Քրիստոսի մկրտությունը (Վերոկկիո և Լեոնարդո)

Քրիստոսի մկրտությունը, յուղաներկով նկար, որն ավարտվել է մոտ 1475 թվականին իտալացի Վերածննդի դարաշրջանի նկարիչ Անդրեա դել Վերոկկիոյի արվեստանոցում և ընդհանուր առմամբ վերագրվում է նրան և նրա աշակերտ Լեոնարդո դա Վինչիին։ Արվեստի որոշ պատմաբաններ նկարում տեսնում են նաև Վերրոկկիոյի արհեստանոցի մյուս անդամների ձեռագրերը:

Քրիստոսի մկրտությունը
տեսակգեղանկար
նկարիչԱնդրեա դել Վեռոկկիո և Լեոնարդո դա Վինչի
տարիմոտ 1470[1]
բարձրություն177 սանտիմետր
լայնություն151 սանտիմետր
ժանրհոգևոր արվեստ
նյություղաներկ և փայտե տախտակ
գտնվում էHall A.35 Leonardo?[2]
հավաքածուՈւֆֆիցիի պատկերասրահ և Ուֆֆիցի
հիմնական թեմաՀիսուս Քրիստոսի մկրտություն
մակագրությունECCE AGNIUS [DEI QUI TOLLIT PECCATA MUNDI][1]
https://www.uffizi.it/opere/verrocchio-leonardo-battesimo-di-cristo կայք
Ծանոթագրություններ
 Baptism of Christ by Andrea del Verrocchio Վիքիպահեստում

Նկարում պատկերված է Հովհաննես Մկրտչի կողմից Հիսուսի մկրտությունը, ինչպես գրված է Մատթեոսի, Մարկոսի և Ղուկասի աստվածաշնչյան Ավետարաններում: Ձախ կողմում գտնվող հրեշտակը վրձնել է երիտասարդ Լեոնարդոն, մի փաստ, որն այնքան առանձնահատուկ մեկնաբանություն և առասպելաբանություն է առաջացրել, որ նկարի կարևորությունն ու արժեքը որպես ամբողջություն և Վերրոկկիոյի օվրում հաճախ անտեսվում է: Ժամանակակից քննադատները Լեոնարդոյին են վերագրում նաև ֆոնային լանդշաֆտի մեծ մասը[3]: Նկարը պահվում է Ֆլորենցիայի Ուֆիցի պատկերասրահում:

Նկարագիր

խմբագրել

Նկարում պատկերված է Հովհաննես Մկրտչի կողմից Հիսուսի մկրտությունը Հորդանան գետի ափին: Երկու հրեշտակներ են ծնկի իջած, մեկը բռնում է Հիսուսի զգեստը, իսկ մյուսը՝ ձեռքերը ծալած, երկուսն էլ փրկության և կյանքի խորհրդանշման՝ արմավենու դիմաց[4]: Գետում ոտաբոբիկ լինելով՝ Հովհաննես Մկրտիչը հագած է զգեստներ՝ լուսապսակը գլխին։ Նա բռնել է գավազան, որի վերևում ոսկե խաչ է դրված և գետի ջուրը լցնում է Հիսուսի գլխին[4]: Հիսուսը լուսապսակ ունի իր գլխին, պատկերված է գետում ոտաբոբիկ աղոթելիս: Նա ունի մի փոքրիկ հագուստ, որը ծածկում է իր սեռական օրգանները, որոնց միջից թափանցում են տեսանելի սեռական մազեր[4]: Հովհաննեսի ձախ ձեռքի մագաղաթը պարունակում է երկու լատիներեն «ECCE AGNIUS» բառերը, Ecce agnus Dei, qui tollit peccata mundi («Ահա Աստծո Գառը, որ վերցնում է աշխարհի մեղքերը»)[5]: Կա նաև վառ աչքերով գիշատիչ, որը սահում է Հովհաննեսի գլխի վրայով և թաքնվում ծառերի հետևում։ Աստծո ձեռքերը երևում են նկարի վերևում[4]: Աղավնին և արևի ճառագայթները փայլում են, որոնց միջով խորհրդանշում են սուրբ ոգին, որը փայլում է նրանց վերևում՝ բացահայտելով Հիսուսի աստվածային էությունը[4]:

Պատմություն

խմբագրել

Անդրեա դել Վերրոկիոն եղել է քանդակագործ, ոսկերիչ և նկարիչ որը 15-րդ դարի երկրորդ կեսին Ֆլորենցիայում մեծ և հաջողակ արհեստանոց է ղեկավարել[6]: Վերրոկիոն իր աշակերտներին սովորեցրել է՝ ուսումնասիրել մակերեսի անատոմիա, նկարչություն, մեխանիկա, քանդակագործություն, շղարշի ուսումնասիրություն և լույսի և ստվերի օգտագործում[7]: Նա նաև իր ուսանողներին ներկայացրել է այնպիսի առարկաներ, ինչպիսիք են աշխարհագրությունը, իտալական գրականությունը և պոեզիան[7]: Հայտնի է եղել, որ Վերրոկիոն իր աշխատանքներում առանձնացրել է գոտիներ, որպեսզի աշկերտները ուրվագծեին և ի վերջո նկարեին դրանք սկսելուց հետո[8]: Նրա աշակերտներից և մտերիմներից էին նկարիչներ Բոտիչելլին, Ֆրանչեսկո Բոտիչինին, Պիերո Պերուջինոն, Ֆրանչեսկո դի Սիմոնեն, Լորենցո դի Կրեդին և Լեոնարդո դա Վինչին[8][9][10]:

