Պավել Դուրովի ձերբակալություն

2024 թվականի օգոստոսի 24-ին ռուս միլիարդատեր Պավել Դուրովին (ռուս.՝ Павел Валерьевич Дуров), որը տելեգրամ մեսենջերային հավելվածի և ՎԿ սոցիալական ցանցի հիմնադիրն է, ֆրանսիացի սպաները ձերբակալել են Փարիզից դուրս գտնվող Լե Բուրժե օդանավակայանի մաքսակետում՝ իր անձնական ինքնաթիռից անմիջապես դուրս գալուց հետո[1]։ Դուրովի ձերբակալությունը հիմնված է եղել նախնական հետաքննության շրջանակներում Ֆրանսիայի Ազգային դատական ոստիկանության կողմից տրված ձերբակալման հրամանի վրա, որի արդյունքում Դուրովին մեղադրել են հանցակցության բազմաթիվ մեղադրանքներ[2][3][4]։

Պավել Դուրովի ձերբակալություն
Կալանք Խմբագրել Wikidata
Թեմայով վերաբերում էՊավել Դուրով Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՖրանսիա Խմբագրել Wikidata
ՎայրԼե Բուրժե Խմբագրել Wikidata
Թվական24 Օգոստոսի 2024 Խմբագրել Wikidata
ՄասնակիցAir Transport Gendarmerie Խմբագրել Wikidata
Object of occur­ren­ceՊավել Դուրով Խմբագրել Wikidata

Նախապատմություն

խմբագրել

Ձերբակալությունը տեղի է ունեցել 2024 թվականի օգոստոսի 24-ին՝ Փարիզում, տեղական ժամանակով ժամը 20-ին, երբ նա դուրս է եկել իր անձնական ինքնաթիռից Փարիզ-Լե Բուրժե օդանավակայանի թռիչքուղու վրա՝ Ադրբեջանից Ֆրանսիա չվերթի վերջում[5][6]։ Ձերբակալությունն իրականացրել է Ֆրանսիայի օդային տրանսպորտի ժանդարմերիան։ Դուրովին ձերբակալելու պահին ուղեկցել են մի կին և թիկնապահ։ Դուրովը գտնվել է ֆրանսիական իշխանությունների կողմից հետախուզվող անձանց ցուցակում, և նրա ձերբակալությունը պայմանավորված է դատական պաշտոնյաների հետ չհամագործակցելու, այդ թվում՝ տելեգրամի գործունեության հետ կապված խնդիրների պատճառով[7][8][9][10][11][5]։

Պավել Դուրովը մեղադրվում է թմրանյութերի մաքսանենգության, խարդախության, փողերի լվացման և մանկապիղծական բովանդակությունը թաքցնելու մեջ[12][13][14][15][16][17]։ Նրան կալանավորել են։ Ֆրանսիական իշխանությունները նշում են, որ Տելեգրամ-ը չափավորության բացակայության և աննշան թվեր և կրիպտոարժույթներ օգտագործելու ունակության պատճառով դարձել է խաբեբաների և այլ հանցավոր գործունեության համար հողատարածք: ԵՄ իշխանությունների հիմնական բողոքը Տելեգրամ-ի դեմ կապված է կոդավորված հաղորդագրությունների հետ։ Դուրովը Ֆրանսիայում պերսոնա նոն գրատա է հայտարարվել և դատարանի առջև կկանգնի որպես Ֆրանսիայի քաղաքացի[18]։

Ֆրանսիայի իշխանությունները պնդում են, որ Տելեգրամը, չափավորության բացակայության և մեկանգամյա համարների և ծպտյալ արժույթների օգտագործման պատճառով, դարձել է խարդախների և այլ հանցավոր գործունեության բուծում: Դուրովը շուտով դատարանի առաջ կկանգնի որպես Ֆրանսիայի քաղաքացի։ Նրան սպառնում է մինչև 20 տարվա ազատազրկում։ 2024 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ Դուրովը ներկայումս մեղադրվում է հանցակցության, ինչպես նաև իր Տելեգրամ ծառայության նկատմամբ անփութության մեջ, որտեղ կատարվում են լուրջ հանցագործություններ, այդ թվում ՝ թմրանյութերի ապօրինի շրջանառություն, երեխաների սեռական շահագործում, փողերի լվացում, տեղեկատվության թաքցնում և խարդախություն։ Այս մեղադրանքները զգալիորեն բարդացել են գաղտնագրված հաղորդագրություններով, ինչը, ըստ Եվրամիության իշխանությունների, մեղսակցության մեղադրանքները խորացնող հիմնական գործոններից մեկն է: Եթե Դուրովը մեղավոր ճանաչվի այդ մեղադրանքներով, նրան կարող է սպառնալ մինչև 20 տարվա ազատազրկում: Դուրովը նախկինում խուսափել է Եվրոպա մեկնելուց՝ հնարավոր իրավական ռիսկերի պատճառով և փոխարենը նախընտրել է մեկնել Արաբական Միացյալ Էմիրություններ և Հարավային Ամերիկա:

