Ռոզալինդա (արբանյակ)
Ռոզալինդա (անգլ.՝ Rosalind), Ուրան մոլորակի արբանյակն է, հայտնաբերվել է «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա 1986 թվականի հունվարի 13-ին։ Այն սկզբում ստացել է S/1986 U 4 ժամանակավոր անվանում[6]։ Հետագայում այն անվանվել է Շեքսպիրի Ինչպես կուզեք պիեսի հերոսուհու անունով։ Այն նույնպես անվանվում է Ուրան XIII[7]:
.png) Ռոզալինդա (S/1986 U 4; Ուրան XIII) | |
|---|---|
 Հաբլ աստղադիտակի վրա Ռոզալինդա արբանյակը 1997 թ. | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Հայտնաբերվել է | 13 հունվար 1986 թ. (Սթիվեն Սիննոտ / «Վոյաջեր-2»-ի կողմից) |
| Հեռավորությունը Ուրանից | 69 926,795 ± 0,053 կմ[1] |
| Ուղեծրային տվյալներ | |
| Մեծ կիսաառանցք | 69 926,795 ± 0,053 կմ[1] |
| Էքսցենտրիսիտետ | 0,00011 ± 0,000103[1] |
| Սիդերիկ պարբերություն | 0,558459529 ± 0,000000019 օր[1] |
| Թեքվածություն | 0,27876 ± 0,045° (Ուրանի հասարակածի նկատմամբ)[1] |
| Ֆիզիկական հատկանիշներ | |
| Շառավիղ | 72 × 72 × 72 կմ[2] |
| Հասարակածային շառավիղ | 36 ± 6 կմ[2][3][4] |
| Մակերևույթի մակերես | ~16 000 կմ² |
| Ծավալ | ~200 000 կմ3 |
| Զանգված | ~2,5×1017 կգ |
| Միջին խտություն | ~1,3 գ/սմ³ ենթադրված[3] |
| Հասարակածային մակերևութային ձգողություն | ~0,012 մ/վ² |
| 2-րդ տիեզերական արագություն | ~0,031 կմ/վ |
| Պտույտի պարբերություն | Սինքրոն[2] |
| Առանցքի թեքում | 0,0°[2] |
| Ալբեդո | 0,08 ± 0,01[5] |
| Մթնոլորտային տվյալներ | |
| Մթնոլորտի ջերմաստիճան | 64 Կ (−209 °C) |
Արբանյակը պատկանում է Պորցիայի խմբին, խումբը նույնպես ներառում է՝ Բիանկան, Կրեսսիդան, Դեզդեմոնան, Ջուլիետը, Պորցիան, Կուպիդոնը, Բելինդան և Պերդիտան[5]։ Այս արբանյակները ունեն նման ուղեծրեր և ֆոտոմետրիկ առանձնահատկություններ[5]։ Բացի նրա ուղեծրից[1], 36 կմ շառավղից[2], և 0,08 մեծությամբ երկրաչափական ալբեդոյից[5] այս արբանյակի մասին այլևս ոչինչ հայտնի չէ։
Վոյաջեր-2 կայանի կատարած լուսանկարների վրա Ռոզալինդան երևում է որպես համարյա շրջանաձև մարմին։ Ռոզալինդայի երկարության և լայնության հարաբերությունը կազմում է 0,8 ± 0,1[2]: Մակերևույթի գույնը գորշ է[2]
Ռոզալինդայի ուղեծիրը շատ մոտ է գտնվում Կորդելիայի հետ 3:5 ուղեծրային ռեզոնանսին[8]։
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Ջակոբսոն, Ռ. Ա. (1998). «Ուրանի ներքին արբանյակների ուղեծրերը դիտարկված Հաբլ տիեզերական աստղադիտակով և Վոյաջեր 2 կայանից». Աստղագիտական ամսագիր. 115 (3): 1195–1199. Bibcode:1998AJ....115.1195J. doi:10.1086/300263.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Կարկոշկա, Երիկ (2001). «Վոյաջերի տասնմեկերորդ հայտնագործությունը. Ուրանի արբանյակներ և առաջին ինը արբանյակների ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
- ↑ 3,0 3,1 «Մոլորակների արբանյակների ֆիզիկական տվյալները». ՌՇԼ (Արեգակնային համակարգի դինամիկան). 2008 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 17-ին. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
- ↑ Ուիլիամս, Դևիդ Ռ. (2007 թ․ նոյեմբերի 23). «Ուրանի արբանյակների տվյալները». ՆԱՍԱ (Ազգային տիեզերական գիտական տվյալների կենտրոն). Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Կարկոշկա, Էրիկ (2001). «Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից ստացված Ուրանի օղակների և 16 արբանյակների տարբերակող ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 51–68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596.
- ↑ Սմիթ, Բ. Ա. (1986 թ․ հունվարի 16). «Ուրանի արբանյակները». ՄԱՄ թերթիկ. 4164. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
- ↑ «Մոլորակների և արբանյակների անունները և հայտնաբերողները». Մոլորակների անվանումների լրատու. ԱՄՆԵԾ Աստղաերկրաբանություն. 2006 թ․ հուլիսի 21. Վերցված է 2006 թ․ օգոստոսի 6-ին.
- ↑ Մյուրեյ, Կառլ Դ.; Թոմպսոն, Ռոբերտ Պ. (1990 թ․ դեկտեմբերի 6). «Ուրանի հովիվ արբանյակների ուղեծրերը առանձնացված օղակների համակարգից». Նեյչր. 348 (6301): 499–502. Bibcode:1990Natur.348..499M. doi:10.1038/348499a0. ISSN 0028-0836.