Վերրոկիոն ինքնին բեղմնավոր նկարիչ չի եղել, և շատ քիչ նկարներ են վերագրվում նրա վրձնին, նրա համբավը հիմնականում իր քանդակագործ աշխատանքներում է: Վերրոկիոյի կտավները, ինչպես բնորոշ են այդ թվագրվող ֆլորենցիական աշխատանքներին, տեմպերով են փայտե վահանակի վրա։ Յուղաներկով արվեստի գործերը նկարելու տեխնիկան, որը նախկինում օգտագործվել է Իտալիայում միայն երկարակյաց իրերի համար, ինչպիսիք են շքերթի վահանները, ներկայացվել է Ֆլորենցիա հոլանդացի և ֆլամանդացի նկարիչների և նրանց ներկրված ստեղծագործությունների կողմից այս նկարի ստեղծման օրվանից:

Ըստ Անտոնիո Բիլլիի (1515), նկարը պատվիրել է Վերրոկիոյի եղբայր Դոն Սիմոնը՝ Սան Սալվիի վանական եկեղեցու ղեկավարը մոտ 1468 թվականին[11][12]: Վերրոկիոն իր կարիերայի սկզբում նկարել է ընդհանուր բնապատկերը Քրիստոսի և Սուրբ Հովհաննեսի հետ միասին[13]: Կենտրոնական լանդշաֆտային տարածքի մեկ այլ ներդրում է եղել Վերրոկիոյի օգնականներից մեկը՝ Ֆրանչեսկո Բոտիչինին[14]; Այնուհետև Վերրոկիոյի աշակերտ Լեոնարդո դա Վինչիին խնդրել են նկարել հրեշտակ իր վարպետի ստեղծագործության մեջ: Հավանական է, որ Լեոնարդոն նկարել է ֆոնային լանդշաֆտի մեծ մասը, քանի որ այն նկարված է յուղով, ինչպես հրեշտակը, մինչդեռ մնացած նկարը տեմպերով է[15]: Ըստ Ջորջիո Վազարիի, որը քննարկել է այս աշխատանքը իր «Վերոկիոյի և Լեոնարդոյի կյանքը» գրքում, Լեոնարդոյի հրեշտակն ու գույների ըմբռնումը այնքան տպավորիչ են եղել, որ Վերրոկիոն հրաժարվել է նկարելուց[16][14][17][15]: Վասարին անձամբ չի ճանաչել Լեոնարդոյին, ուստի այս պատմությունների ճշմարտացիությունը անհայտ է[14]:

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 https://www.uffizi.it/opere/verrocchio-leonardo-battesimo-di-cristo
  2. https://www.uffizi.it/en/artworks/verrocchio-leonardo-baptism-of-christ
  3. «Cavallini to Veronese - Italian Renaissance Art».
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Zöllner, Frank (2000). Leonardo da Vinci, 1452–1519. Taschen. էջեր 14–15. ISBN 9783822859797.
  5. Soria, Martin (1960). «Murillo's Christ and St. John the Baptist». The Art Institute of Chicago Quarterly. 54 (2): 12–14 (3 pages). JSTOR 4119874 – via JSTOR.
  6. Ilan Rachum, The Renaissance: an Illustrated Encyclopedia, 1979, 0-7064-0857-8
  7. 7,0 7,1 Isaacson, Walter (2018). Leonardo da Vinci. New York: Simon & Schuster Paperbacks. էջեր 32–56. ISBN 9781501139161.
  8. 8,0 8,1 Dunkerton, Jill (2011). «Leonardo in Verrocchio's Workshop: Re-examining the Technical Evidence». National Gallery Technical Bulletin. 32: 4–31. JSTOR 42616226 – via JSTOR.
  9. Vasari, Giorgio (1998). The Lives of the Artists. United Kingdom: Oxford University Press. էջեր 232–241. ISBN 9780191605482.
  10. Passavant, Günter. «Andrea del Verrocchio: Italian painter and sculptor». Britannica.
  11. Dempsey, Charles (2019). Sculptor and Painter of Renaissance Florence. Princeton University Press. էջ 76. ISBN 9780691183367.
  12. Angela Ottino della Chiesa, The Complete Paintings of Leonardo da Vinci, Penguin, (1967) 978-0-14-008649-2
  13. Masters in Art: A Series of Illustrated Monographs. Boston, MA: Bates and Guild Company. 1905.
  14. 14,0 14,1 14,2 Dunkerton, Jill (2011). «Leonardo in Verrocchio's Workshop: Re-examining the Technical Evidence». National Gallery Technical Bulletin. 32: 4–31. JSTOR 42616226 – via JSTOR.
  15. 15,0 15,1 Wallace, Robert (1966). The World of Leonardo: 1452–1519. New York: Time-Life Books. էջեր 27–28.
  16. Zöllner, Frank (2000). Leonardo da Vinci, 1452–1519. Taschen. էջեր 14–15. ISBN 9783822859797.
  17. Vasari, Giorgio (1998). The Lives of the Artists. United Kingdom: Oxford University Press. էջեր 232–241. ISBN 9780191605482.

Հետագա ընթերցում

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քրիստոսի մկրտությունը (Վերոկկիո և Լեոնարդո)» հոդվածին։