Վիքիպեդիա

Ֆրանսիացիներ

Տեղեկությունը այս հոդվածում կամ նրա որոշ բաժիններում հնացել է:
Դուք կարող եք օգնել նախագծին՝ թարմացնելով այն և դրանից հետո հեռացնել կաղապարը:

Ֆրանսիացիներ (ֆր.՝ Français)՝ ազգ, Ֆրանսիայի հիմնական բնակչությունը։ Ֆրանսիացիների մայրենի լեզուն համարվում է ֆրանսերենը, որը պատկանում է հնդեվրոպական լեզվաընտանիքին։ Ֆրանսիացիների թիվն աշխարհում կազմում է ավելի քան 110 մլն.։

Ֆրանսիացիներ
Ֆրանսիայի դրոշը
Ընդհանուր քանակ

140.000.000

Բնակեցում
Ֆրանսիա Ֆրանսիա 67,800,000 [1]
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ 11.800.000 [2]
Կանադա Կանադա 12,000,000 [3]
Արգենտինա Արգենտինա 6.800.000 [4]
Բելգիա Բելգիա 6.200.000 [5]
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն 3,000,000 [6]
Կոլումբիա Կոլումբիա 1,350,000 [7]
Բրազիլիա Բրազիլիա 2,000,000 [8][9]
Չիլի Չիլի 1.000.000 [10]
Պերու Պերու 300,000 [11]
Իտալիա Իտալիա 250.000 [12]
Շվեյցարիա Շվեյցարիա 2,000,000 [13][14]
Մադագասկար Մադագասկար 124,000 [15]
Ավստրալիա Ավստրալիա 118,000c [16][17]
Գերմանիա Գերմանիա 112,000 [13][18]
Իսպանիա Իսպանիա 92,000 [13][19]
Իսրայել Իսրայել 85,000 [20]
Մեքսիկա Մեքսիկա 30,000,000 [21]
Ալժիր Ալժիր 32,000 [13]
Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն Չինաստան 31,000
Լյուքսեմբուրգ Լյուքսեմբուրգ 31,000 [13][22]
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ 23,000 [13]
Սենեգալ Սենեգալ 20,000 [13]
Մավրիկիոս Մավրիկիոս 15,000 [23]
Հոնկոնգ Հոնկոնգ 10,000 [24][25]
Մոնակո Մոնակո 10,000 [26]
Լեզու(ներ)
Ֆրանսերեն
Հավատք(ներ)
Կաթոլիկություն
Բարեկամական էթնիկ խմբեր
Իտալացիներ - Իսպանացիներ

Ֆրանսիայից դուրս ֆրանսիացիների հիմնական խմբերը բնակվում են Ֆրանսիայի նախկին գաղութներում (Ալժիր, Թունիս, Մարոկկո, Ռեյունյոն, Մադագասկար), ինչպես նաև ԱՄՆ–ում և Կանադայում։ Կանադայում, չհաշված ֆրանսիացի-վտարանդիներին, բնակվում են 8,1 մլն ֆրանկոկանադացիներ (առանձին ժողովուրդ է), որոնք XVII–XVIII դարերի գաղութարարների հետնորդներն են։ Խոսում են ֆրանսերեն։ Հավատացյալներն առավելապես կաթոլիկներ են, մասամբ՝ բողոքականներ (կալվինականներ)։ Ֆրանսիացիների ձևավորման մեջ հիմնական տարրերը եղել են մ․ թ․ ա․ I հազարամյակում այժմյան Ֆրանսիայի հարավում բնակվող կելտական ցեղերը, որոնց հռոմեացիներն անվանել են գալլեր։ Հռոմեացիներից Գալիայի նվաճման (մ․ թ․ ա․ III դարի վերջ – մ․ թ․ ա․ I դարի կես) հետևանքով բնակչությունը ռոմանականացվել է։ Հռոմեացիների երկարատև տիրապետության և գալլերի հետ մշակութային շփման հետևանքով առաջացել է գալլա–հռոմեական ժողովուրդը, որի խոսակցական լեզուն դարձել է «ժողովրդական լատիներենը»։ Ֆրանսիացիների էթնիկական պատմության մեջ կարևոր դեր են խաղացել V դարում Գալիա ներխուժած գերմանական ցեղերը (վեստգոթեր, բուրգունդներ, ֆրանկներ)։

Ֆրանսիական ազգի ձևավորման մեջ վճռական խթան են եղել Ֆրանսիական հեղափոխությունը և դրան նախորդած Լուսավորականության դարաշրջանը[փա՞ստ]։ Շ․ Լ․ Մոնտեսքյոյի, Վոլտերի, Դենի Դիդրոյի, Ժան-Ժակ Ռուսոյի և ուրիշ լուսավորիչների փիլիսոփայությունը, ֆրանսիական դասական գրականությունը խորապես նպաստել են ծայրագավառներում ֆրանսիական գրական լեզվի տարածմանը։ Վարչական, դպրոցական կյանքի և այլ բնագավառներում կատարած հեղափոխական բարեփոխումները նպաստել են նահանգային տարբերությունների վերացմանը, ինչպես նաև հյուսիսֆրանսիական և պրովանսալական ժողովուրդների ձուլմանը միասնական ազգի մեջ։ Ֆրանսիացիների միջև ազգային մշակույթի համահարթեցման արդի պայմաններում դեռևս գոյություն ունի որոշակի պատմական նահանգի պատկանելության (նորմանդացիներ, բուրգունդցիներ, գասկոնացիներ և այլն) գիտակցությունը՝ նրանց մշակույթի ու կենցաղի տեղային, ավանդական յուրահատկություններով։

