ԱԿ-74, 7,62-մմ Կալաշնիկովի ինքնաձիգ (ռուս.՝ Автомат Калашникова), տեսակավորող կրակային, գազով վարված, 7,62x39մմ գրոհային հրացան, որն առաջին անգամ նախագծվել է Խորհրդային Միությունում՝ Միխայիլ Կալաշնիկովի կողմից։ Պաշտոնապես հայտնի է որպես Ավտոմատ Կալաշնիկովա (Կալաշնիկովի ինքնաձիգ)։ Հայտնի է նաև որպես Կալաշնիկով, ԱԿ, կամ ռուսերեն ժարգոնով՝ Կալաշ։

Կալաշնիկովի ինքնաձիգ
Տեսակհրազենային մոդել
Ենթատեսակինքնաձիգ
Երկիր ԽՍՀՄ
Ծառայության ընդունման տարի1949
ՊատերազմներԼաոսի քաղաքացիական պատերազմ, Cambodian Civil War?, Cambodian–Vietnamese War?, Sino-Vietnamese War?, Քաղաքացիական պատերազմ Աֆղանստանում, Իրանա-իրաքյան պատերազմ, Իրաք-քուվեյթյան պատերազմ, Խորվաթիայի անկախության պատերազմ, Բոսնիական պատերազմ, Իրաքյան պատերազմ, Մեքսիկական նարկոպատերազմ, Cambodian–Thai border dispute?, Քաղաքացիական պատերազմ Լիբիայում, Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմ, Իրաքի քաղաքացիական պատերազմ, Mali War?, Հարավսլավական պատերազմ և Հունգարական հեղափոխություն
ՍտեղծողՄիխայիլ Կալաշնիկով
Արտադրված է80 000 000
Փամփուշտի տեսակ7,62×39 մմ
Տարբերակ 56-ը (վերին) և ԱԿՍ-74

ԱԿ-74-ի նախագծման աշխատանքները սկսվել են Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի վերջին տարվա ընթացքում (1945 թ.)։ Պատերազմից հետո՝ 1946 թվականին, ԱԿ-46-ը ներկայացրվել է պաշտոնական ռազմական փորձերի համար։ 1947 թվականին, սահմանված ագուստով տարբերակը ներկայացվել է օգտագործման խորհրդային բանակի որոշ ստորաբաժանումներում։ Վաղ տարբերակներից էր ԱԿՍ-74 (Ս - Սկլադնոյ կամ «ծալովի»), որը ունի ստորին ծալովի մետաղական ուսի ագուստով։ 1949 թվականին, ԱԿ-74 պաշտոնապես ընդունվել է ԽՍՀՄ զինված ուժերի կողմից և օգտագործվել է Վարշավայի պայմանագրի անդամ պետությունների մեծամասնության կողմից։

Վաղ արտադրության ԱԿ-74-ը առաջին իսկական գրոհային հրացաններից մեկն էր։ Նույնիսկ վեց տասնամյակ անց, ԱԿ-74 մոդելը և դրա տարբերակներ ամենաշատ օգտագործվող և ամենահայտնի գրոհային հրացաններից են աշխարհում՝ իրենց դիմացկունությանը, ցածր արտադրական ծախսերի և հեշտ օգտագործման շնորհիվ։ Այն արտադրվել է շատ երկրներում և օգտագործվել է ինչպես կանոնավոր, այնպես էլ անկանոն զինված ուժերի, հեղափոխական և ահաբեկչական կազմակերպությունների կողմից։ ԱԿ-74-ն, բացյ այդ, հիմք է հանդիսացել զարգացնելու բազմաթիվ այլ բնորոշ և անձնակազմի ծառայող հրազեների տեսակներ։ Աշխարհում, ավելի շատ ԱԿ տեսակի հրացաններ են արտադրվել, քան մյուս բոլոր գրոհային հրացանները միասին վերցրած։

Կրակելով 7,62x39մմ փամփուշտները՝ ԱԿ-74-ը պատճառում է զգալի վնասվածքներ, հատկապես, երբ գնդակը պայթում է մաշկի ներսում։ Այն համեմատաբար ավելի փոքր վերքեր է առաջացնում, երբ գնդակը դուրս է գալիս մարմնից։

