosque (անգլ.)
- Գոհարշադ մզկիթ(չաշխատող հղում) irib.ir
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գոհարշադ մզկիթ» հոդվածին։ |