Արձագանք

խմբագրել

Ամերիկացի հայտնի քաղաքական մեկնաբան Թակեր Կարլսոնը X սոցիալական ցանցի իր էջում անդրադարձել է Պավել Դուրովի ձերբակալությանը՝ ասելով, որ այս իրադարձությունը ցույց է տալիս ժամանակակից աշխարհում խոսքի ազատության սպառնալիքը[19]։ Կարլսոնը նշել է, որ Դուրովը ստիպված է եղել լքել Ռուսաստանը կառավարության ճնշման պատճառով, և որ նրա ձերբակալությունը Ֆրանսիայում արևմտյան պետությունների կողմից փորձ է սահմանափակել անկախ հարթակները, ինչպիսին է Տելեգրամ-ը, որը հրաժարվում է գրաքննել կառավարությունների և հետախուզական գործակալությունների պատվերների վերաբերյալ տեղեկատվությունը[20]։

Իլոն Մասկը իր X էջում, մեկնաբանելով Պավել Դուրովի կալանավորման մասին լուրերը, պատասխանել է, որ մինչև 2030 թվականը Եվրոպայում նրանց մահապատժի կենթարկեն մեմեր հավանելու համար[21]։ Նա նաև հայտարարել է, որ Դուրովը ենթարկվում է գրաքննության պետության կողմից, մինչդեռ Մարկ Ցուկերբերգն ինքը համագործակցում է պետությունների հետ, և, հետևաբար, նրան քրեական հետապնդում չի սպառնում[22]։ Նաև հայտնի ձեռներեցը չի բացառել ճնշումը իր X հարթակի վրա Պավելի ձերբակալությունից հետո[23]: Մասկն աջակցել է FreePavel հեշթեգին (անգլերեն «free Pavel»)[24] որով կոչ է արել ազատ արձակել Պավել Դուրովին և երեք անգամ գրել «Liberté» (ֆրանսերեն «ազատություն» բառից)[25]:

Էդվարդ Սնոուդենն ասել է, որ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը պատանդ է վերցրել Պավել Դուրովին, և որ դա նվաստացնում է ոչ միայն Ֆրանսիային, այլև ողջ աշխարհին[26]։

Ռոբերտ Ֆրենսիս Քենեդին նույնպես դեմ է արտահայտվել Պավել Դուրովի[27] ձերբակալությանը։

#FREEDUROV հեշտեգ

խմբագրել

Դուրովին աջակցելու համար սկսեցին հանդես գալ տարբեր լսարաններով հեռագրային ալիքներ ամբողջ աշխարհից։ Ոմանք հրապարակում են ձեռնարկատիրոջ տեսանյութերը կամ լուսանկարները, մյուսները՝ նրա մեջբերումները: Մեսսենջերում շատ գրառումներ ստորագրված են FREEDUROV հեշթեգով ( անգլերեն «free Durov»): Մեսսենջերում հայտնվում են նաև Freedurov[28][29] համանուն բոտերը։

Ռուսաստանում

խմբագրել

ՌԴ ԱԳՆ-ն հայտնել է, որ Ֆրանսիայում ՌԴ դեսպանատունը ձեռնարկել է անհրաժեշտ քայլեր Դուրովի շուրջ ստեղծված իրավիճակը պարզելու համար[30]: Ռուսաստանի դեսպանատունը հայտարարել է, որ Ֆրանսիայի իշխանություններից պահանջում է ապահովել Պավել Դուրովի իրավունքների պաշտպանությունը և ապահովել հյուպատոսական մուտքը։ Դիվանագետները նաև հայտնել են, որ Ֆրանսիան խուսափում է Դուրովին կալանավորելու համագործակցությունից[31]: «Ռուսաստանը նոտա է ուղարկել Դուրովին մուտք գործելու պահանջով, սակայն Փարիզը գլխավորը համարում է նրա Ֆրանսիայի քաղաքացիությունը»,- ասել է ԱԳՆ դիվանագետ Մարիա Զախարովան[32]:

Երգիչ Shaman-ը Տելեգրամ-ի իր ալիքում տեսանյութ է հրապարակել, որում ասել է՝ «Պաշ ջան, միայն Ռուսաստանում կարող ես ազատ և հեշտ շնչել»։ Երգիչը հավելել է՝ նաև, որ այստեղ գործարարին «սիրում են և միշտ ողջունում»[33]։