Կրակում շրջանակին, մ առաջին փամփուշտը, սմ Դրան հաջորդած փամփուշտները, սմ էներգետիկ փամփուշտ, Ջ
փամփուշտ մոտավոր դիպչելը կետին ընդհանուր սփռվածությունը
բարձրություն կողային բարձրություն կողային բարձրություն կողային բարձրություն կողային
100 8 4 9 11 7 5 11 12 1540
200 11 8 18 22 14 10 23 34 1147
300 17 12 27 33 21 15 34 36 843
400 23 16 37 44 28 20 46 48 618
500 29 20 46 56 35 25 58 61 461
600 35 24 56 67 42 30 70 73 363
700 42 29 66 78 49 35 82 86 314
800 49 34 76 89 56 40 94 98 284
անուն երկիր փամփուշտ երկարություն, մմ ետնամաս/առանց պահատուփ գնդացրի փողի երկարությունը, մմ քաշ, կգ (առանց փամփուշտ) դրույքաչափը մեկ րոպեում արդյունավետ դիապազոնը, մ Փամփուշտի սկզբնական արագություն
АК ԽՍՀՄ 7,62×39 870 415 4,3 600 800 710
АКМ ԽՍՀՄ 7,62×39 880 415 3,1 600 1000 715
АК74 ԽՍՀՄ 5,45×39 940 415 3,3 600 1000 900
АК74М Ռուսաստան 5,45×39 943/705 415 3,6 650 1000 900
АКС74У ԽՍՀՄ 5,45×39 730/490 206,5 2,7 700 500 735
ԱԿ-101 Ռուսաստան 5,56×45 943/700 415 3,6 600 1000 910
ԱԿ-102 Ռուսաստան 5,56×45 824/586 314 3,2 600 500 850
ԱԿ-103 Ռուսաստան 7,62×39 943/705 415 3,6 600 1000 715
ԱԿ-104 Ռուսաստան 7,62×39 824/586 314 3,1 600 500 670
ԱԿ-105 Ռուսաստան 5,45×39 824/586 314 3,2 600 500 840
ԱԿ-107 Ռուսաստան 5,45×39 943/700 415 3,8 850 1000 900
ԱԿ-108 Ռուսաստան 5,56×45 943/700 415 3,8 900 1000 910
ԱԿ-109 Ռուսաստան 7,62×39 943/700 415 3,8 900 1000 750
ԱԿ-9 Ռուսաստան 9×39 705/465 200 3,1 600 400 290 (СП-5) / 305 (СП-6)
ԱԿ-12 Ռուսաստան 5,45×39 940/730 415 3,2 650/1000 1100 900

Օգտագործողներ

խմբագրել

Տեսնել նաև ՝

խմբագրել

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Կահաներ, Լարի (2006 թ․ նոյեմբերի 26). «Weapon Of Mass Destruction». Washingtonpost.com. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 3-ին.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 2,28 2,29 2,30 2,31 2,32 2,33 2,34 2,35 2,36 2,37 2,38 2,39 2,40 2,41 2,42 2,43 2,44 2,45 2,46 2,47 2,48 2,49 2,50 2,51 2,52 2,53 2,54 2,55 Ջոնս, Ռիչարդ Դ. Jane's Infantry Weapons 2009/2010. Jane's Information Group; 35 հրատարակ. (Հունվարի 27, 2009). ISBN 978-0-7106-2869-5.
  3. «5.56mm AR-M1 & AR-M1F». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 18-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  4. «7.62mm AR-M1 & AR-M1F». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  5. Գանդեր, Թերի Ջ.; Հոգ, Իան Խ. Jane's Infantry Weapons 1995/1996. Jane's Information Group; 21 edition (Մայիս 1995). ISBN 978-0-7106-1241-0.
  6. 6,0 6,1 6,2 «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  7. http://www.mod.gov.ge/files/ijwtsgknrxgeo.pdf
  8. Միլոսևիչ, Միլան (2005). «Trojanski Konj za Teroriste» (սերբերեն). Kalibar. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 3-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 4-ին.
  9. «Greece Ministry of Public Order Press Office: Special Anti-Terrorist Unit» (PDF). astynomia.gr – Official Website of the Hellenic Police. July 2004. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2009 թ․ նոյեմբերի 8-ին. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 27–ին-ին.
  10. «Maha's elite counter terror unit Force One becomes operational». Business Standard. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 5-ին.
  11. «Indonesian Army official site». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  12. http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2006/10/12/feature-03
  13. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  14. 14,0 14,1 14,2 Միլլեր, Դավիթ (2001). The Illustrated Directory of 20th Century Guns. Salamander Books Ltd. ISBN 1-84065-245-4.
  15. «Santiago city forms SWAT team to combat crime». Philippine Information Agency. 2006 թ․ սեպտեմբերի 2. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 1-ին.
  16. Western Sahara - In the unforgiving deserts of south west Algeria, Nick Ryan meets the nomads fighting a 25 year battle.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կալաշնիկովի ինքնաձիգ» հոդվածին։