Քարթվելական լեզուներ

Քարթվելական լեզուներ (վրաց.՝ ქართველური ენები), Կովկասի հարավ-արևմուտքում տարածված լեզվաընտանիք է։ Այլ լեզվաընտանիքների հետ կապերը հստակ հաստատված չեն։ Որոշ ժամանակ առաջ քարթվելական լեզուները հաճախակի ընդգրկում էին հիպոտետիկ կովկասյան կամ իբերակովկասյան մակրոընտանիք, սակայն գիտական հանրությունը հրաժարվել է տվյալ հիպոթեզից։ Աշխարհում խոսողների թիվը 5.2 միլիոն է։

Քարթվելական լեզուների տարածվածությունը։

Դասակարգում

• Վրացերեն (ქართული ენა քարթուլի էնա)` 4.5 միլիոն խոսող, հիմնականում` Վրաստանում։ Կան վրացախոս համայնքներ Ռուսաստանում, Թուրքիայում, Իրանում, Իսրայելում և ԵՄ երկրներում։
• Զանական խումբ`

• մեգրելերեն (მარგალური ნინა մարգալուրի նինա)` 500 հազար խոսող, հիմնականում` արեւմտյան Վրաստանի Մեգրելիա շրջանում եւ Աբխազիայի արեւելքում (ներկայումս` միայն Գալիի շրջանում)։
• լազերեն (ლაზური ნენა լազուրի նենա)` 220 հազար խոսող, Թուրքիայի հյուսիս-արեւելքում։

• Սվաներեն (ლუშნუ ნინ լուշնու նին)` 14-ից 30 հազար խոսող, հիմնականում՝ Վրաստանի հյուսիս-արևմուտքում (Սվանեթ)։

Գրականություն

• Harris A. C. Diachronic Syntax։ The Kartvelian Case (Syntax and Semantics, 18). New York։ Academic Press, 1985.
• Schmidt K.-H., Studien zur Rekonstruktion des Lautstandes der südkaukasischen Grundsprache, Wiesbaden, 1962.