Հոհենցոլերններ, նախկին գերմանացի արքայազների, կուրֆյուրստների, թագավորների և կայսրերի տոհմ, որոնք կառավարել են Հոհենցոլեռն, Բրանդենբուրգում, Պրուսիայում, Գերմանական կայսրությունում և Ռումինիայում։ Այս ընտանիքը ծնունդ է առել Սվաբիայի Հեխինգեն քաղաքից 11-րդ դարում և իր անունը ստացել է Հոհենցոլեռն ամրոցից[2]։ Հոհենցոլերների մասին առաջին հիշատակումները եղել են 1061 թվականին։

Հոհենցոլերններ
գերմ.՝ Hohenzollern
Տեսակարքայատոհմ և ազնվական տոհմ
ԵրկիրԳերմանական կայսրություն Գերմանական կայսրություն
ՏիրույթներՀոհենցոլեռն ամրոց
ՏիտղոսներՆյուրնբերգի բուրգգրաֆ
Ցոլեռնի կոմս
Բրանդենբուրգի մարկկոմս
Բայրոյտի մարկկոմս
Պրուսիական դուքս
Բայրոյտի մարկկոմս
Բրանդենբուրգ Անսբախի մարկկոմս
Գերմանական կայսր
Նոշատելի իշխան
Ռումինիայի թագավոր
Հեխինգենի իշխան
Զիգմարնգենի իշխան
ՀիմնադիրՖրիդրիխ I (Նյուրնբերգի բուրգգրաֆ) Բրուկհարդ I Ցոլեռնի կոմս[1]
Հիմնում11-րդ դար
ԱվարտՀերմանիա և Պրուսիա
Գերմանական հեղափոխություն (1918)
Ռումինիա
Ստալինյան բռնագրավում (1947)
Ազգային
պատկանելիություն
գերմանացիներ
Կրտսեր
ճյուղեր
Hohenzollern-Hechingen?, Hohenzollern-Sigmaringen? և Hohenzollern-Haigerloch?

Հոհենցոլերների ընտանիքը բաժանված էր երկու ճյուղի կաթոլիկ Սվեբական ճյուղ և բողոքական Ֆրանկոնյան ճյուղ[3], որը հետագայում դարձավ Բրանդենբուրգ-Պրուսական ճյուղ։ Սվեբական ճյուղի ներկայացուցիչները ղեկավարում էին Հոհենցոլերն-Հեղինգեն և Հոհենցոլերն-Սիգմարինգեն իշխանությունները մինչև 1849 թվականը և ղեկավարում էին Ռումինիան 1866-ից 1947 թվականներին։ Ֆրանկոնյան ճյուղի ներկայացուցիչները դարձան Բրանդենբուրգի մարգրաֆներ 1415 թվականին և Պրուսիայի դքսեր 1525 թվականին։

Բրանդենբուգի մարգրաֆությունը և Պրոսիայի դքսությունը միավորվեցին 1618 թվականին և կոչվեցին Բրանդենբուրգ-Պրուսիա։ Պրուսիայի թագավորությունը հիմնադրվեց 1701 թվականին՝ առաջնորդելով Գերմանիայի վերամիավորումը և կազմավորելով Գերմանական կայսրությունը 1871 թվականին, որի կայսր դարձավ Հոհենցոլերների ընտանիքի անդամը, որը միաժամանակ Պրուսիայի թագավորն էր։

Գերմանիայի պարտություն Առաջին համաշխարհային պատերազմում 1918 թվականին բերեց Գերմանական հեղափոխության։ Հոհենցոլերները գահընկեց եղան և հիմնադրվեց Վայմարյան հանրապետությունը` այսպիսով վերջ դնելով միապետության Գերմանիայում։ Պրուսիայի արքայազն Գեորգ Ֆրիդրիխը Հոհենցոլերների Ֆրանկոնյան ճյուղի ներկայիս առաջնորդն է, իսկ Կառլ Ֆրիդրիխ Սվեբական ճյուղի առաջնորդն է[3]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Schmid, Ludwig (1862). "Geschichte der Grafen von Zollern-Hohenberg. Google Book: Gebrüder Scheitlin. p. XXV.
  2. Encyclopædia Britannica. Hohenzollern Dynasty
  3. 3,0 3,1 Genealogisches Handbuch des Adels, Fürstliche Häuser XIX. "Haus Hohenzollern". C.A. Starke Verlag, 2011, pp. 30–33. 978-3-7980-0849-6.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հոհենցոլերններ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 525