Մոսկվայի բնակիչներն ու մայրաքաղաքի հյուրերն առավոտից սպիտակ թղթե ինքնաթիռներ են թողնում Ֆրանսիայի դեսպանատան մոտ՝ ի պաշտպանություն Դուրովի։ Ոմանք գալիս են դեսպանատան մոտ «Ազատություն Պավել Դուրովին» կոչով պաստառներով[34]:

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Ataman, Joseph (2024-08-24). «Տելեգրամ CEO Pavel Durov detained at airport in France». CNN (անգլերեն). Վերցված է 2024-08-25-ին.
  2. «INFO TF1/LCI : le fondateur et PDG de la messagerie Տելեգրամ interpellé en France». TF1 INFO (ֆրանսերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-24-ին.
  3. Heller, Mathilda (August 25, 2024). «Founder and CEO of Տելեգրամ arrested at French airport on multiple charges». Jerusalem Post. Վերցված է August 25, 2024-ին.
  4. Badshah, Nadeem (2024-08-25). «Տելեգրամ app founder Pavel Durov reportedly arrested at French airport». The Guardian. Reuters. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  5. 5,0 5,1 «Засновника Telegram Павла Дурова затримали в аеропорту Франції, — ЗМІ». ITC.ua (ուկրաիներեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  6. «New details about Pavel Durov's arrest». Pravda EN (անգլերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  7. «INFO TF1/LCI : le fondateur et PDG de la messagerie Telegram interpellé en France». TF1 INFO (ֆրանսերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-24-ին.
  8. «Павел Дуров помещён под стражу по прибытии в Париж». Радио Свобода (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  9. «Босс Telegram Павел Дуров задержан в аэропорту во Франции — французские телеканалы». BBC News Русская служба (ռուսերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  10. «INFO TF1/LCI - Le fondateur et PDG de la messagerie Telegram interpellé en France». TF1 INFO (ֆրանսերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  11. «Le PDG franco-russe de la messagerie chiffrée Telegram interpellé en France». BFMTV (ֆրանսերեն). Վերցված է 2024-08-25-ին.
  12. Jolly, Bradley (2024-08-24). «Տելեգրամ CEO and Russian billionaire 'arrested while stepping off private jet'». The Mirror (անգլերեն). Վերցված է 2024-08-24-ին.(չաշխատող հղում)
  13. «Павел Дуров помещён под стражу по прибытии в Париж». Радио Свобода (ռուսերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-24-ին.
  14. «Founder and CEO of Տելեգրամ arrested at French airport - report». The Jerusalem Post | JPost.com (անգլերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-24-ին.
  15. «Босс Տելեգրամ Павел Дуров задержан в аэропорту во Франции — французские телеканалы». BBC News Русская служба (ռուսերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-24-ին.
  16. «INFO TF1/LCI : le fondateur et PDG de la messagerie Տելեգրամ interpellé en France». TF1 INFO (ֆրանսերեն). 2024-08-24. Վերցված է 2024-08-24-ին.
  17. «Le PDG franco-russe de la messagerie chiffrée Տելեգրամ interpellé en France». BFMTV (ֆրանսերեն). Վերցված է 2024-08-24-ին.
  18. «Задержанному во Франции Дурову грозит до 20 лет тюрьмы, сообщил журналист». РИА Новости (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  19. «Такер Карлсон объяснил арест Дурова отказом «цензурировать правду»». РБК (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  20. «Tucker Carlson». X.com. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  21. «Задержание Павла Дурова обсуждают во всем мире. Илон Маск и пользователи Տելեգրամ призывают освободить его». Lenta.ru (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  22. «Маск прокомментировал арест Дурова». ТАСС (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  23. «Маск не исключил мер против X после задержания Дурова». РБК (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  24. «Илон маск поддержал хештег FreePavel». x.com. 25.08.2024.
  25. «Маск трижды процитировал слово "Liberté" (с фран. «свобода») в поддержку Дурова». x.com. 25.08.2024.
  26. «Сноуден: Макрон взял Дурова в заложники». РБК. 25.08.2024.
  27. «Кеннеди-младший счел задержание Дурова угрозой свободе слова». РБК (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  28. «В Տելեգրամ появился хештег для поддержки Дурова». РИА Новости (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  29. «В Տելեգրամ запустили хештег #FREEDUROV в поддержку Дурова». Life.ru (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  30. «Посольство РФ во Франции проясняет ситуацию вокруг Дурова». TACC (ռուսերեն). Վերցված է 2024-08-25-ին.
  31. «Париж уклоняется от взаимодействия по задержанию Дурова, заявило посольство». РИА Новости (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  32. «Россия направила ноту с требованием о доступе к Дурову». РИА Новости (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  33. «Певец Shaman высказался об аресте Дурова». РИА Новости (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.
  34. «Москвичи оставляют у посольства Франции бумажные самолетики в поддержку Дурова». ТАСС (ռուսերեն). 2024-08-25. Վերցված է 2024-08-25-ին.