Գրականություն

խմբագրել
  • Виллар Ж., Виллар К․, Формирование французской нации (X–начала XI в․), М․, 1957.
  • Народы зарубежной Европы, т․ 2, М․, 1965․

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ (Ֆրանսերեն) Bilan démographique 2012 - INSEE (Institut National de la Statistique et des Études Économiques - French National Institute for Statistics and Economic Studies)
  2. ↑ «2010 ACS Ancestry estimates». Factfinder2.census.gov. 2010 թ․ հոկտեմբերի 5. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 26-ին.
  3. ↑ «2011 National Household Survey: Data tables». Վերցված է 2014 թ․ մարտի 8-ին.
  4. ↑ «Les merveilleux francophiles argentins». Canalacademie.com. Վերցված է 2009 թ․ հունվարի 18-ին.
  5. ↑ «SPF Intérieur - Office des Étrangers» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2009 թ․ փետրվարի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
  6. ↑ Wardrop, Murray (2010 թ․ ապրիլի 12). «Britons can trace French ancestry after millions of records go online». The Daily Telegraph. London. «The documents disclose that despite our rivalry with our continental counterparts, 3 million Britons - one in 20 – can trace their ancestry back to France.»
  7. ↑ «Inmigrantes en Colombia». Վերցված է 2017 փետրվարի 12-ին-ին.(չաշխատող հղում)
  8. ↑ «Vivre à l'étranger». «Ils ont été 100 000 à émigrer dans ce pays entre 1850 et 1965 et auraient entre 500 000 et 1 million de descendants.»
  9. ↑ «Vivre à l'étranger».
  10. ↑ «La influencia francesa en la vida social de Chile de la segunda mitad del siglo XIX» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2004 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. «Los datos que poseía el Ministerio de Relaciones Exteriores de Francia en Chile al año 2008, tal como lo consignaba el Ministerio Plenipotenciario Francés en Chile, a un número cercano a los 700.000 descendientes de franceses en Chile..»
  11. ↑ Erwin Dopf. «Inmigración francesa al Perú». Espejodelperu.com.pe. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 6-ին.
  12. ↑ «French Ethnic People in all Countries». Joshua Project. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 12–ին-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 «Les Français établis hors de France». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. «Au 31 décembre 2012, 1 611 054 de nos compatriotes étaient inscrits au registre mondial des Français établis hors de France.»
  14. ↑ «État et structure de la population – Données détaillées, Population résidante selon le sexe et la nationalité par pays, (su-f-01.01.01.03), Office fédéral de la statistique OFS». Bfs.admin.ch. 2010 թ․ հունվարի 29. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 12–ին-ին.
  15. ↑ Kevin Shillington, Encyclopedia of African History, CRC Press, 2005, pp. 878-883
  16. ↑ «20680-Ancestry (full classification list) by Sex - Australia». 2006 Census. Australian Bureau of Statistics. Արխիվացված է օրիգինալից (Microsoft Excel download) 2008 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 19-ին.
  17. ↑ «20680-Country of Birth of Person (full classification list) by Sex - Australia». 2006 Census. Australian Bureau of Statistics. Արխիվացված է օրիգինալից (Microsoft Excel download) 2018 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 27-ին.
  18. ↑ «Federal Statistical Office Germany». Genesis.destatis.de. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 12–ին-ին.
  19. ↑ «Población por nacionalidad y país de nacimiento. 2007. INE». Ine.es. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 12–ին-ին.
  20. ↑ «Jew, French Speaking Ethnic People in all Countries». Joshua Project. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 12–ին-ին.
  21. ↑ «Les Barcelonnettes au Mexique». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. «On estime à 60 000 les descendants des Barcelonnettes, dispersés sur tout le territoire mexicain.»
  22. ↑ «État de la population (x1000) 1981, 1991, 2001–2007». Statistiques.public.lu. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-06-08-ին. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 12–ին-ին.
  23. ↑ «Présidentielle française 2012 – À Maurice, Sarkozy l'emporte devant Hollande» (ֆրանսերեն). Le Défi Media Group. 2012 թ․ ապրիլի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 11-ին.
  24. ↑ Bettina Wassener (February 27, 2012). French Expatriates Flocking to Hong Kong. New York Times, Global Business. Retrieved on: 2013-01-03.
  25. ↑ «法國牧師發現紫荊花開始港法結緣一百五十年». Hkej.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 26-ին.
  26. ↑ «General Population Census 2008: Population Recensee et Population Estimee» (PDF) (French). Government of the Principality of Monaco. 2008. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
 Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանսիացիներ» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանսիացիներ» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wiki.x.io/w/index.php?title=Ֆրանսիացիներ&oldid=10070004» էջից