Բեյրա (Մոզամբիկ)
Բեյրա (պորտ.՝ Beira — ափ), քաղաք և մավահանգիստ Մոզամբիկում։
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Բեյրա | ||
 Բեյրայի կենտրոնական մասում | ||
| Երկիր |  Մոզամբիկ | |
| Համայնք | Beira District? | |
| Հիմնադրված է | 1887 թ. | |
| Մակերես | 633 կմ² | |
| ԲԾՄ | 14±1 մետր | |
| Բնակչություն | ▼530 604 մարդ (2019) | |
| Ժամային գոտի | UTC+1 | |
| Փոստային դասիչ | 2100 | |
| Պաշտոնական կայք | municipiobeira.gov.mz | |
| ||
Բեյրան Մոզամբիկի երկրորդ խոշորագույն քաղաքն է և Սոֆալա նահանգի վարչական կենտրոնը։ Քաղաքի նավահանգիստը երորրդն է բեռնաշրջանառությամբ, Մապուտուից և Նակալաից հետո։ Առկա է օդամանվակայան։ Բեյրայից դեպի Աֆրիկյան մայրցամաքի խորք ձգվում է Հարարեի երկաթուղային գիծը։
Աշխարհագրություն և կլիմա
խմբագրելԲեյերան գտնվում է Մոզամբիկի կենտրոնական մասում, Հնդկական օվկիանոսի ափին, Մոզամբիկի նեղուցում։ Քաղաքը կառուցվել է Պունկվայի գետի դելտայի չորացած ճահճներում։ Կլիման այստեղ շոգ և չոր է, հատկապես ամռանը, հոկտեմբերից փետրվար։ Առկա է մալարիայի վտանգը։
Պատմություն և տնտեսություն
խմբագրել1887 թվականին ներկայիս Բեյրայի վայրում կառուցվել է պորտուգալական ամրոց, որի շուրջը ձևավորվեց բնակչությունը։ 1891 թվականին այստեղ տեղակայվեց պորտուգալական Մոզամբիկի կազմակերպության գլխավոր գրասենյակը։ Միայն 1942 թվականին Բեյրայի կառավարում փոխանցվեց Պորտուգալիայի գաղությանի վարչությանը։ Մոզամբիկի անկախացումից հետո 1975 թվականին քաղաքի մերձակայքում տևական ժամանակ կատաղի մարտեր են տեղի ունեցել կառավարական ուժերի և ընդդիմադիր PEHAMO շարժման միջև, որոնք զգալի աջակցություն են ունեցել Բեյրութում և Սոֆալի շրջանում։ Այդ թվականներին՝ խորհրդային ազդեցության տարիներին Մոզամբիկում՝ Բեյրաում, ինչպես քաղաքում, այնպես էլ նավահանգիստում, խորհրդային մասնագետների կողմից զգալի շինարարություններ էին իրականացվում։
Քաղաքի տնտեսության հիմքում նավահանգիստի սպասարկումն է և առևտուրը։ Բեյրայի նավահանգստային կառույցները սպասարկում են ոչ միայն Սոֆալայի և Մոզամբիկի հարակից շրջանների կարիքները, այլև դրանց միջոցով տեղի է ունենում Զամբիայի, Զիմբաբվեի և Մալավիի հիմնական արտաքին առևտրաշրջանառությունը։ Քաղաքում կան նաև նաֆթամշակման և սննդի արդյունաբերության ձեռնարկություննե։
Բեյրայի տեսարժան վեայրերից է կաոթոլիկ տաճարը, որը կառուցվել է 20-րդ դարի սկզբին պորտուգալացիների կողմից։ Դա Աֆրիկա մայրցամաքում եվրոպացիների կողմից ստեղծված վիթխարի կառույցներից մեկն է։ Տաճարը կառուցված է նախկին պորտուգալական Սան-Գատանո ամրոցի քարերից, այստեղ տեղադրված 16-րդ դարի սկզբին։
Բեյրաում գործում է նաև Կաթլիկ համալսարան, որը կառուցվել է 1996 թվականին։
Բնակչություն
խմբագրելՔաղաքի բնակչությունը 2008 թվականին գնահատվում է 439 264 մարդ։
| Թավական | Բնակչություն |
|---|---|
| 1970 | 113 770 |
| 1980 | 230 744 |
| 1997 | 412 588 |
| 2007 | 436 240 |
| 2008 | 439 264 |
Հայտնի բնիկներ
խմբագրել- Միա Կոուտու — մոզամբիկի բանաստեղծ
- Թաշա դի Վաշկոնսելուշ — մոզամբիկականադական ծագումով ֆոտոմոդել և դերասանուհի
- Ժոզե Էդուարդո դուշ Սանտուշ − պորտուգալացի գրող
.svg){kind=small}
